Afscheid Arie de Bode bij Heros Sluiskil: ‘fijne tijd in moeilijke branche’

Door: Seaport Magazine

De site van Heros Sluiskil op het Ecopark Terneuzen. (Foto: Sky Pictures)

Arie de Bode (66) verscheen op dinsdag 23 juli voor de laatste keer vanuit Hendrik-Ido-Ambacht aan zijn bureau bij Heros Sluiskil, de grootste opwerker van AEC-bodemas in de Benelux. Het was de laatste officiële werkdag voor de directeur van Heros, nadat hij op zaterdag 8 juni al werd uitgewuifd tijdens een drukbezocht evenement op het bedrijfsterrein. Daarbij werd hij in de grote feestelijke tent door burgemeester Van Merrienboer van Terneuzen Koninklijk onderscheiden tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Alle aanwezigen kregen voor de speciale gelegenheid een rode sjaal, het handelsmerk van De Bode. Na een lange carrière, waarvan de laatste twee decennia als topman van Heros Sluiskil, is het welletjes geweest.

De Bode is een echte netwerker die verbinding creëert tussen de wetenschap en de praktijk van de circulaire economie. Industrie en omgeving staan soms op gespannen voet met elkaar, maar De Bode is een man van de dialoog. Het zegt genoeg dat bijvoorbeeld de Dorpsraad Sluiskil aanwezig was bij het afscheid. ,,Maatschappelijk verantwoord ondernemen is essentieel. Vele mensen verdienen hun boterham bij Heros, maar de bedrijfsactiviteiten moeten wel geaccepteerd worden door de omgeving. Heros heeft enorm veel geïnvesteerd in maatregelen om bijvoorbeeld stofoverlast tegen te gaan”, aldus De Bode, die zijn leiderschap intern en extern immer op gemoedelijke wijze uitdroeg.

Directie Heros Sluiskil met vlnr Erwin Pieters, Arie de Bode en Paul Dijkman. Inmiddels is De Bode met pensioen.

Portiz

Hij was tot 2020 bijna tien jaar voorzitter van Het Portaal van Vlaanderen, hét maritiem informatiecentrum in de Kanaalzone Gent-Terneuzen. Tot zijn pensionering was de Zuid-Hollander ook jarenlang vicevoorzitter van Portiz, de vereniging van industriële, logistieke en havenbedrijven in Zeeland. Inmiddels is Tom d’Haens, de nieuwe site operations manager bij Heros Sluiskil, ook toegetreden tot  Portiz.

Relativisme

,,En dan is het zo ver. Afscheid nemen na 45 werkzame jaren waarvan ruim de helft bij Heros. Het was een fijne tijd in een moeilijke branche. Er is altijd wel wat aan de hand in de circulaire sector, maar een gezonde hoeveelheid relativisme heeft me op de been gehouden”, zegt De Bode, die in 2011 ook tot Havenman van het Jaar is gekroond. Dit vanwege de grote transitie op de locatie aan de Oostkade langs het Kanaal van Gent naar Terneuzen van voormalige cokesfabriek ACZC tot Ecopark Terneuzen.

Voor de liefhebbers was er een rondrit over het terrein van Heros. (Foto: Gino van de Broecke)

Cokesfabriek

Hij ging tijdens zijn afscheidstoespraak ook in op de prille jaren van Heros onder leiding van Clemens Heeren en Gerrit Sluimer, de toenmalige eigenaren. Heros vestigde zich aan het begin van het nieuwe millennium in een oude desolate cokesfabriek. ,,We kwamen vanuit Roosendaal terecht in een zwarte oude kolenfabriek, het leek wel een filmdecor voor een oorlogsfilm. Het is fantastisch dat de industriële stoommachine voor elektriciteitsopwekking en de oude brandweerwagen zijn gered uit de cokesfabriek. Zij hebben een plaatsje gevonden in het IMZ (Industrieel Museum Zeeland) in Sas van Gent en Museum Sluiskil.”

De oude brandweerwagen van de oude cokesfabriek is bewaard gebleven.

Volledige terrein

,,Clemens had slechts vijf hectare nodig voor bodemas, maar alleen het volledige terrein van 35 hectare was te koop. Inclusief de waterzuivering om het opgepompte verontreinigde grondwater te zuiveren. Zo is het allemaal begonnen en van het één komt het ander.” Nog maar een jaar of vijf  geleden zijn de beeldbepalende kolensilo’s en de grote Figee loskranen uit het beeld verdwenen.

Cadeaus voor de vertrekkend directeur. (Foto: Gino van de Broecke)

REMEX

Heros werd zo’n twaalf jaar geleden overgenomen door REMEX, onderdeel van de Rethmann groep, een groot Duits familiebedrijf. Daardoor was er veel meer financiële ruimte en kon er extra worden geïnvesteerd. Zo zijn in de afgelopen jaren een nieuwe AEC-bodemas opwerkingsinstallatie, de daaraan gerelateerde vernieuwde wasstraat en een fabriek voor de verwerking van fijne non-ferro metalen tot stand gekomen. Bovendien zal de Centrale Bodemas Opwerkings Installatie (CBOI) uit 2017 ingrijpend worden vernieuwd en komt er ook een nieuwe wasinstallatie. Heros hoopt dat in 2026 te realiseren vertelde Heros-directeur Erwin Pieters tijdens zijn speech.

Wegwerpmaatschappij

,,Bodemas is een onvermijdbaar bijproduct van onze maatschappij, die nog steeds veel meer verbruikt dan gebruikt. Een wegwerpmaatschappij. Heros levert een unieke bijdrage aan de samenleving door jaarlijks 1 miljoen ton aan bouwstoffen en ook grote hoeveelheden aan metalen opnieuw in de kringloop te brengen en daardoor net zoveel aan primaire grondstoffen te besparen. Hiermee gaat ook een belangrijke CO2-reductie gepaard”, aldus Pieters.

Toespraken in de feesttent. (Foto: Gino van de Broecke)

Roem

De taken van Arie de Bode in de directie van Heros Sluiskil worden overgenomen door Paul Dijkman, die sinds drie jaar werkzaam is bij Heros. Dijkman was op de sfeervolle afscheidsbijeenkomst dagvoorzitter. Pieters roemde de inmiddels oud-directeur: ,,Arie heeft zijn schouders gezet onder de transitie van een teloorgegane cokesfabriek tot het huidige Ecopark Terneuzen, met de bedrijven Heros, Neste en TTS. Hij heeft niet enkel ons bedrijf vorm gegeven, maar ook mede aan de basis gestaan van de bodemas verwerking in Nederland die internationaal als voorbeeld geldt.” Hij eindigde zijn toespraak met: ,,Door steeds op moedige wijze op te komen voor Heros en haar medewerkers staat het bedrijf waar het nu staat. Dankzij jouw vastberadenheid blijft het DNA van dit mooie bedrijf onder alle omstandigheden gewaarborgd.”

Gemeentewerken Rotterdam

Arie de Bode startte zijn werkzame leven bij het Ingenieursbureau van Gemeentewerken Rotterdam. Daar is de basis gelegd voor zijn functie bij Heros. ,,Ik was vaak te vinden op de Maasvlakte en nauw betrokken bij de baggerwerken voor onder andere de Eurogeul, die toen verdiept moest worden naar 70 en 72 voet om grote ertstankers in de Rotterdamse haven te kunnen ontvangen. Na twintig jaar verruilde ik de gemeente Rotterdam voor NS-Vastgoed, waar ik vijf jaar actief was bij de Grondbank Nederland. Vanuit een relatief beschermde ambtelijke omgeving heb ik 24 jaar geleden de overstap gemaakt naar een onderneming ‘pur sang’”, blikt Arie de Bode terug. Hij is inmiddels wat ouder maar gaat zeker niet achter de geraniums zitten. Zo gaat hij onder de vlag van De Bode Consult, bedrijven adviseren over het gebruik van secundaire bouwstoffen.

Op de sfeervolle bijeenkomst werd ook goed voor de inwendige mens gezorgd. (Foto: Gino van de Broecke)

Grootste opwerker AEC-bodemas

Met een verwerking van 1 miljoen ton op jaarbasis is Heros Sluiskil de grootste opwerker van AEC-bodemas in de Benelux. Inmiddels wordt er jaarlijks 750.000 ton ruwe bodemas aangevoerd per binnenvaartschip en die volumes zullen nog verder toe gaan nemen. Het vervoer over het water naar de site in Sluiskil is milieuvriendelijker dan per vrachtwagen. Goed voor de CO2 footprint. De volle schepen worden aan de kade van Heros gelost door een kraan die onophoudelijk in bedrijf is.

Duurzame secundaire grondstoffen

Bij Heros wordt AEC-bodemas hoogwaardig opgewerkt tot duurzame secundaire grondstoffen voor infrastructurele projecten en de betonwarenindustrie. Het oorspronkelijke restafval uit de grijze containers komt zo terug de maatschappij in met mooie functionele toepassingen. Er worden ook zoveel mogelijk ferro- en non-ferro metalen teruggewonnen.

De kade van Heros Sluiskil aan het kanaal van Gent naar Terneuzen.

Tweede leven

Een win-win situatie, want naarmate er meer metalen worden gerecupereerd, worden de uit de bodemas afkomstige bouwstoffen schoner. Na het opschonen gaan de metalen naar de eindverwerkers voor een tweede leven in bijvoorbeeld de automotive of de elektronica.

Keten van waardecreatie uit bodemas

Heros heeft in 2022 het sink float bedrijf Dolphin Metal Separation B.V. uit Harderwijk overgenomen. Voorheen verkocht Heros het ruwe concentraat van non-ferro metalen aan sink float bedrijven. Na vuilverwijdering wordt de ruwe mix gescheiden in lichte- (zoals aluminium) en zware metalen (zoals koper, messing, zink, rvs en edelmetalen). Door de overname van Dolphin heeft Heros inmiddels alles vanaf de ruwe bodemas tot de levering aan de smelterijen in eigen hand. Het was de ontbrekende schakel in de keten van waardecreatie uit bodemas. In de eigen raffinageplant in Sluiskil bewerkt Heros de fijnere concentraten met non-ferro metalen.

Heros heeft in 2022 Dophin uit Harderwijk overgenomen.

Circulaire toekomst

Dankzij de vernieuwing van de productiecapaciteit én de huidige uitbreiding van het terrein op het Ecopark Terneuzen is voor Heros de weg geplaveid naar de circulaire toekomst. De uitbreiding met 8 hectare industrieterrein (tot een totaal van 53 hectare) is belangrijk voor Heros om de bestaande activiteiten optimaal te accommoderen. Naast opslag is het nieuwe terrein ook geschikt voor verdere innovaties. De volledige oplevering van het nieuwe terrein is medio 2025 voorzien.