Succesvolle transformatie Haven Oostende
In de afgelopen zes jaar heeft Haven Oostende een indrukwekkende transformatie doorgemaakt, waardoor het zich heeft ontwikkeld van een regionale speler tot een veelzijdige maritieme haven. Door gerichte strategische heroriëntatie, diversificatie van activiteiten en versterkte internationale samenwerkingen, is de haven erin geslaagd haar positie in zowel het Vlaamse als het Europese havenlandschap te versterken.
In deze terug- en vooruitblik wordt nader ingegaan op de sterke troeven en significante groei van de West-Vlaamse haven.
Logistieke keten
Haven Oostende focust op nichegroeimarkten met een actieve deelname aan de maritieme en logistieke keten. Deze strategie blijkt succesvol. Door trends zoals schaalvergroting en globalisering, moeten havens die geen wereld hub haven zijn, zichzelf opnieuw uitvinden om hun toekomst te verzekeren. Zo weet Oostende haar positie in het Vlaamse havenlandschap te behouden en te versterken.
Nichegroeimarkten
De missie van Haven Oostende is economische maritieme groei creëren met als doel duurzame tewerkstelling. Dit vertaalt zich in een visie om te excelleren in nichegroeimarkten met watergebonden activiteiten. De strategie die hieruit voortvloeit, steunt op vijf activiteitenpijlers die continuïteit en duurzaamheid ondersteunen: ‘Blauwe Economie’, ‘Lift-on Lift-off, Bulk & Projectcargo’, ‘Roll-on Roll-off & Cruises’, ‘Circulaire Industrie’ en de ‘Visserijsector’. Deze sectoren worden verder uitgebouwd op basis van twee fundamenten: enerzijds het prioriteren van veiligheid, gezondheid en milieu en anderzijds het ondersteunen van innovatie en ontwikkeling.
REBO zwaarlastterminal.
REBO
Een onderdeel van de heroriëntatie van Haven Oostende was de volledige overname van REBO (Renewable Energy Base Ostend) in 2019. Haven Oostende verhoogde haar belang in REBO van 15 naar 100 procent. Voorheen werd de REBO-terminal vrijwel uitsluitend gebruikt voor de bouw van offshore windturbineparken.
Polyvalente zwaarlastterminal
Sinds de acquisitie heeft Haven Oostende deze terminal getransformeerd tot een polyvalente zwaarlastterminal, geschikt voor een breed scala aan activiteiten zoals de pre-assemblage van windturbines, onderhoud en ontmanteling van zowel onshore als offshore windturbines, de behandeling van zware stukgoederen, de opbouw van grote en zware constructies, en voor lift-on lift-off.
Strategie
,,De strategie van Haven Oostende is gestoeld op actieve deelname aan de logistieke en maritieme keten. De bijkomende trafieken en stijgende tewerkstelling versterken Haven Oostende en bewijzen dat we onze plaats in het Vlaamse havenlandschap hebben verworven”, zegt CEO Dirk Declerck van Haven Oostende.
CEO Dirk Declerck en voorzitter Charlotte Verkeyn van Haven Oostende.
Opportuniteiten
,,Het behendig inspelen op de gewijzigde marktomstandigheden werpt haar vruchten af. De nieuwe trafieken leveren een waaier aan opportuniteiten op waardoor we optimaal kunnen verder bouwen aan de toekomst van Haven Oostende als motor van tewerkstelling”, aldus voorzitter Charlotte Verkeyn van Haven Oostende.
Werkgelegenheid
De nieuwe strategische focus heeft geleid tot een toename in werkgelegenheid. In de afgelopen jaren zijn ongeveer 450 extra banen gecreëerd, waardoor het totale aantal directe en indirecte arbeidsplaatsen in de haven bijna 10.000 bedraagt. Deze groei is grotendeels te danken aan de diversificatie van activiteiten, waaronder nieuwe initiatieven zoals containertransport en geavanceerde logistieke diensten.
Winstgevend
Daarnaast heeft Haven Oostende uitstekende financiële resultaten behaald. De haven transformeerde van structureel verlieslatend naar recurrent winstgevend sinds de invoering van de nieuwe strategie. Dit benadrukt niet alleen het succes van de heroriëntatie, maar ook het belang van een gefocuste aanpak voor de economische duurzaamheid van de haven.
OSSCO.
Oprichting OSSCO
Een volgende belangrijke stap in de uitbreiding van de maritieme diensten van Haven Oostende was de oprichting van Ostend Stevedoring Services Company of Oostendse Stuwadoor Services Compagnie (OSSCO) op 1 juni 2023.
Maritieme trafieken
Deze kleindochteronderneming biedt stuwadoorsdiensten aan voor het laden en lossen van goederen in de haven. Dit stelt Haven Oostende in staat om haar maritieme trafieken, met name op het gebied van roll-on roll-off, breakbulk en projectcargo en met betrekking tot estuaire vaart, verder te ondersteunen.
Geïntegreerd serviceaanbod
Samen met haar andere dochterondernemingen REBO en MultiTech, biedt Haven Oostende nu een volledig geïntegreerd serviceaanbod aan haar klanten, dat voldoet aan de diverse behoeften binnen de haven.
RoRo-verkeer
Een andere mijlpaal voor Haven Oostende was de herintroductie van roll-on roll-off (RoRo) verkeer. Op 27 december 2023 werd voor het eerst in ruim tien jaar opnieuw een RoRo-schip geladen in Oostende. De M/S Finnpulp, een schip van 187 meter lang, laadde auto’s met bestemming Grimsby (VK). Dit was de eerste RoRo-trafiek sinds de laatste afvaart van Oostende naar Ramsgate in 2013 en het faillissement van TransEuropa Ferries.
Roll-on-roll-off.
Hernieuwde focus
De terugkeer van RoRo-verkeer onderstreept de hernieuwde focus van Haven Oostende op het uitbreiden van haar logistieke diensten. Begin januari 2024 volgde de eerste autocarrier ooit die Haven Oostende aandeed. De Polaris Liberty loste en laadde voertuigen, waarbij 65 dokwerkers werden ingezet om de operatie te ondersteunen.
Economische groei
Deze ontwikkeling toont aan dat Haven Oostende, samen met haar dochterondernemingen, bijdraagt aan lokale werkgelegenheid en economische groei. Het betrof geen eenmalige trafiek; sindsdien is er regelmatig RoRo-verkeer, waarmee de haven zich verder vestigt als een belangrijke speler.
Duurzame toekomst
Met een duidelijke focus op groei en innovatie is Haven Oostende klaar om haar rol als economische motor van tewerkstelling verder uit te breiden en bij te dragen aan de duurzame toekomst van de maritieme sector.
Diversificatie
Haven Oostende is er in geslaagd om nieuwe trafieken te realiseren, bijvoorbeeld op het gebied van stukgoed en bulk. Door diversificatie naar bijvoorbeeld meststoffen, staal, auto’s en containertransport via estuaire vaart, is de haven minder afhankelijk geworden van de conjunctuurgevoelige aanvoer van grind en zand.
Het Stapelhuis Entrepot is compleet gerenoveerd.
Nieuwe bedrijven
Sinds 2019 trok Haven Oostende vijftien nieuwe bedrijven aan, waarvan er ondertussen tien in exploitatie zijn, goed voor ruim 450 bijkomende jobs. De overige vijf hebben al een vergunning verkregen, bereiden de bouw voor of zijn al in de bouwfase aangekomen. In totaal gaat het over de creatie van ruim 850 jobs tegen 2026.
Maatschappelijke impact
Naast de economische groei heeft Haven Oostende ook haar maatschappelijke rol versterkt. Dit is zichtbaar in initiatieven zoals onder andere de Port Oostende Charity Run, die tot doel heeft geld in te zamelen voor 4Brain vzw, een non-profitorganisatie die zich richt op het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met een hersenaandoening.
Gezondheid & milieu
Aandacht voor veiligheid, gezondheid & milieu zit ingebed in het DNA van Haven Oostende. Door evenementen als deze wil Haven Oostende niet alleen bijdragen aan de gezondheid van de lokale gemeenschap, maar ook bewustzijn creëren voor belangrijke gezondheidskwesties.
Het Stapelhuis Entrepot vóór de renovatie.
Stapelhuis Entrepot
Een ander belangrijk project van de afgelopen jaren was de renovatie en herbestemming van Stapelhuis Entrepot, een investering van ruim 8 miljoen euro. Het gebouw was compleet in verval na jarenlange leegstand en gebrek aan onderhoud. Sinds 2019 werkte Haven Oostende aan de plannen om van dit gebouw een architecturale parel en landmark in de haven van Oostende te maken. De renovatie en restauratie startten in november 2021 en duurden tot oktober 2023.
Toparchitectuur
Op 18 oktober 2023 werd het unieke gebouw officieel ingehuldigd. Stapelhuis Entrepot, een staaltje toparchitectuur dat werd ontworpen door LMS Architecten, biedt een waaier aan opportuniteiten en is de thuisbasis van innovatieve bedrijven die zullen meebouwen aan de toekomst van Haven Oostende.
Prinses Elisabeth energie-eiland
Vanaf begin november 2023 nam TM Edison als eerste haar intrek in Stapelhuis Entrepot. TM Edison is de tijdelijke maatschappij tussen de twee partners Jan De Nul en DEME. Zij kiezen Haven Oostende als thuisbasis voor de bouw van het Prinses Elisabeth energie-eiland. Project engineering en logistiek zijn hier gehuisvest. Concreet gaat het over een 70-tal werkplaatsen. De doelstelling van Haven Oostende om maritieme tewerkstelling te verankeren in Oostende via de investering in Stapelhuis Entrepot werd hiermee meteen ingevuld.
North Sea Summit II
Op 24 april 2023 verwelkomde Haven Oostende de North Sea Summit II, waar negen staats- en regeringsleiders, samen met de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen, bijeenkwamen om de ambitie om van de Noordzee de grootste groene energiecentrale van Europa te maken, verder vorm te geven. De summit bracht niet alleen toppolitici, maar ook CEO’s van 100 industriële topbedrijven en -organisaties naar Oostende.
Europese offshore
Door beter samen te werken, te versnellen en in te zetten op innovatie kan de Europese offshore industrie haar wereldwijde koppositie versterken en sneller bijdragen aan een energiesysteem dat duurzamer, betaalbaarder en onafhankelijker is. Samen met de industrie werd in de haven van Oostende de grootste coalitie ooit opgezet over energie in de Noordzee.
Circulaire industrie
De sterke cluster van de circulaire industrie in de haven van Oostende versterkt de blauwe economie en vice versa. Binnen de blauwe economie wordt het circulaire verhaal steeds belangrijker. De ontmanteling van windmolens, ofwel ‘decommissioning’, is een uitdaging op middellange termijn. Haven Oostende heeft de vaste intentie om in deze nieuwe markt een rol te spelen. Samen met andere havens, kennisinstellingen en economische beleidsactoren onderzoekt ze de mogelijkheid om een actieve rol te spelen en de cluster van de circulaire industrie hierbij actief te betrekken.
Havenhuis Oostende.
Offshore windturbines
België telt bijna 1.500 onshore en offshore windturbines. Na 20 tot 25 jaar moeten windturbines worden vervangen door apparatuur van de nieuwe generatie: efficiënter en krachtiger. Er moet nu al worden voorgesorteerd op het duurzame ontmantelen van de oudste windturbines vanaf 2030.
Decommissioning
In de toekomst zullen dus ook windturbines worden ontmanteld in de haven van Oostende. Zodra de decommissioning van de windturbines is geschied, kunnen de verschillende materialen (zoals staal, koper, aluminium, kabels, beton) naar de geschikte recyclingkanalen worden geleid.
Samenwerking
Haven Oostende en de Autonome Haven van Luik ondertekenden op 7 maart 2024 een intentieverklaring die werd opgesteld om hun samenwerking te vergroten, vooral in het kader van de toekomstige ontmanteling van offshore windturbines in de Noordzee die het einde van hun levensduur bereiken.
Synergie
De synergie tussen Haven Oostende en de haven van Luik is een vruchtbare uitwisseling van expertise, waarbij de ene haven zijn knowhow in offshore windparken deelt met de andere, die haar specialisatie in onshore windparken bijdraagt.
Infrastructuur
Haven Oostende heeft alle infrastructuur en kennis in huis om projecten in decommissioning te faciliteren. De REBO zwaarlastterminal is uitgerust om dergelijke installaties te behandelen. Het is belangrijk om zowel op nationaal als internationaal niveau nauw overleg te voeren over de ontmanteling van offshore windparken.
Toekomstbestendige havenindustrie
Door samen te werken met innovatieve bedrijven en te investeren in duurzame technologieën creëert Haven Oostende niet alleen nieuwe kansen voor werkgelegenheid, maar draagt het ook bij aan een toekomstbestendige havenindustrie.
Offshore wind hub
,,Haven Oostende speelde de afgelopen jaren een cruciale rol in het bouwen en onderhouden van de windparken in de Noordzee. De vele referenties zetten Haven Oostende op de kaart als dé logistieke offshore wind hub van het Zuidelijk deel van de Noordzee. Het is voor ons dan ook een logische stap om ons optimaal voor te bereiden op de ontmanteling van deze windturbines”, benadrukt CEO Dirk Declerck van Haven Oostende.
