Den Helder is van origine een offshore haven vanwege de olie- en gaswinning op de Noordzee, maar er liggen ondertussen steeds meer schepen die werken aan windparken op zee. Den Helder is ideaal gelegen om operatie en onderhoud aan het brede pallet windparken in de Noordzee te verzorgen. Het bedrijfsleven in Den Helder bedient van oudsher de traditionele offshore maar kent tegenwoordig steeds meer bedrijven die zich specialiseren in de logistiek rond de ‘renewables’, waardoor de zeehaven steeds meer actie rond wind op zee ziet.
,,Nederland heeft een grote ambitie in de ontwikkeling van de offshore wind. De kracht van Den Helder ligt in onderhoud, service, logistiek, kennis en de locatie ten opzichte van de parken die de komende decennia worden gebouwd. Bovendien is er hier de unieke combinatie van een zeehaven en een helihaven in elkaars directe omgeving. Vandaar dat er ook diverse bedrijven in Den Helder actief zijn in de offshore wind energiemarkt”, aldus Jacoba Bolderheij, directeur van Port of Den Helder.
Zoekgebieden
Port of Den Helder is een ideale locatie voor operations en maintenance van diverse windparken. Bijvoorbeeld voor Hollandse Kust Noord, Hollandse Kust West en IJmuiden Ver, maar tevens voor de parken die na 2030 geprojecteerd worden ver boven de Waddenzee. ,,De zoekgebieden komen steeds meer in onze regio te liggen. Afstand is een belangrijke parameter voor de logistiek rond operations en maintenance, dus Den Helder wordt steeds relevanter voor de diverse parken die de komende decennia worden ontwikkeld. Bovendien is er vanuit Den Helder veel kennis over de offshore, die prima ingezet kan worden op het gebied van de renewables”, benadrukt Bolderheij.
Heliport
,,De heliport van Den Helder is een heel belangrijke USP voor de Helderse zeehaven. Ook de helihaven ziet steeds meer aan de windsector gerelateerde vluchten. Den Helder Airport is een volledig voor de offshore uitgeruste helihaven, met jarenlange (offshore) ervaring op het gebied van veiligheid en douane/migration afhandeling. De helihaven is daarmee een prachtige uitvalsbasis voor diensten ten behoeve van de windsector; niet alleen voor de parken in onze directe omgeving, maar voor veel meer parken rond de Noordzee.”
Havenmonitor en de regio
De nationale havenmonitor, die Erasmus UPT uitvoerde in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, geeft inzicht in de totale economische betekenis van de haven van Den Helder voor de bredere regio door het meenemen van ook de in de omgeving gevestigde werkgelegenheid. Uit deze cijfers blijkt dat de economische betekenis van de havengerelateerde werkgelegenheid zich in Den Helder niet beperkt tot het havengebied. Er is sprake van een flink aantal werknemers bij bedrijven die elders in de kop van Noord-Holland gevestigd zijn, die samen een toegevoegde waarde van ruim 210 miljoen euro realiseren.
Industrie en groothandel
De economische betekenis zit vooral in de sectoren industrie en groothandel met een aandeel van ruim 70 procent van de werkgelegenheid en toegevoegde waarde. Deze bedrijvigheid laat het bredere regionale karakter van de haven van Den Helder zien.
Maritiem cluster
Het Maritiem cluster in Den Helder omvat offshore (energie), scheepsonderhoud, de Koninklijke Marine, maritieme dienstverlening, logistiek en ook een heel goed onderwijsaanbod op dit gebied. Tegelijkertijd spelen er zaken die van invloed zijn op de verdere ontwikkeling van dit maritiem cluster. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met klimaatverandering en de dreiging van een stijgende zeespiegel? Welke mogelijkheden zijn er om de haven in de toekomst verder te ontwikkelen ten behoeve van de energietransitie die ook op zee gaat plaatsvinden? En wat betekent dat voor de toekomst van de haven?
Bereikbaarheid
Welke rol speelt bereikbaarheid van de stad, groei van de Koninklijke Marine, bevolkingskrimp en zo verder? En hoe gaan we dit ontwikkelen in samenwerking met de Koninklijke Marine in de stad? Deze vragen vereisen goede antwoorden. ,,Het is dus van groot belang om te kijken naar de lange termijn ontwikkeling van deze haven in combinatie met het hele maritieme cluster in Den Helder”, aldus Jacoba Bolderheij.
Handschoen opgepakt
De gemeente Den Helder, provincie Noord-Holland en de Koninklijke Marine hebben de handschoen opgepakt en werken samen aan de ontwikkeling van het Maritiem Cluster in de Kop, samen met het Havenbedrijf, bedrijfsleven, overheden, belangengroepen en inwoners. Het gaat over lange termijn ontwikkelingen, waarbij de korte termijn natuurlijk van het grootste belang is om de marktkansen te kunnen pakken.”
Meer ruimte
Op de korte termijn wordt gezocht naar meer ruimte in de zeehaven. En die is er. Zo is het mogelijk om de bestaande visafslag in te zetten als hub voor wind op zee. Een prachtige uitvalsbasis voor logistiek en onderhoud van de windparken die nu in de markt worden gezet. Ook wordt gekeken naar meer ruimte dieper in de zeehaven door bijvoorbeeld een andere inrichting van de haven. Daar wordt nu intensief aan gewerkt met alle belanghebbenden in de haven.
Gebiedsontwikkeling
Samen met provincie, gemeente en Koninklijke Marine wordt er dus gewerkt aan gebiedsontwikkeling om extra ruimte te creëren voor de groeiambities in de haven. Den Helder kan zo uitgroeien tot pitstophaven voor offshore operations en maintenance voor een breed pallet aan energie-activiteiten die op de Noordzee ontstaan; bijvoorbeeld ook voor pilots en innovatief onderzoek rond bijvoorbeeld medegebruik binnen de windparken door getijde- en golfstroominitiatieven of zeewierteelt.
Onderhoudscluster
Ook zijn er in die gebiedsontwikkeling kansen om het scheepsonderhoudscluster verder uit te bouwen. Werven als Damen zitten hier al sinds jaar en dag. Samen met de Koninklijke Marine, een innovatieve organisatie op het allerhoogste niveau, zijn dit krachtige bouwstenen.
Samenwerking
Den Helder bundelt graag de krachten met andere havens. Met AYOP wordt bijvoorbeeld samengewerkt met Engelse havens in de Southern North Sea Energy Alliance. Daarnaast is er, geïnitieerd door Den Helder Airport, ook het samenwerkingsverband North Sea Heliports Alliance (NSHA); een samenwerking tussen meerdere heliports rond de Noordzee. En er wordt gewerkt aan samenwerking met de andere havens in het Noordelijke deel van Nederland aan de waterstofambities waaraan Den Helder een belangrijke bijdrage kan leveren gezien de infrastructuur die er al ligt (zie Seaport Magazine nr. 4).
Energiemix
Een groot deel van ons aardgas is nog steeds afkomstig van offshore platforms op de Noordzee. Dit gas speelt dus nog een grote rol in de energievoorziening. De haven van Den Helder blijft dan ook zowel de traditionele olie- en gaswinning als de offshore wind energiemarkt met uitstekende infrastructuur bedienen. ,,We zien de gaswinning op de Noordzee weer wat aantrekken. Op langere termijn zal sprake zijn van uitfasering, maar we kunnen uiteraard niet van de ene op de andere dag van het gas af. Den Helder blijft ook de komende decennia een grote rol in de nationale energiemix spelen, mede vanwege de komst van nieuwe energievormen”, besluit Bolderheij.