De havens van Vlissingen en Terneuzen bieden veel voordelen voor het afhandelen van diverse soorten lading. Sterke troeven zijn de ligging aan open zee, de diepgang van 16,5 meter, de filevrije achterlandverbindingen, de gespecialiseerde terminals en het uitstekende arbeidsethos in de haven. Op het gebied van de offshore windenergie is de haven van Vlissingen zelfs toonaangevend in Europa.
De bedrijvigheid in het havengebied vormt de motor van de Zeeuwse economie. Bijna een kwart van de Zeeuwse werkgelegenheid is direct of indirect gerelateerd aan de havens van Vlissingen en Terneuzen. Er zijn diverse positieve ontwikkelingen die leiden tot nieuwe economische activiteiten en werkgelegenheid in en om de havens van Vlissingen, Terneuzen en Borssele. Het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports zijn momenteel in de laatste fase van een fusieverkenning. Beide havenbedrijven bestrijken een aaneensluitende economische zone van Vlissingen, Borsele, Terneuzen en Gent. Ze zetten beide in op het clusteren van activiteiten, bulkhavens, grote industriële aanwezigheid en hoge toegevoegde waarde. Bovendien wordt al op verschillende vlakken samengewerkt zoals op het gebied van de Nieuwe Sluis, gezamenlijke scheepvaartbegeleiding en het promoten van de regio op beurzen en conferenties. Door een fusie wordt de top 10 van de Europese havens betreden. Dat geeft veel meer slagkracht voor zowel de bedrijvigheid in het havengebied als de regio in zijn geheel.
Investeren
Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de nieuwe Scheepswerf Reimerswaal in Vlissingen Oost. Eerder openden Vlaeynatie en Plantacote op de Axelse Vlakte bij Terneuzen hun nieuwe meststoffenterminal, gebouwd door Cordeel. Dit Belgisch-Nederlandse concern realiseert momenteel de civiele werken van een suikersilo voor het Antwerpse op- en overslagbedrijf Zeeland Sugar Terminal (ZST) – Vlaeynatie op de Axelse Vlakte. De suikersilo moet in het najaar gereed zijn. Inmiddels krijgt in de Kanaalzone ook het Maintenance Value Park aardig gestalte. Daar investeren ook bedrijven als Dow, Yara en Heros fors in nieuwe fabrieken en installaties. En in Vlissingen Oost zetten grote logistieke spelers als Verbrugge International en Kloosterboer hun expansie voort. Tankopslagbedrijven als Vesta Terminals, Vopak en Oiltanking hebben in de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in de uitbreiding van opslagtanks en gerelateerde infrastructuur.
Offshore windparken
Zeeland is sinds 2009 betrokken bij de aanleg en het onderhoud van ongeveer dertig offshore windparken voor de Engelse, Nederlandse, Duitse en Belgische kust. De haven van Vlissingen is de Nederlandse springplank geworden voor vervoer, overslag en assemblage van windmolens. De meeste offshore windprojecten op de Noordzee worden vanuit Vlissingen gefaciliteerd.
Installatieschepen
De fundaties en turbines worden zo fors en zwaar dat ze steeds lastiger over de weg en binnenwateren te vervoeren zijn. Daardoor zijn er steeds grotere installatieschepen nodig met een enorme diepgang. Logistiek gezien is de uitstekende toegankelijkheid van de Zeeuwse haven een groot voordeel, mede in het licht van de enorme schaalvergroting. Naast de offshore wind is Vlissingen eveneens interessant met het oog op decommissioning van honderden oude olie- en gasplatforms op de Noordzee.
The Wind Techniciens
De windenergiemarkt heeft ook op het gebied van werkgelegenheid een aantrekkingskracht op de Zeeuwse samenleving. The Wind Technicians houdt zich bezig met ‘offshore employment services’. Het is ontstaan naar aanleiding van bijeenkomsten van Energy Port Zeeland, waar de HZ University of Applied Sciences, Scalda, Zeeland Seaports en de Provincie Zeeland (Triple Helix) in samenwerken. Daarnaast fungeert de HZ/University of Applied Sciences, met het Centre of Expertise Delta Technology, als katalysator van dit project. Wind op Zee is een belangrijk onderdeel van het Centre of Expertise. The Wind Technicians zal zich bezig houden met het werven, selecteren en opleiden van toekomstig personeel voor de offshore windparken Borssele 1, 2, 3 en 4 die voor de kust van Zeeland worden gebouwd.
Zeeuwse uiensector
Met tussen de vijftien en twintig procent marktaandeel op de exportmarkt is de Hollandse ui de onbetwiste nummer één in de wereld. Ongeveer driekwart van de totale Nederlandse uienproductie wordt in Zeeland verwerkt en vervolgens wereldwijd geëxporteerd via de havens van Vlissingen, Antwerpen en Rotterdam. De Zeeuwse uiensector heeft een exportwaarde van ongeveer 200 miljoen euro, waar regionaal 1.200 directe en afgeleide banen mee gemoeid zijn. Containerreus CMA-CGM vaart sinds begin 2015 af naar Vlissingen om containers uien rechtstreeks naar Afrika te vervoeren. Daarnaast varen dagelijks binnenvaartschepen met meer dan 100 containers uien naar de havens van Antwerpen en Rotterdam. Daarmee worden jaarlijks 1,5 miljoen kilometers van de weg gehaald, wat zorgt voor een CO2 reductie van 1500 ton. In toenemende mate wordt restwarmte van naast gelegen bedrijven gebruikt om uien te drogen. Dat bespaart aardgas.