‘Poort naar Parijs’ vordert gestaag

De in aanbouw zijnde Nieuwe Sluis Terneuzen wordt net als de Kieldrechtsluis in de haven van Antwerpen, de Panamasluizen en de Zeesluis IJmuiden een van de grootste sluizen ter wereld. De havengebieden Gent en Terneuzen zijn van groot economisch belang. Het sluizencomplex in Terneuzen vormt de toegang tot deze havens gelegen aan het Kanaal Gent-Terneuzen. Het is een een cruciale schakel in de corridor Rotterdam-Parijs. Onderzoek naar de maritieme toegang van de Kanaalzone heeft aangetoond dat voor de binnenvaart een capaciteitsprobleem dreigt en voor zeeschepen problemen te verwachten zijn omtrent afmetingen, beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de doorvaart. De komst van de Nieuwe Sluis Terneuzen is dan ook essentieel.

De Nieuwe Sluis Terneuzen is qua type en afmetingen vergelijkbaar met de sluizen in Antwerpen, Panama en IJmuiden. Er is een goed referentiekader met veel kennisuitwisseling. Met de komst van de Nieuwe Sluis Terneuzen kunnen grotere zeeschepen tot aan de haven van Gent varen. Ook neemt de capaciteit voor de binnenvaart toe, waardoor de wachttijd voor de schepen zal afnemen. De bouw is eind 2017 begonnen en naar verwachting zal in 2023 het eerste schip door de Nieuwe Sluis varen. 

Veiligheid
De Nieuwe Sluis wordt van hoge kwaliteit, direct functioneel en met lage onderhoudskosten. Een flinke klus waarvoor kennis en kunde nodig is. Veiligheid geniet daarbij de hoogste prioriteit. De enorme sluis wordt binnen het bestaande sluizencomplex in Terneuzen gebouwd. De Middensluis wordt zo lang mogelijk in bedrijf gehouden, maar zal halverwege het project gesloopt worden om plaats te maken voor de Nieuwe Sluis. 

Kosten
Met de realisatie van de Nieuwe Sluis Terneuzen is ruim 900 miljoen euro gemoeid. Nederland betaalt, conform het verdrag tussen Nederland en Vlaanderen, ruim 190 miljoen euro, inclusief een regionale bijdrage. Vlaanderen draagt de overige kosten. North Sea Port draagt bij in de kosten. Uit Europese CEF-fondsen wordt ruim 48 miljoen euro bijgedragen.

Inloopavonden
Er worden periodiek inloopavonden georganiseerd om bewoners en bedrijven uit de omgeving en andere belanghebbenden op de hoogte te brengen van de voortgang van het werk en de eventuele hinder die gaat plaatsvinden. Medio april was de derde online inloopavond waarin de laatste stand van zaken van het megaproject werd gegeven.

Heiwerkzaamheden
Inmiddels worden diverse heiwerkzaamheden uitgevoerd in de dienstenhaven. Hier komen loopbruggen, een loopsteiger, een dienstenbrug, dienstensteiger en een afmeersteiger. Tijdens de werkzaamheden worden deze palen op een ponton opgeslagen. De palen worden vanaf het ponton in de bodem getrild. 

Brug
Voor de dienstenbrug wordt een stalen landhoofd op de kade geplaatst. Daarop wordt het bewegende deel van de brug bevestigd. De dienstenbrug vormt de verbinding tussen de kade en de drijvende steigers. In het najaar worden de drijvende delen geplaatst. De palen zorgen ervoor dat deze drijvende delen op hun plaats blijven.

Dienstengebouw
Dit jaar wordt ook gestart met de bouw van het dienstengebouw. Hierin nemen onder andere dienstverleners als Rijkswaterstaat, de Koninklijke Marechaussee en de sleepbedrijven Boluda en Multraship hun intrek. In het Zuidelijk deel van de dienstenhaven wordt een combiwand aangebracht van 44 meter. Deze dient als keerconstructie.

Vlottere doorstroming
De Nieuwe Sluis leidt tot een betere toegang en vlottere doorstroming vanaf de Westerschelde naar het Kanaal van Gent naar Terneuzen en verder. Daardoor zorgt de Nieuwe Sluis, die wordt gebouwd door aannemerscombinatie Sassevaart (een consortium van BAM, DEME en Van Laere) in opdracht van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie (VNSC) voor nieuwe economische activiteiten in zowel de Zeeuws-Vlaamse als de Vlaamse regio. De groei in het hele havengebied van North Sea Port brengt uiteraard ook veel nieuwe werkgelegenheid met zich mee. 

Nieuwe rotonde
Bij het sluizencomplex is in 2019 officieel een nieuwe rotonde geopend. Het was de eerste zichtbare mijlpaal in het project Nieuwe Sluis. De rotonde bevordert de doorstroming en de veiligheid bij de kruising Schependijk-Binnenvaartweg.

Frontmuur
Dat jaar is ook de Frontmuur Noordwest in de Buitenhaven West aangelegd. Door de muur kan ook tijdens het stormseizoen veilig en voortvarend gewerkt worden aan de Nieuwe Sluis. 

Grensoverschrijdend
Voordat Sassevaart daadwerkelijk aan de slag kon, is er heel wat water door het Kanaal van Gent naar Terneuzen gestroomd. Gezien de financiering en de grensoverschrijdende belangen van de Nieuwe Sluis, werkt zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer met een Vlaams-Nederlands team. 

Minnelijk
Naast het planstudietraject en de aanbestedingsvoorbereiding moesten allerlei conditioneringsmaatregelen worden genomen zoals verwerven van gronden, verleggen van kades en slopen van gebouwen. Alles is minnelijk verlopen, zonder juridische procedures. 

Doorstroming
Tijdens de bouw van de Nieuwe Sluis in Terneuzen mag er zo weinig mogelijk hinder zijn: de waterkerende functie moet intact blijven, regenwater moet uit het achterland gespuid kunnen worden, schepen moeten kunnen blijven schutten en de doorstroming van het auto- en fietsverkeer over de bruggen mag niet belemmerd worden. 

Kopje van Kanada
Met de komst van de Nieuwe Sluis zullen meer en grotere schepen door het sluizencomplex varen. Deze grotere toestroom van schepen vraagt om een verbreding van de havenmond van Terneuzen. Daarom wordt havenmond West, oftewel het Kopje van Kanada, voor een deel afgegraven.

Baggerwerkzaamheden
De baggerwerkzaamheden vinden plaats aan de rand van de vaarweg, met onder andere een backhoe dredger, een sleephopperzuiger en een splijtschip. De vrijgekomen oeverbescherming wordt zoveel mogelijk herbruikt. Het baggeren gaat 24 uur per dag door. Dat is nodig om het werk voor het begin van het nieuwe stormseizoen in het najaar van 2021 gereed te hebben. 

Nieuwe strekdam
Aan de buitenkant van het Kopje van Kanada ligt een strekdam. Deze moet ook weg doordat een deel wordt gebaggerd. Er is een nieuwe strekdam aangelegd vanaf het land. Doordat de nieuwe strekdam inmiddels gereed is, kan de oude verwijderd worden.

Voortvarend
De bouw van de Nieuwe Sluis geschiedt voortvarend. De wanden van de sluis zitten diep in de bodem en zijn grotendeels gegraven. Door het tijdelijke doorvaartkanaal, genaamd Kapitein Rooiboskanaal, is de Middensluis langer in gebruik. Elke dag ziet men veranderingen op het sluizencomplex. Er worden bestaande en bewezen bouwtechnieken toegepast, die zo min mogelijk trillingen veroorzaken, geen grondwater onttrekken uit de omgeving en weinig werkruimte innemen.

Seine-Schelde
De Seine zal met de Schelde worden verbonden via een vaarweg voor grotere schepen. Daarom wordt het Canal Seine-Nord Europe gegraven. In combinatie met de nieuwe Seine-Scheldeverbinding wordt de Nieuwe Sluis een belangrijk onderdeel van het traject Rotterdam-Parijs. Dat is ook de reden van 48 miljoen euro Europese subsidie voor de Nieuwe Sluis Terneuzen. 

Modal shift
Het wordt de poort naar Parijs. Een enorme ontwikkeling voor het Delta gebied die tot veel ontlasting van het wegverkeer vanaf Rotterdam tot Le Havre zal leiden. Goed voor de modal shift dus. Er zal een betere verdeling komen tussen vervoer over de weg, het water en per spoor.

Auteur: Seaport Magazine

Deel dit bericht op