Zeehaven IJmuiden is een dynamische en makkelijk toegankelijke haven aan de monding van het Noordzeekanaalgebied. Het is een veelzijdige open zeehaven met een goede reputatie op het gebied van op- en overslag van verse en diepgevroren vis, traditionele olie- en gas offshore, bouw en onderhoud van windmolens op zee en ferry- en cruisevaart. De Noordzeehaven is met de sectoren food, energy en leisure uitgegroeid tot een veelzijdige hub.
Met de wereldwijde groei in de visproductie en – consumptie liggen er goede kansen voor IJmuiden om zich te ontwikkelen tot centrale ‘draaischijf voor vis’ in Europa. IJmuiden heeft binnen de elf Nederlandse visafslagen een marktaandeel van bijna 25 procent, waarmee het na marktleider Urk, de grootste visafslag van Nederland is. “We zijn erin geslaagd om steeds meer marktaandeel te winnen op het gebied van aanvoer van zowel diepgevroren als verse vis”, aldus Peter van de Meerakker, algemeen directeur Zeehaven IJmuiden N.V.
Op de Nederlandse markt groeit het marktaandeel verse vis in IJmuiden ieder jaar gestaag. Na 21,3 procent in 2015 is het marktaandeel ook in 2016 weer met een paar procent gegroeid tot een percentage van 24,6. De omzet op de Hollandse Visveiling IJmuiden B.V. groeide van 57,9 miljoen in 2015 naar ruim 67 miljoen in 2016. Een omzetgroei van maar liefst 17 procent. Deze stijgende lijn zet zich in het eerste kwartaal van 2017 voort.
Brexit
Zijn er dan geen zorgen? “Jawel, het besluit van onze Engelse buren overzee voor een Brexit baart grote zorgen”, zegt Van de Meerakker. “Het overgrote deel van de vangstquota van Nederlandse (lees: IJmuidense) pelagische vissers bevindt zich in Britse wateren. Toegang tot deze wateren is essentieel voor de Nederlandse visserijvloot. De Nederlandse regering zal er alles aan moeten doen om dit ‘Visserij-dossier’ goed voor het voetlicht te brengen in Brussel. Diverse Nederlandse economische sectoren zullen in meer of mindere mate de gevolgen ondervinden van de Brexit. Vooralsnog lijken de gevolgen voor de ferry op Newcastle mee te vallen, maar voor de visserij zijn de gevolgen ongewis. Britse parlementariërs hebben zich erg geprofileerd op het Visserij-dossier. Daarom is de Britse regering er waarschijnlijk veel aan gelegen om er wat voor de Engelse vissers uit te slepen.”
Revitalisering
Met de revitalisering van het Midden-havengebied is in 2016 één van de grootste projecten uit de geschiedenis van de Zeehaven gerealiseerd. Dit werd precies een jaar geleden gevierd met een feestelijke bijeenkomst in de hal van Breman Offshore. Dezelfde locatie waar enkele maanden eerder het majestueuze offshore installatieschip Seajacks Scylla rechtstreeks vanaf de werf in Korea afmeerde, om een pile gripper frame te (laten) installeren. “Door de revitalisatie van het Middenhaven-gebied zijn de infrastructurele randvoorwaarden voor Zeehaven IJmuiden compleet, zodat het zich verder kan ontwikkelen als Europese draaischijf voor verse en diepgevroren vis”, zegt Van de Meerakker. Door het beschikbaar komen van het ‘havengebonden’ terrein aan de nieuwe kade heeft enkele jaren geleden Breman Offshore zich met een bedrijfshal gevestigd. Dit bedrijf produceert onder andere diverse ‘grippers’ voor de offshore wind installatieschepen Seajacks Scylla en de Aeolus.
Offshore windenergie
IJmuiden is een echte specialist geworden voor offshore windenergie op de Noordzee. Windtechnologie onderneming MHI Vestas Offshore verzorgt vanuit haar IJmuidense vestiging het onderhoud voor de offshore windmolens van het Prinses Amaliapark voor de kust van IJmuiden en van Luchterduinen voor de kust van Zandvoort. Het offshore wind cluster – dat zich met de vestigingen van Breman Offshore, Eneco, MHI Vestas, C-Ventus en Windcat Workboats in IJmuiden ontwikkelde – heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van het Offshore wind park Luchterduinen, dat begin 2016 is opgeleverd. Aannemer Van Oord heeft dit project deels vanuit de IJmondhaven uitgevoerd.
Ambitie
De ambitie van het kabinet is te komen tot 6.000 MW geïnstalleerd vermogen in 2020, door de realisatie van nieuwe windparken voor de kust van Zeeland en Zuid- en Noord-Holland. De voorgenomen aanleg van deze windparken schept de nodige kansen voor Zeehaven IJmuiden N.V. “In 2017 en 2018 komen de nieuwe tenders op de markt voor 2.200 MW nog te installeren vermogen pal voor de ‘Hollandse kust’. De uitkomst van Borssele is inmiddels bekend en is gunstig voor de hele keten in de offshore wind energiemarkt. Om te kunnen voldoen aan 14 procent duurzaam vermogen in 2020, moet een en ander in de komende jaren zijn beslag krijgen.”
Cluster
“De offshore wind energiemarkt is een heel mooi nieuw cluster dat steeds meer vorm krijgt in IJmuiden. Na de aanleg van de drie offshore windparken Egmond, Amalia en Luchterduinen (totaal 357 MW geïnstalleerd vermogen) vanuit IJmuiden is een onderhoudscluster zich gaan vestigen in de IJmondhaven. Dit cluster wordt gevormd door bedrijven als Breman Offshore, C-Ventus, Eneco, MHI Vestas, en Windcat Worboats. Het biedt alle kansen op het binnen halen van geheel nieuwe, toekomstbestendige Offshorewind bedrijvigheid. Vandaar ook de investering van Zeehaven IJmuiden in state-of-the-art nieuwe steigers voor de windcats die de onderhoudsmensen dagelijks naar de windmolens brengen”, legt Van de Meerakker uit.
Windcats
Aan de Trawlerkade zijn vorig jaar twee drijvende steigers met een totale lengte van 46 meter gerealiseerd om ligplaats faciliteiten te bieden aan zes windcats van Windcat Workboats en twee reddingboten van de KNRM. Een golfschot verschaft via twee beweegbare loopbruggen toegang aan beide steigers. De opstapbordessen maken het voor de bemanning mogelijk om ‘gelijkvloers’ en zeer veilig op de schepen op te stappen. Windcat Workboats vervoert (onderhouds) personeel en materialen vanaf de boatlandings in de IJmondhaven naar de offshore gelegen windmolenparken voor de kust van IJmuiden.
Bijzondere projecten
In het totaal aan havengeldinkomsten passeerde Zeehaven IJmuiden N.V. in 2016 de voorgaande topjaren met een totaal van 3,9 miljoen euro. Bijzondere projecten rond olieplatforms, zandoverslag en de reusachtige pijpenlegger Audacia van offshorebedrijf Allseas hebben daar een aardig steentje aan bijgedragen. De Audacia was vijf maanden in de IJmondhaven voor een grote renovatie van rollerboxen van de stinger.
Ferry- en cruisevaart
Op het gebied van leisure is Zeehaven IJmuiden N.V. eveneens een gevestigde naam. Met bijna 600.000 passagiers per jaar is de dagelijkse verbinding van DFDS tussen IJmuiden en Newcastle uitgegroeid tot de grootste passagiersferry verbinding op de Noordzee. Daarnaast legden in 2016 een veertigtal zeecruiseschepen aan in de haven van IJmuiden.