De interesse vanuit de markt voor de vestiging van een nieuwe terminal voor chemie-opslag in de haven van Antwerpen blijkt de Dordtse tankterminal-operator Standic goed te hebben ingeschat. De in 2020/’21 opgeleverde eerste fase van de nieuwe terminal aan het Vijfde Havendok zit volgens commercieel directeur van Standic, Paul Voogt nu voor 100 procent vol. En gezien de veelvoud aan aanvragen voor de opslag van chemie-specialiteiten kunnen de nu in aanbouw zijnde tanks van fase 2 eigenlijk niet snel genoeg worden opgeleverd. Alleen zullen de klanten hiervoor nog even tot begin volgend jaar geduld moeten opbrengen.
De bouw van de nieuwe, puur voor de opslag van chemicaliën bestemde terminal, omvat drie fasen van in totaal 250.000 kubieke meter opslag in tanks van 500 tot 3500 kubieke meter voor speciale chemicaliën, chemische producten en petrochemische halffabricaten. Daarnaast moeten er drie aanlegplaatsen komen, elke fase een, voor zowel binnenvaartschepen als zeeschepen met een maximale diepgang van 11.40 tot 14 meter, een of meerdere laad-en losplaatsen per tankput voor trucks met weegbruggen, drie railcar stations met ieder vier laad/losplaatsen voor wagons, 24-uursbediening voor schepen en wagons en bediening voor trucks van maandag tot en met vrijdag van half zeven in de ochtend tot vier uur in de middag.
De eerste fase met 93.445 kubieke meter opslag, verdeeld over 79 tanks en een ligplaats met een diepgang van 11.40 meter voor schepen tot 185 meter LOA, tankwagons en trucks is in de loop van 2020 en 2021 operationeel geworden nadat, zoals gebruikelijk met dit soort projecten, de nodige hick-ups in de techniek en software zijn overwonnen. Het aantrekken van het nodige personeel (45) was, zoals verwacht midden in de corona-tijd, en met de huidige krapte op de arbeidsmarkt voor technisch personeel, nog wel een flinke opgave, maar ook dat is volgens Voogt gelukt.
Op de voorgrond is het werk aan fase 2 inmiddels begonnen met de aanleg van de tankputten en de nieuwe, langere kade.
Opslag voor zuren
En dit jaar is dan begonnen met fase 2, de bouw van de 84.000 kubieke meter opslagcapaciteit, verdeeld over 46 tanks, variërend van 1500 tot 3000 kubieke meter en een kade voor de aanleg van een zeeschip met een lengte van maximaal 220 meter en een maximale diepgang van 14 meter, wat al behoorlijk diep is voor een schip. Ook wordt het spoor doorgetrokken waardoor er op eigen terrein bloktreinen met tot 20 wagens kunnen worden gevormd die dan niet nog eens apart op een rangeerterrein tot volledige treinen hoeven te worden geformeerd.
Voogt: ‘De tanks in fase 2 zijn gemiddeld wat groter dan in de eerste fase en we krijgen in deze fase ook 3500 kubieke meter, speciaal voor de opslag van zuren die begin volgend jaar operationeel zal zijn. Deze faciliteit zat nog niet in fase 1. Zodra fase II operaitoneel is zal het al zeer diverse palet aan producten die we kunnen opslaan, nog breder worden.’ De tanks zelf zijn van duplex 1.4362 met een ontwerpdruk van 120 mbar.
Uitgebreid chemiecomplex
Daar waar Standic in Dordrecht ook nog (bio)brandstoffen opslaat is de terminal in Antwerpen puur en alleen bestemd voor de opslag van chemicaliën. ‘In en rond de haven van Antwerpen zit een uitgebreide chemische industrie met verschillende chemieclusters. Toen wij op zoek waren naar uitbreidingsmogelijkheden had het havenbedrijf van Antwerpen voor ons een prachtige locatie beschikbaar, midden in het havengebied met voldoende diepgang en prima bereikbaar over water en via spoor en over de weg. Wij passen daar met onze terminal voor opslag van chemicaliën zeer goed,’ aldus Voogt.
Tijdens de bouw van de eerste fase van de terminal had Standic veel te maken met de vanwege covid opgelegde beperkingen. ‘Maar we hebben gelukkig wel door kunnen bouwen. De uiteindelijke vertraging die we hebben opgelopen bedroeg drie maanden. Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt hebben we alles gelukkig wel op orde kunnen krijgen en is het team compleet. Vooral nu de covid-pandemie voorbij is, wordt er heel veel getrokken aan technisch geschoold personeel,’ vertelt Voogt. De kinderziektes zaten bij de opstart vooral in de software die het mogelijk maakt om trucks op de terminal volledig automatisch te laden en lossen.
Op de foto de eerste fase van de Standic-terminal in Antwerpen.
Meer import van basischemie
De Europese chemiesector maakt met name door de hoge energieprijzen momenteel zware tijden door maar dat geldt dus absoluut niet voor de opslagactiviteiten van Standic, benadrukt de commercieel directeur van Standic. ‘Door de zwakkere concurrentiepositie van de Europese chemiesector, is er nu meer import van chemieproducten. Dat is voor ons gunstig omdat met name de verwerkende industrie dan bij ons opslagcapaciteit zoekt. Voor 2024 en ’25 zitten we nu al met een volle bezetting omdat er veel meer import zal zijn dan een paar jaar terug,’ zegt Voogt.
Hij legt uit dat de Chinese bouwindustrie al een tijdje stilligt waardoor nu veel productie wordt geëxporteerd en gedumpt op de Europese markt. Ook vanuit het Midden-Oosten en de VS worden momenteel veel chemieproducten aangeboden op de Europese markt. Voogt: ‘Voor ons is dat gunstig omdat er dan tankopslag nodig is om producten zoals halffabricaten tijdelijk op te slaan voor verdere verwerking. In en rond Antwerpen is de verwerkende industrie van kunststofproducenten en farmaceutische industrie vrij sterk aanwezig.’ De keuze van Standic voor de opslag van chemicaliën is ook een strategische omdat de concurrentie hierin, anders dan voor basisproducten als olie en brandstoffen, in het zogeheten ARA-gebied (ARA=de havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen) veel minder sterk is.
Vervoer wordt multimodaler
Daar waar de aan-en afvoer in de eerste fase van de terminal nog vooral met trucks ging, verwacht Voogt als commercieel directeur met name met fase 2 meer multimodaler transport met meer scheepsbewegingen en meer per treinwagon. Niet alleen de extra faciliteiten voor het aanleggen van zeeschepen en de mogelijkheden voor langere treinen maar ook de grotere tanks bieden de mogelijkheid van opslag van grotere hoeveelheden. In fase 3 zijn dan weer meer kleinere tanks gepland. Zodra fase 2 volgend jaar volledig in gebruik is genomen begint de bouw van fase 3 (70.964 kubieke meter opslagcapaciteit) die dan volgens plan in 2025 in gebruik moet kunnen worden genomen. Met de kleinere tanks en het type tanks in fase 3 richt Standic zich dan ook weer meer op de distributie van de opgeslagen chemicaliën per tankwagen. In tankputten met kleinere tanks staan meer laadplaatsen en weegbruggen gepland om drukte te voorkomen.
De klanten voor de Antwerpse tankterminal van Standic komen zowel uit Azië als Noord- en Zuid-Amerika (Brazilië). In Azië gaat het om chemieproducenten uit Japan, India, China, Midden-Oosten, allemaal landen met een sterke basis-chemie-industrie.
Een middelgrote chemicaliëntanker meert af aan de kade van de Standic-terminal.
Uitbreiding Dordrecht
Ondertussen werkt Standic ook aan de uitbreiding van de (huis)terminal in Dordrecht waar de Gebroeders Broere in 1958 de eerste opslagtanks bouwden. In 1989 is deze terminal opgekocht door Pakhoed wat tien jaar later opging in Vopak. In 2007 kocht het familiebedrijf Hametha de terminal om deze voort te zetten als Standic. Voogt: ‘In Dordrecht willen wij ons meer richten op de opslag van renewables als brandstoffen voor de transportsector en ook de chemie. Daarbij kijken wij ook met name naar de circulaire sector om deze te assisteren bij het hergebruik van kunststoffen.’ Over hoe Standic ook een rol kan gaan spelen in de recycling van kunststoffen en andere chemische producten hoopt Standic volgend jaar meer nieuws te kunnen melden.
Met het oog op uitbreidingsmogelijkheden heeft Standic in Dordrecht twee jaar geleden al een stuk terrein van de buurman bijgekocht. ‘De vergunningsaanvraag voor de bouw van nieuwe opslagtanks loopt nog. De uitbreiding in Dordrecht omvat tussen de 50.000 en 70.000 kubieke meter opslagcapaciteit,’ aldus Voogt. De terminal in Dordrecht doet veel vervoer met tankers terwijl er ook veel vraag is naar vervoer per trein om een alternatief te hebben als de lage waterstanden op de Rijn het scheepvaartverkeer beperken.
