Dat stelt Deltalinqs-voorzitter Victor van der Chijs. De Raad van State oordeelde dat het gebruikmaken van een vrijstelling voor de uitstoot van stikstof tijdens de bouwfase van een project (in dit geval Porthos) in strijd is met het Europees natuurbeschermingsrecht. De uitspraak heeft vergaande consequenties voor alle projecten die gebruikmaken van zo’n bouwvrijstelling, zoals bijvoorbeeld de (woning)bouw. “Ook voor de verduurzamingsprojecten in het haven- en industriecluster van Rotterdam is de impact groot. Projecten zullen vertragen of helemaal tot stilstand komen, waardoor de (inter)nationale klimaat- en verduurzamingsdoelen niet op tijd gehaald worden”, zegt Victor van der Chijs. “Als er niet gebouwd mag worden, komen veel projecten niet van de grond. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het bouwen van elektrolysers voor het maken van groene waterstof of de aanleg van walstroom.”
Daarnaast heeft de stikstofimpasse grote consequenties op het Nederlandse vestigings- en investeringsklimaat; investeerders zien de stikstofcrisis als een risicofactor en als een aanzienlijke belemmering in de haalbaarheid en tijdslijn van projecten. Uit de jaarlijkse innovatiemonitor onder ruim 700 senior managers van Nederlandse bedrijven uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van de Universiteit van Amsterdam die vandaag werd gepubliceerd, bleek dit eveneens; een derde van de ondervraagde bedrijfsmanagers van internationaal actieve bedrijven denkt na over het verplaatsen van bedrijfsonderdelen naar het buitenland. “Als investeringen in het buitenland wel direct kunnen worden gedaan, dan mis je hier dus de boot”, zegt Van der Chijs, “de uitspraak van de Raad van State helpt daar absoluut niet bij”.
Hoe nu verder?
Om de huidige stikstofimpasse te doorbreken verkent Deltalinqs sinds een aantal maanden samen met de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij of een gebiedsgerichte aanpak mogelijk is. Onderzocht wordt of binnen de wettelijke mogelijkheden in ieder geval belangrijke Rotterdamse energietransitie-projecten kunnen worden gerealiseerd. Het gaat om (vaak al concrete) projecten die op grote schaal bijdragen aan de urgente en belangrijke landelijke klimaat-, energiezekerheid- en stikstofopgave. Van der Chijs: ”Deze verkenning zal de komende tijd onverminderd doorgaan. Uiteraard is het daarbij belangrijk dat de Rotterdamse haven en industrie hiermee een ‘evenredige bijdrage’ leveren aan de streefdoelen voor natuurbehoud in 2030 t.o.v. de andere sectoren.”
