Port of Moerdijk heeft in 2021 belangrijke stappen gezet in het versterken van haar positie als multimodaal knooppunt in de Vlaams Nederlandse Delta. Met Havenbedrijf Moerdijk als duurzame ketenregisseur. Daarbij staat waardecreatie voor de omgeving voorop, legt Ferdinand van den Oever uit. ,,Onze doelstelling is niet om winst te maken, maar om te herinvesteren en economische waarde terug aan de omgeving te geven”, aldus de directeur van Havenbedrijf Moerdijk. Nieuwe klanten, uitbreidingen, de officiële start van het Logistiek Park Moerdijk (LPM). Het jaar 2021 kenmerkte zich voor het havenbedrijf als een jaar van duurzame ontwikkelingen en groei in werkgelegenheid. Het vertaalt zich in stijgende cijfers voor zowel de binnen- als zeevaart.
,,Deze groei is mooi, maar het creëren van waarde voor de omgeving staat centraal. Dat vinden we belangrijker dan op- en overslagcijfers en aantallen schepen en treinen. De 10.000 banen aan directe werkgelegenheid in de haven van Moerdijk worden voor 60 procent ingevuld door mensen uit de regio Brabant. Daar zijn we best trots op.”
Door en voor Brabant
Door ervoor te zorgen dat zij in de haven van Moerdijk hun boterham kunnen verdienen, wordt bijgedragen aan ‘een inclusieve welvaart voor de regio’. ,,We varen en vervoeren niet alleen door maar ook voor Brabant. Het is toch mooi dat veel mensen op de fiets naar het werk kunnen. Door goed te kiezen en de juiste partijen aan elkaar te verbinden creëert Port of Moerdijk duurzame waarde voor de mensen in de regio, de omgeving en het bedrijfsleven. Dat is ook de ambitie voor 2022.”
Ook HBO+
Naast het kwantitatieve aspect van de werkgelegenheid hecht Van den Oever ook veel waarde aan de kwaliteit. ,,Er is steeds meer behoefte aan hoger opgeleide medewerkers, bijvoorbeeld omdat de automatisering in de distributiecentra een enorme vlucht heeft genomen. Onze doelstelling is dat in 2025 een kwart van de medewerkers HBO+ geschoold is.”
Positioneren
In het karakteristieke havengebouw aan de Plaza in Moerdijk vertelt Van den Oever vol passie over de tweede containerhaven van Nederland. ,,Gelegen tussen de mainports van Rotterdam en Antwerpen, positioneren wij ons als congestievrij multimodaal knooppunt en meest inland gelegen zeehaven van Nederland.”
Direct verbonden
Moerdijk is direct verbonden met zee en via de Dordtsche Kil, Oude Maas en Nieuwe Waterweg is het nog geen vier uur varen naar de open zee. Landinwaarts sluit Moerdijk aan op verschillende binnenvaartroutes, waaronder de twee belangrijkste vaarwegen van Nederland: de Rijn en de Maas. Hiermee is Moerdijk direct aangesloten op alle binnenvaartroutes vanuit en naar het Europese achterland.
Logistiek
Door strategische keuzes te maken wordt duurzame groei gerealiseerd. Havenbedrijf Moerdijk bouwt de komende jaren door aan haar ambitie om uit te groeien tot hét knooppunt voor duurzame Europese toegevoegde waarde logistiek en circulaire chemie in de Vlaams- Nederlandse Delta. Met name vervoer en overslag van containers is zeer succesvol.
Tweede containerhaven van Nederland
,,We hebben rond 2014 de switch gemaakt van een traditionele deep sea bulkhaven naar een short sea containerhaven. De overslagcijfers vertonen een stijgende lijn, met zowel groei voor binnenvaart als zeevaart. Met name het containersegment groeit flink. Zo wordt onze positie als tweede containerhaven van Nederland versterkt, al staat een overslag van zo’n 750.000 TEU niet in verhouding tot de aantallen in Rotterdam”, aldus Van den Oever.
Europese achterland
Moerdijk is na Rotterdam, Amsterdam en North Sea Port de vierde haven van Nederland. Rotterdam wil de doorstroming van containers bevorderen en is gebaat bij binnenhavens waar grote partijen containers met barges naar toe kunnen, vanwaar de verdere distributie in het Europese achterland kan plaatsvinden. Moerdijk, dat de ruimte heeft, is goed in staat om de toenemende congestie in de mainports van Rotterdam en Antwerpen te verminderen.
Shortsea
Moerdijk is van origine een kleinere distributie- en chemiehaven, maar met een diepgang van negen meter kan het prima containerschepen ontvangen met 500 TEU. De schaalvergroting in de scheepvaart heeft gezorgd voor containerschepen van 15.000 tot zelfs 23.000 TEU. ,,Die kunnen hier niet komen. Wij als Moerdijk gaan tot zo’n 900 TEU en focussen ons dan ook volledig op shortsea, met optimale vaarroutes op onder andere het Verenigd Koninkrijk. Daarbij zetten we in Moerdijk veel in op waardetoevoeging met betrekking tot de containers.”
Duurzame ontwikkeling
Met passie voor scheepvaart, industrie, innovatie, duurzame ontwikkeling en nieuwe logistieke concepten verbindt Port of Moerdijk klanten met de wereld. ,,We hebben scherp geformuleerd waar wij en onze partners voor staan. Meetbare doelen zijn aan de bedrijfsstrategie toegevoegd waardoor het havenbedrijf nóg beter invulling kan geven aan haar rol als ketenregisseur,” zegt de directeur van Port of Moerdijk.
Industrietafels
,,Om bedrijven op Port of Moerdijk met elkaar te verbinden zijn we in 2021 gestart met de industrietafels”, gaat Van den Oever verder. ,,Zowel op het gebied van logistiek, industrie, shortsea als het spoor organiseren we (digitale) bijeenkomsten om gezamenlijke doelen en belangen te realiseren. Dat leidt niet alleen tot groei, maar zorgt er ook voor dat we de aanjager kunnen zijn voor duurzame transities.”
Nieuwe verbindingen
In 2021 heeft Port of Moerdijk een aantal nieuwe verbindingen gerealiseerd. Zo breidde vanuit het shortsea cluster A2B-online uit met een extra afvaart van Moerdijk naar het Verenigd Koninkrijk om in te kunnen spelen op de toegenomen marktvraag als gevolg van aantrekkende economie en verschoven volumes door de Brexit.
Lineas
Spoorvrachtoperator Lineas startte in 2021 met een nieuwe treinverbinding tussen Port of Moerdijk en Antwerpen waardoor de frequentie van vrachtvervoer via het spoor wederom verhoogd kon worden. Dit is niet alleen een positieve ontwikkeling voor de shortsea positie van Moerdijk, de extra spoorverbinding ontlast ook het wegverkeer en draagt zo bij aan het verduurzamen van de haven.
Nieuwe bedrijven
Nieuwe bedrijven zoals Air Liquide en Frigo vestigden zich het afgelopen jaar op Port of Moerdijk. MM Metal Recycling en Lidl zijn voorbeelden van bedrijven die kiezen voor een verdere verankering in het haven- en industriegebied en breiden de bestaande activiteiten en locaties verder uit. ,,Het bedrijfsleven ziet de haven van Moerdijk steeds meer als Europees logistiek knooppunt. Wij richten ons dan ook in toenemende mate op Europese distributiecentra. Zo belevert de Lidl vanaf Moerdijk de distributiecentra in Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Vervolgens vindt de levering plaats aan de winkels en komen de goederen bij de consumenten.”
Logistiek Park Moerdijk
Na een jarenlange aanloop krijgt het logistiek Park Moerdijk (LPM) nu echt vorm. Het enorme bedrijventerrein van meer dan 200 hectare is gesitueerd in de oksel van de autosnelwegen A16 en A17. Er komt 142 hectare grond beschikbaar voor grootschalige distributiecentra. Het enorme bedrijventerrein wordt in vier fases ontwikkeld.
DSV
Het eerste bedrijf dat zich (in de loop van 2022) op LPM gaat vestigen is DSV. Het concern is een bekende speler op het haven en industrieterrein Moerdijk en de nieuwe nummer 1 in de Top 100 Logistieke Dienstverleners in Nederland. Het bedrijf heeft getekend voor de ontwikkeling van meer dan 200.000 vierkante meter opslag en distributie en neemt daarvoor de hele eerste fase van meer dan 34 hectare grond af.
Stikstofbank
Een unieke ontwikkeling is de totstandkoming van een specifieke stikstofbank voor het Logistiek Park Moerdijk. Door middel van deze doelenbank is het mogelijk om de stikstof depositie voor alle vestigers op het LPM te kunnen compenseren.
Nieuwe spoorterminal
De werkzaamheden rondom de uitbreiding en renovatie van het spoor zijn afgerond. De renovatie maakt deel uit van een overall project om de internationale verbinding van het spoorvervoer te verbeteren tussen de haven van Moerdijk en de belangrijkste transportcorridors. Hoewel de officiële opening nog volgt, is de nieuwe spoorterminal al in gebruik genomen.
Beveiligd
Met behulp van Europese subsidie zijn tevens meerdere overgangen beveiligd, is de terminal geschikt gemaakt voor 740 meter lange treinen (de nieuwe Europese maat) en een derde terminalspoor aangelegd. Tijdens deze omvangrijke klus zijn meteen ook de kades opgeknapt en het terminal terrein verbeterd. De drie meest risicovolle spoorwegovergangen op het haven- en industrieterrein zijn beveiligd. Het Havenbedrijf Moerdijk heeft de ambitie om alle spoorwegovergangen de komende periode te beveiligen.
Circulair
Reduceren van energieverbruik, geen fossiele bronnen aanspreken en afvalstromen zo veel mogelijk circulair maken, zijn serieuze ambities van Port of Moerdijk. Om dit waar te maken is samenwerking van groot belang. Om Port of Moerdijk ook digitaal klaar te maken voor de toekomst, heeft het havenbedrijf in 2021 een bijzondere 20-jarige samenwerking afgesloten met KPN. Er is gestart met de bouw van nieuwe 5G zendmasten en ook het glasvezelnetwerk wordt verder uitgerold.
Elektrisch binnenvaartschip
In 2021 verwelkomde Moerdijk het eerste elektrische binnenvaartschip de Alphenaar. Zero Emission Services (ZES) vaart voor bierbrouwer Heineken met de Alphenaar volledig emissieloos tussen Alphen aan den Rijn en Moerdijk. Om na de binnenvaart ook stappen te zetten in de elektrificatie van de zeevaart kreeg Port of Moerdijk subsidie van de provincie Noord-Brabant en het Ministerie van I&W. Met een injectie van € 436.000 wordt er werk van gemaakt om walstroom ook aan de zeevaart aan te bieden.
Eigen zonnepark
In 2021 is ook het eigen zonnepark aan de Westelijke Randweg in gebruik genomen. Dankzij een nieuwe methode is daarbij de constructie versterkt zodat ondanks zware storm of sneeuwval ook de grond onder de zonnepanelen die dienst doet als kabels- en leidingenstrook nog efficiënt kan worden gebruikt.
Drones
Drie jaar lang is er samen met partners in het project PASSAnT gewerkt aan innovatieve oplossingen voor verbeterde veiligheid in de haven. Het project werd in 2021 afgerond. ‘Slimme’ dekzeilen, hekwerken en camerasystemen zijn enkele voorbeelden van innovaties die klaar zijn voor de markt om door te ontwikkelen. Verder is in samenwerking met SBIM en de Veiligheidsregio gestart met het inzetten van drones. Ze zijn een aanvulling op het huidige beveiligingsconcept.
Voordelen
De inzet van drones biedt verschillende voordelen. Zo kan een drone in het geval van een inbraakalarm door middel van videobeelden de detectie, opsporing en aanhouding helpen vergemakkelijken. Bij een brand kan de drone de brandweer van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant van aanvullende informatie voorzien die van nut is voor de inzetstrategie. Drones kunnen ook de inspectie en het onderhoud van het terrein verder verbeteren. Zoals de infrastructuur (wegen, spoor, water), klimaatgerelateerde objecten en bedrijfsgebouwen en -goederen. Het inzetten van drones en hun daaraan gekoppelde sensoren zorgen voor betere en snellere informatie.
Kostenbeheersing
Bovendien is er sprake van kostenbeheersing op het gebied van veiligheid. Bijvoorbeeld door het voorkomen van incidenten en het tijdig ontdekken van noodzakelijk onderhoud aan bijvoorbeeld de infrastructuur. Ook zullen de kosten voor de onnodige inzet van beveiligers omlaag gaan.
Bewustwordingscampagne
In de strijd tegen zware havencriminaliteit startte Port of Moerdijk samen met andere zeehavens een online bewustwordingscampagne over criminaliteit in de haven. Met de campagne wordt niet alleen de problematiek onder de aandacht gebracht, maar worden ook handvatten aangereikt. Zodat wie te maken krijgt met criminaliteit ook weet hoe te handelen.
Appelzak Zuid
Via nieuwsbrieven, (social) media, de gebiedstafels en de eigen omgevingstafel voert Port of Moerdijk de dialoog met omwonenden. ,,Een concrete uitwerking hiervan is de realisatie van het compensatie gebied Appelzak Zuid. Dit nieuwe natuurgebied wordt dit jaar opgeleverd en biedt omwonenden volgens hun eigen ontwerp ruimte om te recreëren. Naast economie is ook ecologie belangrijk. We zijn continu bezig om de groene omgeving te versterken”, besluit Ferdinand van den Oever.