,,Gebruik voor je lading het schip of de trein”, benadrukt CEO Paul Dirix van Port of Moerdijk. De modal shift van het verplaatsen van lading van de weg naar het duurzamere transport via het water en over het spoor blijft een van de drie belangrijkste speerpunten van Port of Moerdijk. De andere twee zijn de energietransitie naar klimaatvriendelijkere brandstoffen en de veranderingen in het gebruik van grondstoffen.
De in Maastricht opgegroeide Dirix (55) zakte vorig jaar na verschillende banen in Noord-Holland, laatstelijk directeur van het AEB, het Amsterdamse Energiebedrijf, weer af naar beneden de Moerdijk. ,,Eindelijk weer in een gebied waar ze wat zachter praten”, zegt Dirix met een glimlach. ,,Het eerste jaar hier was heel interessant en leuk. Er gebeurt hier veel, met de nodige nieuwe ontwikkelingen, waarbij je ook nog eens heel veel enthousiaste ondernemers ontmoet die Moerdijk groots hebben gemaakt. Daar kunnen we met recht trots op zijn.”
Port of Moerdijk zet in op modal shift, via shortsea én spoor.
Doe-mentaliteit
En wat zijn baan volgens Dirix ook zo aantrekkelijk maakt, is dat hij werkt met een relatief kleine organisatie van circa 35 medewerkers die allemaal vol trots en energie in de weer zijn voor dit bedrijf en de hele havengemeenschap van Moerdijk. ,,Het is zo leuk omdat iedereen er helemaal voor gaat. Hier heerst echt een doe-mentaliteit waar met elkaar wordt gezocht naar oplossingen voor de problemen waarmee we worden geconfronteerd. Hier in eigen huis maar ook tussen de bedrijven wordt heel goed samengewerkt”, vertelt de havendirecteur. Een van Dirix’ ambities is om die samenwerking met en tussen de bedrijven nog eens te versterken.
Tailwind
Port of Moerdijk is strategisch gelegen met een combinatie van industriegebied met een zeehaven en logistieke componenten. Wat dat laatste betreft, werd vlak voor dit interview bekend dat Tailwind, de eigen rederij van de Duitse supermarktgigant Lidl, rechtstreeks op Moerdijk gaat varen. Voor de aanvoer van producten uit Azië, en dan vooral vanuit China, hebben Lidl/Tailwind een hub ingericht in de haven van Barcelona. Van daaruit worden de andere Noord-Europese landen, met dus Moerdijk als aanvoerhaven voor de Nederlandse markt en achterland, bevoorraad.
Extra containeroverslag
De komst van Tailwind naar Moerdijk is goed nieuws van en voor het containeroverslagbedrijf CCT Moerdijk, dat zal investeren in extra overslagcapaciteit met grotere kranen, en Euro Nordic dat voor Tailwind optreedt als scheepsagent/cargadoor. Met de komst van de schepen van Tailwind krijgt de haven van Moerdijk er een belangrijke shortsea-verbinding bij, wat past in het streven om het vervoer over water te stimuleren. De door de schepen aangevoerde lading gaat straks via een interne baan vanaf de kade via een viaduct over de A17 direct naar het 200 duizend vierkante meter grote distributiecentrum wat Lidl op het Logistiek Park Moerdijk (LPM) zal realiseren.
CEO Paul Dirix van Port of Moerdijk pleit voor meer samenwerking en slimmere verbinding.
Interne baan
Met Lidl en de twee andere grote ontwikkelaars op het LPM, DSV (de grote Deense logistieke dienstverlener) en VGP (een grote Belgische ontwikkelaar van distributiecentra) zijn afspraken gemaakt over het zoveel mogelijk multimodaal afwikkelen van het vervoer van en naar het LPM, dus via spoor, shortsea en binnenvaart. De interne baan die vrachtverkeer tussen LPM en de haven mogelijk maakt, zorgt dat verder goederenvervoer efficiënt kan worden geregeld en ontlast daarbij bovendien het knooppunt Klaverpolder.
Versterking industrie
2023 was een slecht jaar voor vrijwel alle grote zeehavens in Nederland en België waar ook de bedrijven in de haven van Moerdijk last van hadden. Er was minder overslag en ook de industrie draaide minder. De de-industrialisatie van Europa, het afkalven van de Europese maakindustrie ten faveure van de groei hiervan in met name Azië, vindt ook Dirix een verontrustende trend. ,,Als we onafhankelijk willen blijven dan heb je daar fabrieken, energie en grondstoffen voor nodig. Havens zijn de meest geschikte plek om al die drie componenten bijeen te brengen. We moeten een klimaat scheppen dat maakt dat de industrie hier investeert en niet buiten Europa.”
Industrie
Hij is wat dat betreft blij dat de rijksoverheid de rol van de zeehavens in het behoud van de industrie erkent als zijnde van nationaal belang. ,,Binnen de brancheorganisatie BOZ zien alle zeehavens van nationaal belang dat zij de belangrijke locaties zijn voor behoud van industrie. Daarbij is er een maatschappelijke opgave om de industrie zoveel mogelijk circulair te maken. Niet alleen voor wat betreft emissies in het productieproces, maar circulaire goederen en grondstoffen moeten nu eenmaal ook vervoerd worden. Wij moeten zorgen dat we wat dat betreft goed bereikbaar blijven. Dat de scheepvaart optimaal gefaciliteerd wordt evenals de modaliteit per spoor en bestaande- en nieuw aan te leggen buisleidingen”, aldus de CEO van Port of Moerdijk.
De containerterminal van CCT op Moerdijk investeert in grotere kranen om meer capaciteit voor de overslag te kunnen realiseren.
Ruimte voor circulariteit
Wat niet iedereen beseft en Dirix daarom graag benadrukt is dat ook circulariteit om ruimte en transport vraagt. ,,Ook als je in het kader van het stimuleren van de circulariteit dingen wilt hergebruiken kost dat ruimte. De spullen moeten ergens netjes worden gedemonteerd en verwerkt. Vervolgens moeten ze ook weer als grondstof ergens naar toe worden gebracht. Dat vergt andere logistieke trajecten. Als we in 2050 met onze industrie circulair willen zijn, moeten we er wel de ruimte voor maken. En waar komen al die processen idealiter samen, dat is in de haven.”
Samenwerking
De directeur stelt de bedrijven en niet te vergeten de omwonenden gerust: ,,Grote veranderingen gebeuren niet van de een op andere dag, maar het is wel de hoogste tijd om er nu met elkaar over te praten. En dan moet je het ook hebben over consequenties van keuzes die er te maken zijn. We vragen nu aandacht voor de transities, willen ons er hard voor maken en een verbindende rol spelen voor bedrijven, instanties én omgeving.” Hij wil wat dat betreft graag dat alle betrokken partijen meer gaan samenwerken om gezamenlijk tot oplossingen te komen. Vooral een nauwere samenwerking tussen logistiek en industrie biedt daarbij kansen.
Port of Moerdijk is de vierde zeehaven van nationaal belang en de tweede containerhaven van Nederland.
Energiecongestie tegengaan
Een ander terrein waarin Dirix de samenwerking wil versterken is het vinden van oplossingen voor de netcongestie, het verschijnsel dat bedrijven geen elektriciteit meer kunnen krijgen of de zelfgeproduceerde elektriciteit niet meer kwijt kunnen. ,,We moeten kijken hoe we partijen die een teveel aan elektriciteit hebben en degene die meer nodig hebben bij elkaar kunnen brengen door bijvoorbeeld coöperaties te vormen. We kunnen wat dat betreft niet alleen op Tennet wachten maar moeten zelf initiatieven ontplooien.”
Slimmere verbinding
Paul Dirix pleit voor meer samenwerking en slimmere verbinding. De shortsea en spoormogelijkheden van Port of Moerdijk bieden kansen aan bedrijven om duurzaam en efficiënt te werken. ,,Havens zijn fantastische plekken waar industrie en logistiek samen komen, zeker in Moerdijk. Er zijn hier nog volop manieren om nu en in de toekomst verantwoorde groei te realiseren die ons als haven, als regio maar ook als maatschappij verder helpt. Als we het maar samen doen.”
Alle modaliteiten komen samen in Moerdijk
Port of Moerdijk is een multimodaal knooppunt. Spoor, weg, water (zowel short sea als binnenvaart), buisleidingen: alles komt hier samen. Moerdijk is de vierde zeehaven van nationaal belang en de tweede containerhaven van Nederland.
Moerdijk richt zich in het bijzonder op shortsea (met optimale vaarroutes op diverse Europese landen) en er zijn veel ‘value added activities’ met betrekking tot containers.
Turbulent jaar
Het jaar 2023 was wel een turbulent jaar. De wereldwijde economie is wat bekoeld en consumenten hebben de handen steeds meer op de knip gehouden. Dit heeft zijn weerslag op de chemie, industrie en uiteraard de logistiek. Waar 10 tot 20 procent minder geproduceerd is zijn ook in de containeroverslag soortgelijke dalingen te herkennen, ook voor Port of Moerdijk.
Stijgende werkgelegenheid
In het haven- en industriegebied groeide de werkgelegenheid door, maar zijn er in 2023 lagere jaarcijfers op het gebied van overslag. Via water kwam dit uit op 15,6 miljoen ton (17,1 miljoen ton in 2023) met 1.877 zeeschepen en 10.867 binnenvaartschepen (2.070 en 11.419 in 2022) en 2.400 treinen (2.900 in 2022). De werkgelegenheid groeide naar 10.600 directe banen en een totale werkgelegenheid voor 19.930 werkzame personen.
Foto boven: Port of Moerdijk is sterk in onder andere duurzame logistiek.
