Don van Riel heeft van het spoor zijn levenswerk gemaakt, mede omdat het spoorgoederenvervoer schoner is dan andere modaliteiten door veel minder uitstoot van CO2 en fijn- en stikstof. De managing director van spoorwegexpediteur Trimodal Europe BV uit Rotterdam Hoogvliet, specialist met betrekking tot het conventionele vervoer van gassen en vloeistoffen, is uitgegroeid tot specialist bij uitstek van het spoor, met diverse nationale en internationale lobbyfuncties. Hij voelt zich soms een roepende in de woestijn, maar gaat onverstoord door met zijn missie. De groeiende congestie van het wegvervoer dient teruggedrongen te worden en het milieuvriendelijke vervoer over het spoor en het water moet bevorderd worden.
“Ik vind het algemeen belang essentieel, belangrijker dan mijn eigen bedrijf. De focus en mijn hart liggen bij het spoorvervoer, waar ik vaak als een Don Quichotte alleen sta te vechten voor de rechten van alles wat met spoor te maken heeft. Of dit de aannemer is of de vervoerder: we willen met z’n alleen een boterham verdienen en het liefste met wat beleg”, aldus Don van Riel. De voormalige Spoorman van het Jaar, ondertussen 58 jaar jong, houdt zich al een slordige 35 jaar met spoorexpeditie bezig.
Modaliteiten
De naam Trimodal wijst op de drie modaliteiten spoor, water en weg maar met een sterke nadruk op de eerste twee. “Wij prefereren een combinatie van de binnenvaart en het spoor. Bijvoorbeeld containers die in zeehaven Rotterdam binnenkomen, met lichters vervoeren naar Lille en vervolgens met de trein naar Zuid-Frankrijk of Spanje. Aansluitend dient alleen het laatste stukje over de weg vervoerd te worden. Zware vrachtwagens maken de wegen kapot. Het vervoer over de weg dient dus zoveel mogelijk beperkt te worden”, aldus de in Burgh-Haamstede woonachtige Don van Riel.
Spoorwegbeambte
Hij is ook opgegroeid in Zeeland waar zijn vader spoorwegbeambte bij de NS was. Zo ontstond bij Don al op jeugdige leeftijd een voorliefde voor het spoor. “Mijn vader heeft jarenlang in Walcheren op verschillende stations gewerkt en is uiteindelijk in Roosendaal terecht gekomen. Als er onregelmatigheden waren op met name de Zeeuwse lijn, van koperdiefstal tot een rol toiletpapier die in de bovenleiding was gegooid, ging hij kijken wat er aan de hand was.”
Bestuurder
Van Riel is bestuurder in een breed spectrum van nationale en Europese verenigingen, vooral spoorweg gerelateerd. Als voorzitter van de Nederlandse Vereniging Particuliere Goederenwagens (NVPG) voert hij het bestuur aan dat de belangen van de eigenaren van particuliere goederenwagens behartigt. In deze vereniging zijn naast wagon eigenaren ook reparatiebedrijven, spoorbouwers, opslagbedrijven, reinigingsbedrijven en spoorexpediteurs vertegenwoordigd. Namens de NVPG is hij ook actief in het directie comité van de internationale Uip.
Zeehaven Expediteurs
Don van Riel is tevens vicevoorzitter van de Belangenvereniging Zeehaven Expediteurs en internationale Logistieke Dienstverleners (BZE), actief met achterland verbindingen, havens en de Eurasia route per spoor (Xian/Shanghai). De brancheorganisatie stelt zich namens haar leden de belangenbehartiging ten doel van de zeehavens, de expeditie en de logistieke dienstverlening in Nederland. Van Riel is onlangs door het bestuur voorgedragen als voorzitter van de BZE. In de Fenex, de brancheorganisatie van expediteurs en logistieke dienstverleners, is hij de contactpersoon voor overheden, havens en terminals in verband met spoorgerelateerde zaken. Daarnaast zit hij namens de Fenex in de Europese Clecat.
Spoorketelwagens
Bij het Cefic Rail Technical & Safety Issue Teamrail tech steering team brengt hij zijn expertise in voor met name spoorketelwagens met betrekking tot veiligheid, terugdringen van lekkages en emissies en harmonisatie van wagons en processen. Daar worden ook de grotere onderzoeken besproken. Ook is hij aangesloten bij de Ferrmed. Samen met Victor Schoenmakers, Director Corporate Strategy bij het Havenbedrijf Rotterdam, vertegenwoordigt Don van Riel Nederland in de Ferrmed. Doelstelling van de Ferrmed is het verenigen van Europa van noord naar zuid met spoorwegen voor goederentreinen in de gebieden van verhoogde economische activiteit en logistiek. Met de focus op verbetering in het spoorvervoer algemeen, lange treinen, zware treinen, effect op rollend materiaal. Samen met de overheid wordt gekeken naar infra oplossingen om verbeteringen aan het spoor mogelijk te maken tegen minimale kosten. Van Riel is ook verzocht om aan te schuiven bij de OIM-bijeenkomst Lange Termijn Spooragenda.
Spoorspecialist
Verder is de spoorspecialist bij uitstek, lid van Rotterdam Port Promotion Council, van Rail Cargo Information Netherlands, van de verladers organisatie EVO en van Marine Club Rotterdam. Daarnaast adviseert Van Riel ook het Havenbedrijf Rotterdam, de Haven van Antwerpen, Zeeland Seaports en Groningen Seaports. Namens het Ministerie van Infrastructuur en Milieu geeft hij ook lezingen ter promotie van het intermodale vervoer in het buitenland. Tevens maakt hij regelmatig deel uit van delegaties in de bovengenoemde havens om ook daar het conventionele spoorvervoer en het intermodaal transport te promoten. Geregeld wordt aan hem een second opinion gevraagd voor het ontwerpen van spooraansluitingen, bijvoorbeeld CTT Pernis of BTT Botlek.
Visionair
Visionair Van Riel werd in 2009 door Rail Cargo Nederland gekozen tot Spoorman van het Jaar, vanwege zijn bijzondere verdiensten voor het goederenvervoer per spoor. “Ik probeer altijd sectorbreed mee te denken. Ik maak me zorgen om de bereikbaarheid per spoor vanwege de bouw van het derde spoor in Duitsland in aansluiting op de Betuweroute. Daarvan ondervinden de Nederlandse en Vlaamse havens de nadelige gevolgen. Vooral in Rotterdam en Antwerpen krijgen we straks een capaciteitsprobleem om de treinen weg te rijden naar Duitsland. Dit wordt helaas onderschat door de overheid. Er is behoefte aan meer spoor, maar door het bezuinigen van de overheid kan er helaas minder per spoor vervoerd worden.”
Podium
Staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu heeft onlangs in New York een initiatief gepresenteerd waarmee het personenvervoer en goederentransport in andere landen ook schoner en klimaatvriendelijker kan worden. Nederland biedt een podium aan bedrijven, steden en organisaties wereldwijd voor bewezen vervoersprojecten, innovaties en praktische ideeën. Ze sprak in New York met vertegenwoordigers uit de vervoers- en spoorsector en overheden en nodigde hen uit bij te dragen aan het Nederlandse initiatief. Een kwart van alle CO2-uitstoot in de wereld wordt veroorzaakt door personenvervoer en goederentransport. Door de mondiale verkeerstoename groeit dit aandeel met enkele procenten per jaar.
Klimaattop
De Verenigde Naties hebben een aantal probleemgebieden benoemd die van 30 november tot en met 11 december 2015 tijdens de klimaattop in Parijs extra aandacht krijgen, zoals bosbouw, landbouw en energie. Streven is dat tijdens deze conferentie een nieuw klimaatverdrag ondertekend wordt door alle deelnemende partijen. Nederland is gevraagd zich te richten op het onderwerp transport omdat ons land internationaal voorop loopt bij het vergroenen van de vervoersbranche. “Door kennis te delen en goede initiatieven van elkaar over te nemen willen we het transport wereldwijd schoner maken. Omdat auto’s en vrachtwagens zo’n grote bijdrage leveren aan de uitstoot van alle broeikasgassen, is juist met het duurzamer maken van het wagenpark veel winst te behalen. Bovendien is het ook goed voor de leefbaarheid en de gezondheid in grote steden, die vaak kampen met luchtvervuiling door de explosieve groei van de vervoerssector”, aldus de PvdA bewindsvrouw.
IJzeren Rijn
Don van Riel is voorstander van het in ere herstellen van de IJzeren Rijn, de oude goederenspoorlijn tussen Antwerpen en Mönchengladbach via Neerpelt, Weert en Roermond. “Bij calamiteiten op de bestaande verbindingen van Rotterdam en Antwerpen naar het Duitse achterland, zijn de files en vertragingen niet te overzien. Laat Nederland samen met België lobbyen in Brussel om de IJzeren Rijn op een verantwoorde wijze te heropenen, indien mogelijk met Europees geld. Gelukkig gloort er weer hoop aan de horzon. Voor de nieuwe IJzeren Rijn naar het Alpengebied stelt de Europese Commissie voor het Nederlandse gedeelte 3,5 miljoen beschikbaar. Daarvan gaat bijna drie miljoen voor het ministerie van Infrastructuur en Milieu en 625.000 euro voor de provincie Gelderland. Een studie naar de implementatie van het spoorveiligheidssysteem ERTMS op de lijn Kijfhoek-Roosendaal tot aan de Belgische grens kan 2,35 miljoen euro tegemoet zien.”
Zeeland-Antwerpen
Er is al geruime tijd consensus tussen diverse partijen om het milieuschadelijke transport over de weg te ontlasten en het vervoer per binnenvaartschip en per spoor te bevorderen. Waar de distributie naar het achterland via het vervoer over het water drastisch is toegenomen, blijven de treinpaden echter steken op slechts enkele procenten van het totale goederenvervoer in Zeeland. Met het aanleggen van acht kilometer spoor langs de A4 of het Schelde-Rijnkanaal kan er een directe verbinding komen tussen Vlissingen en Antwerpen. Treinen met gevaarlijke stoffen hoeven dan niet meer zinloos door dichtbevolkte gebieden in West-Brabant te rijden om in Kijfhoek te rangeren en dezelfde route weer terug te rijden naar Antwerpen. De komst van deze spoorverbinding Zeeland-Antwerpen (VeZa boog) lijkt echter ver weg. Goederentreinen uit Vlissingen met bestemming Antwerpen, moeten via Roosendaal of Kijfhoek blijven rijden.
VeZa-boog
“Met de aanleg van de VeZa-boog zouden treinen richting Antwerpen al ruim voor Bergen op Zoom in zuidelijke richting kunnen afslaan. Diverse partijen dringen al jaren aan op de bouw van de spoorverbinding. De aanleg van de spoorverbinding Zeeland-Antwerpen geniet in België echter geen enkele prioriteit en ook de Nederlandse staatssecretaris Mansveld ziet de noodzaak er niet van in. Lokale initiatieven in Zeeland en Brabant zijn er juist op gericht om de goederenlijn wel aan te leggen. Daarmee wordt het vervoer van gevaarlijke stoffen op de lijn Vlissingen-Roosendaal-Dordrecht aanzienlijk verminderd”, aldus Don van Riel.
Trimodal Europe BV
Het pand van Trimodal Europe BV aan de Hoefsmidstraat 41 in Rotterdam Hoogvliet is onlangs uitgebreid en gerenoveerd. Daardoor is het bedrijf van Don van Riel klaar voor de toekomst. Trimodal is sinds de millenniumwisseling ieder jaar stevig door blijven groeien. Doordat men nu ruimer in het jasje zit, is er ook plaats voor extra medewerkers. Trimodal opereert in een nichemarkt, mede omdat er niet zo veel spoorexpediteurs zijn in Nederland. Met een specialisatie van het conventionele en intermodale spoorvervoer speelt het bedrijf een belangrijke rol in de vervoersketen en zorgt het voor creatieve logistieke oplossingen. Aldus is de onderneming uit Hoogvliet een verlengstuk van de organisatie van de klant. Trimodal Europe, met een tiental medewerkers, is van oudsher specialist met betrekking tot het conventionele vervoer van gassen en vloeistoffen (gevaarlijke en ongevaarlijke stoffen). Het verzorgt bijvoorbeeld via ketelwagons het vervoer per spoor van olie, benzine, (bio)diesel en chemische producten zoals styreen. Ook is het bedrijf uit Hoogvliet specialist in het vervoer per spoor van agrarische producten en projectladingen.
Overzee
Daarnaast draagt Trimodal zorg voor het vervoer naar het achterland van containers die overzee binnenkomen. Deze bevatten met name droge bulkproducten zoals ertsen, poeders, granulaten, aluminiumkorrels. Speerpunten van beleid zijn betrouwbaarheid, flexibiliteit én maatwerk. “Intermodal is booming. Wij zoeken spoorwegmaatschappijen bij elkaar tegen een schappelijke prijs. Of het nu gaat om vervoer om de hoek in Nederland, van Zuid- naar Noord-Duitsland of van Rotterdam naar Zuid-Frankrijk. We proberen ons te onderscheiden door alert te zijn, met nieuwe concepten en nieuwe shuttletreinen, ook naar gebieden waarmee veel mensen moeite hebben zoals in Oost-Europa. We werken met verschillende spoorwegmaatschappijen, wageneigenaren, terminals, shuttle operators en klanten. Wij hebben geen voorkeuren. Er is maar één ding dat telt: een tevreden klant”, beklemtoont Van Riel.
Optimaal
De drie modaliteiten (water, spoor en weg) worden door Trimodal Europe BV optimaal gebruikt. Conventionele ladingen worden bijvoorbeeld deels per kustvaart en deels per spoor vervoerd voor klanten in Duitsland en Frankrijk. Naast shortsea verbindingen houdt Trimodal zich sinds het jaar 2000 ook bezig met de deepsea verbindingen tussen Europa en Amerika, in samenwerking met een Amerikaanse partner. Hiervoor is Trimodal Europe NVOCC BV in het leven geroepen. NVOCC (Non Vessel Operating Common Carrier) is een rederij zonder eigen boten en specialist op het gebied van overzeese expeditie en droge bulk.
Importcontainers
“Importcontainers komen binnen in havens als Rotterdam, Antwerpen en Le Havre. Als er genoeg tijd is kan het transport naar het achterland via de binnenvaart geschieden. Als er echter haast is geboden kan als vanzelfsprekend beter worden gekozen voor één dag met de trein in plaats van vijf dagen met een binnenvaartschip. We zijn praktisch ingesteld en zoeken altijd naar een passende oplossing, zoals het aanpassen van een gaswagon ten behoeve van vloeistoffen. We maken ook zoveel mogelijk gebruik van mobiele werkplaatsen. Dat is een stukje meedenken met de klant om kosten te besparen in de ketenregie.”
Promotor
Don van Riel is sinds mensenheugenis een sterke promotor van het spoorvervoer, met oog voor het in de markt zetten van nieuwe initiatieven op het gebied van railgoederenvervoer. Daarbij opereert hij sectorbreed. “Onze markt is spoorexpeditie en onze rol is de goede partijen aanbrengen. Waar railvervoerders vaak werken met shuttles en een vaste dienstregeling, kijken wij naar de gaten in de tijd en de leegloop van locs en personeel (machinist en rangeerders). Onze specialiteit is vooruitdenken en goed plannen.”
SQAS
Trimodal is Safety & Quality Assessment System (SQAS) gecertificeerd. Het is een systeem waarbij de kwaliteit, veiligheid, beveiliging en de milieuprestaties van een logistieke dienstverlener door een onafhankelijke beoordelaar wordt getoetst. Tevens is er samen met de chemische distributeurs een evaluatie. “We willen ons onderscheiden in de markt, met prioriteit voor veiligheid en betrouwbaarheid. We hebben te maken met ketelwagons met verschillende stoffen. Bij Trimodal hebben we al sinds 1999 volgsystemen. Wij weten op tien meter nauwkeurig waar onze wagons zich bevinden. We zien het als een uitdaging om een wagon of container op tijd ergens te krijgen. Daar vechten we voor, telkens weer opnieuw.”
Groei
Trimodal is sinds 2000 steeds fors gegroeid. Daar kwam sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 geen verandering in. “Waar de meeste bedrijven in de crisis terecht kwamen ging het bij ons na 2007 elk jaar beter. Met dank aan het type producten dat we vervoeren. Voor wie afhankelijk is van bijvoorbeeld het vervoer van bouwmaterialen of halffabrikaten voor de automotive, is het beeld minder rooskleurig. In het eerste half jaar van 2015 schrijven we met Trimodal Europe BV en Trimodal Europe NVOCC BV de beste half jaar cijfers ooit. We blijven staan achter spoorproducten, expeditie en wagonmangement. We handelen voor verschillende partijen complete treinen af.”
Onafhankelijk
In 2006 zorgde Trimodal namens een logistieke dienstverlener voor het management van de container shuttle trein tussen Rotterdam en Lyon en vice versa en werden test treinen gereden tussen Rotterdam en Lille. “In 2007-2008 kwamen er twee verenigingen (TFL Rhône Alp en AOTM) met 371 Franse expediteurs naar ons toe om hun container shuttle treinen tussen Lyon en Marseille/Fos sur Mer op te zetten. We horen bij niemand. Onze neutrale positie in de markt is erg belangrijk. Zo klopte op een bepaald moment TX Logistik AG op de deur, met het verzoek om hun treinen in de Rotterdamse haven (ECT/EMX en RSC, later CTT) af te handelen. Er is dan maar één ding dat telt: laat je kwaliteiten zien om die ene bijna onmogelijke container toch op de trein te zetten. Met andere woorden wie ons als agent in zet, verdient met de toegevoegde waarde het geld van de open plaatsen terug.”
Safety first
Don van Riel omarmt het adagium ‘safety first’. “Bij Trimodal Europe BV staat veiligheid voorop. Papieren moeten compleet zijn, containers die aangeboden worden met gevaarlijke stoffen moeten voorzien zijn van een Dangerous Goods Declaration. Zonder DGD gaat de container met gevaarlijke stoffen niet mee. We borgen de processen en beschikken over alle mogelijke certificeringen. Stap voor stap bouwen we verder aan de toekomst.” www.trimodal-europe.com
