Consolideren en diversifiëren. Ofwel het goede behouden en de markt verbreden waar mogelijk. Dat is de strategie van op- en overslagbedrijf Ovet. Op deze wijze gaat de van origine kolen- en ijzererts stuwadoor op gepaste wijze om met de energietransitie. De van oorsprong kolenterminals in Terneuzen en Vlissingen worden vandaag de dag flexibel ingezet voor een breed pallet aan goederen. Nadat Ovet zich ruim tien jaar geleden ook ging richten op de overslag van andersoortige goederen, groeide gestaag de op- en overslag van breakbulk, agribulk, mineralen en circulaire producten (zoals vliegas, staalslak en andere bijproducten uit kolencentrales) tot inmiddels zo’n 20 procent van het totaal. Daarnaast vormen de toegevoegde waarde activiteiten van Ovet zoals zeven, blenden, breken en ontijzeren, een andere belangrijke pijler van het bedrijf. Op de multipurpose terminals in Terneuzen en Vlissingen ondergaat ongeveer 3 miljoen ton van de goederen een toegevoegd waarde proces (VAS).
De op- en overslag van thermische kolen (kolen om elektriciteit op te wekken) kwam in 2020 niet of amper meer voor in de portfolio van OVET, dit als gevolg van de uitfaserende kolencentrales en ingegeven door de opvolging van klimaatdoelstellingen. Vanwege de oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande energiecrisis werden kolencentrales in Nederland toegestaan op hogere capaciteit te draaien. Tegelijkertijd vond er ook in landen als Duitsland een ommekeer plaats voor de inzet van kolencentrales; de reden dat OVET (maar ook andere ARA havens) een tijdelijke opleving ervaarden in de afhandeling van energie kolen.
Recordoverslag
,,In 2022 mochten wij een (bijna) recordoverslag van 12,2 miljoen ton realiseren wat 10 procent meer is ten opzichte van het jaar daarvoor. Mede door de zachte winter is de afhandeling van thermische kolen inmiddels weer gedaald en terug naar normale waarden. Desalniettemin verwachten wij dit jaar met een mix van diverse goederensoorten een overslag van 11 miljoen ton te bereiken wat voor ons geldt als een tevredenstellend volume en resultaat”, aldus Hoofd Commerciële zaken Marco Vermet.
Marco Vermet (links) en Gino van Goethem zijn commercieel manager bij Ovet.
Dienstverlener
Wat onder de haak of de grijper van de kraan hangt kent vandaag de dag een gevarieerd palet. ,,Wij zijn niet meer het klassieke goederenoverslagbedrijf in de zogenaamde zwarte sector maar inmiddels veel meer droge- en break bulk stuwadoor. Uiteindelijk zijn wij een dienstverlenend bedrijf dat stuwadoors- en terminaldiensten aanbiedt. Het zijn de klanten en de factoren die hen drijven die bepalen welke goederen ons worden aangeboden. En natuurlijk, diversificatie is hierin voor ons belangrijk omdat wij allen weten dat de trend van uitfasering van carbon gerelateerde goederen onmiskenbaar is en snel voortgaat.”
Oekraïne
Ovet is van oudsher sterk in de op- en overslag van klassieke grondstoffen zoals kolen, cokes en ijzererts. Deze goederen zijn hoofdzakelijk bestemd voor de staalindustrie in Noordwest en centraal Europa. ,,Als gevolg van de oorlog in Oekraïne vonden er afgelopen jaar belangrijke veranderingen plaats in supply chains van goederen. Aankoop van grote commodities als kolen, ijzererts, staalproducten en kunstmest werden verlegd van met name Rusland naar meer aanvoer uit overzeese gebieden als Australië, Zuid-Afrika, de Verenigde Staten, Colombia, Brazilië en Canada
Grotere schepen
Grotere afstanden te overbruggen betekent dan vaak inzet van grotere schepen die door hun afmetingen en diepgang niet in alle havens in Noordwest-Europa terecht kunnen. Het effect hiervan was dat dit type schepen aan een klein scala van beschikbare terminals werd aangeboden waaronder OVET. De terminal van Ovet aan de Kaloothaven in Vlissingen, die in 2019 is uitgebreid tot 34 hectare, is toegankelijk voor schepen met een diepgang tot bijna 17 meter, het diepste vaarwater in het havengebied van North Sea Port; een groot voordeel voor de haven in het algemeen en OVET in het bijzonder.
Milde winter
,,Inmiddels is er door de relatief milde winter en de verlaagde gasprijzen minder afname van thermische kolen ontstaan, zodanig dat na het hamster effect van afgelopen jaar nu de nood aan kolen een stuk minder is en daardoor zelfs sprake kan zijn van nog redelijk grote voorraden energie kolen. Pieken en dalen in de op- en overslag zijn inherent aan de business van stuwadoor en terminal. Dat geeft ons een functie en bestaansrecht waarbij wij het best opereren bij een gezonde mix van op- en overslag”, aldus Vermet.
Value added logistics
Tot het commerciële team van Ovet is per 1 maart Gino van Goethem toegetreden. De Zeeuws Vlaming, was eerder werkzaam voor achtereenvolgens Tieleman Transport en Van Opdorp Transportgroep. ,,Het is wel even omschakelen van het wegtransport naar Ovet. In essentie gaat het echter om hetzelfde: producten van A naar B vervoeren, opslaan en behandelen. In plaats van het lossen van een vrachtwagen gaat het nu om het lossen van een schip. Ik ben blij met de nieuwe uitdaging, zoals met betrekking tot waarde toevoegen aan goederen ofwel value added logistics”, zegt de nieuwe commercieel manager Van Goethem (41).
Achterland
In de haven van Vlissingen kunnen schepen met tot 155.000 ton lading aan boord afmeren. In Terneuzen (waar beperkingen zijn vanwege het kanaal en de sluizen) geldt dat voor schepen tot 75.000 ton deadweight. De open getijde haven van Vlissingen staat in directe verbinding met de Noordzee. Deze verbinding geeft een directe toegang tot de terminal van Ovet voor schepen met een lengte tot 310 meter en een diepgang tot 16,8 meter. Er zijn bij Ovet weinig wachttijden voor lichters en er is een goede treinverbinding met een filevrij achterland. Daarnaast worden ook veel goederen per coaster vervoerd naar met name Engeland, Scandinavië en de Baltische staten.
Mobiele zeefinstallatie Vlissingen.
Terminals
Met betrekking tot import van goederen worden bij OVET de schepen gelost, de materialen opgeslagen en een groot deel op de terminals behandeld. Vervolgens wordt alles herladen in lichters, treinen en vrachtwagens. Vanuit de terminals worden de ladingen vervoerd naar bestemmingen in met name Nederland, België, Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland, Polen en Scandinavië. Bij export is er uiteraard sprake van het omgekeerde proces.
Modal shift
OVET geeft met 95 procent vervoer over het water goed invulling aan de modal shift. Na het ontvangen van de zeeschepen vindt er afvoer plaats via coaster, binnenvaart en ook opnieuw met een deep sea schip. De overige modaliteiten bestaan uit spoor (3 procent) en vrachtwagen (2 procent). ,,Wij zouden meer vervoer over spoor willen verwelkomen. Het is teleurstellend te ervaren dat deze modaliteit nog altijd onvoldoende in staat is meer capaciteit in te kunnen zetten dan nu het geval is. Dit met name door te weinig beschikbaarheid van spoor equipment en gebruik van het spoornetwerk zelf. Het zou duurzaamheidsdoelen zeker ten goede komen wanneer dit zou verbeteren”, verklaart Vermet.
Vergroening
In opvolging van gestelde klimaatdoelen zijn staalfabrieken intensief bezig hun processen te vergroenen. Dit betekent vaak omvorming van bestaande hoogovens en nieuwbouw van elektrische fornuizen. ,,Verdere vergroening van de staalindustrie is essentieel, maar het zal de nodige tijd in beslag nemen om processen om te vormen en om bijvoorbeeld elektrische fornuizen als alternatief voor hoogovens te bouwen. Een alternatieve grondstof zoals waterstof is voorlopig onvoldoende voorradig en zal er heel veel elektriciteit nodig zijn om deze op te wekken. Zaken die niet van de ene op de andere dag realiteit zijn. Voordat een hoogoven is afgeschaald en daar een elektrisch fornuis (een zogenaamde EAF) voor terug is gebouwd zijn we snel 5 á 6 jaar verder.”
Proceskolen
Proceskolen blijven vooralsnog dus nodig voor onder meer de staalindustrie. Alleen met behulp van dit type steenkool kunnen bepaalde temperaturen in het productieproces worden bereikt en het is bovendien ook een grondstof voor het eindproduct staal. Daardoor is het de verwachting dat proceskolen nog de nodige jaren worden ingezet voor de hoogovens. Proceskolen blijven dus voorlopig aangeboden worden bij terminals als Ovet. ,,Tegelijkertijd anticiperen wij graag op de nieuwe werkelijkheid die zich snel aan het vormen is met bijvoorbeeld op- en overslag van circulaire goederenstromen, met inzet van verduurzaamd materieel op de terminals”, vervolgt de commercieel verantwoordelijke bij OVET.
Siliciumindustrie
Een andere vorm van consolidatie van ‘zwarte producten’ is toepassing in de siliciumindustrie. Voor siliconen, zonnepanelen en computerchips is zeker nog tientallen jaren een hoogwaardig type steenkool nodig.
Veiligheid en kwaliteit
Bij Ovet staan inmiddels 108 mensen op de loonlijst, waarvan driekwart uitvoerend is. Bij piekmomenten wordt het team aangevuld met inhuurkrachten. Het op- en overslagbedrijf heeft een uitermate hoge focus op veiligheid en kwaliteit die dagelijks het startpunt zijn voor de uit te voeren werkzaamheden. Ovet is onder andere ISO 14001 en 9001 gecertificeerd.
