Met een totale goederenbehandeling van 43 miljoen ton goederen bereikte de haven van Zeebrugge vorig jaar een status quo. De verwachting is dat de containertrafiek in Zeebrugge dit jaar met een kwart zal dalen ten gevolge van de dienstverschuivingen en de vorming van de allianties van de rederijen wereldwijd. Daar staat tegenover dat Zeebrugge haar mondiale top-positie voor nieuwe auto’s verder aan het uitbouwen is. De kusthaven zal in 2015 naar verwachting uitkomen op een behandeling in de haven van 2½ miljoen nieuwe wagens. De mondiale schaalvergroting in de containersector is ook merkbaar in de haven van Zeebrugge. De kusthaven heeft de maritieme toegang en de nodige diepte aan de kaaien om de grootste containerschepen te ontvangen.
Het containerschip CSCL Globe van China Shipping Container Lines meerde in januari dit jaar aan in Zeebrugge. Toen was dit schip nog het grootste containerschip ter wereld, met een lengte van 400 meter lang en een totale capaciteit van 19.100 TEU. De rederij CMA CGM stuurde dit jaar ook de grootste containerschepen in hun vloot naar Zeebrugge, de CMA CGM Kerguelen en CMA CGM Georg Forster. Ook de UASC Barzan, een containerreus van 400 meter lang behoort tot de grootste containerschepen ter wereld en meerde dit jaar aan in Zeebrugge. De UASC Al Muraykh, uit dezelfde klasse als UASC Barzan, wordt verwacht op 16 oktober in Zeebrugge.
Verbrugge
Verbrugge Terminals startte in 2014 een terminal voor LO/LO-trafieken, woodpulp en andere breakbulk en voor de op- en overslag van gecontaineriseerde goederen in de voorhaven aan het Albert II-dok. Eind 2014 startten de operaties op de terminal. Op 7 november meerde het eerste schip aan. M/V Lady Christina had een lading met rollen staalplaat en stukgoed aan boord, goed voor 3.863 ton. “De terminal is een sterke meerwaarde voor de Zeebrugse trafiek en de stukgoedsector in het bijzonder. Met de nieuwe speler Verbrugge Terminals in de voorhaven zet Zeebrugge steeds meer in op specifieke lading of breakbulk, zoals woodpulp, papier, hout, staal, metalen en projectlading”, verklaart ir. Joachim Coens, CEO Port of Zeebrugge.
Nieuwe wagens
Het aantal behandelde nieuwe auto’s in Zeebrugge kende in 2014 een stijging van 13 procent tot een totaal van ruim 2,2 miljoen stuks. Ook in 2015 hebben nieuwe stromen wagens zich aangekondigd. “Een stijging met 13 procent in een neergaande Europese automarkt betekent een concentratie van de autobehandeling op Zeebrugge. Daardoor is dit record nog waardevoller. We zijn onze positie als absoluut marktleider verder aan het verstevigen. In de autosector is verdere clustering zeker mogelijk. Zo werden dit jaar bij ICO 140.000 extra wagens uit Frankrijk en Mexico aangetrokken”, aldus Joachim Coens. International Car Operators Zeebrugge nam in 2014 een derde terminal in de achterhaven in gebruik, de Hanze Terminal. Met een totaaloppervlakte van 12 hectare zorgt deze nieuwe terminal van ICO voor extra capaciteit voor zowel deepsea als shortsea.
Extra kaaimuur
Om de ontwikkelingen verder te stimuleren, wordt 300 meter extra kaaimuur gebouwd in het Zuidelijk kanaaldok, een investering van tien miljoen euro. “We werken ook aan een betere organisatie van de toegang tot de terminals. De autosector is goed voor de werkgelegenheid in het havengebied. Nieuwe auto´s moeten na aankomst worden verreden naar de logistieke centra, ze worden bijvoorbeeld voorzien van opties op vraag van de klant. Vanuit Zeebrugge kunnen ze verder worden gedistribueerd.” Toegevoegde waarde activiteiten, ofwel ‘Value added logistics’, gelden voor de meeste trafieken in Zeebrugge. Ze worden zowel intercontinentaal via ‘deepsea’ verricht, als in het kader van distributie binnen Europa via shortsea, binnenvaart, spoor en wegvervoer. Goederen in diverse segmenten worden in het havengebied geassembleerd, omgepakt en verpakt.
Roll-on/roll-off
De roll-on/roll-off trafiek in zijn geheel blijft een sterke troef in Zeebrugge. Ze wordt gekenmerkt door een stijging op het Verenigd Koninkrijk. Sterkhouders zijn de diensten op Tilbury, Teesport en Purfleet”, zegt de gedelegeerd bestuurder van de Haven van Zeebrugge. Het behoud van de verbinding op Rosyth is goed nieuws voor de roll-on/roll-off trafiek.
Containers
De concentratie van het aantal rederijen zorgt voor een verhoogde concurrentie onder havens. De mondiale scheepvaart wordt beheerst door een beperkt aantal allianties: 2M (Maersk Line en MSC), Ocean Three (China Shipping Container Lines CSCL, United Arab Shipping Company UASC en CMA CGM), de G6 en CKYHE. Die concentratie zorgt voor een herschikking in de vaarschema’s van de schepen. De partners binnen de gevormde Ocean Three zijn in Zeebrugge verankerd. In de containersector is er in 2015 een nieuwe dienst gestart van Containerships Oy. Zij namen Zeebrugge op in hun wekelijkse rotatie tussen het Balticum, het Verenigd Koninkrijk en België. Dit hangt samen met de samenwerking die de Finse shortsea-operator is aangegaan met de Belgische intermodale operator ECS (European Containers). De vermindering van de deepsea diensten op Azië en de wijzigingen in de containerallianties zullen van 2015 echter een moeilijk jaar voor de containertrafiek maken.
LNG
De toevoer van LNG (Liquid Natural Gas) naar Europa blijft dalen. De lagere aanvoer heeft te maken met de aanhoudende sterke vraag naar gas op de Aziatische energiemarkt en een vlak Europees economisch landschap met verminderde energiebehoefte. De haven van Zeebrugge is één van de belangrijkste aardgashubs in Europa. Met de Fluxys LNG-terminal in de voorhaven, de Zeepipe Recieving Terminal (een 814 kilometer lange pijplijn van Noorwegen) en de Interconnector (een pijplijn tussen Bacton en Zeebrugge) levert Zeebrugge 15 procent van al het aardgas dat nodig is voor de consumptie in de Europese Unie.
Het havenbestuur en Fluxys Belgium delen een sterke interesse om actief te zijn als LNG-bunkering hub. Port of Zeebrugge speelt daarom reeds enkele jaren een actieve rol in het bedenken, onderzoeken en uitwerken van de verschillende mogelijkheden voor LNG-bevoorrading van schepen en vrachtwagens. Samen met verschillende partners werden een aantal concrete onderzoeken en projecten opgestart.
Extra aanlegsteiger
Eind dit jaar zal een tweede LNG-steiger operationeel zijn. Deze extra aanlegsteiger zorgt voor een verhoging van de flexibiliteit van de terminal. De markt voor kleinschalige LNG is een uiterst veelbelovende markt, omdat LNG de alternatieve brandstof bij uitstek is voor de scheepvaart. De strengere regelgeving in de SECA-zone, die vanaf januari 2015 van kracht is, werkt deze evolutie in de hand. Varen op LNG betekent minder CO2-uitstoot, fijnstof en andere emissies, terwijl schepen op traditionele scheepsbrandstof erg vervuilend zijn. In 2014 werden ’s werelds eerste twee LNG-aangedreven sleepboten gebunkerd in de haven van Zeebrugge.
LNG-bunkerschip
Mitsubishi Corporation, NYK en GDF SUEZ zijn bezig met de bouw van een LNG-bunkerschip (het eerste ter wereld) dat zal opereren vanuit Zeebrugge. Het LNG-bunkerschip wordt naar verwachting eind 2016 opgeleverd. Rederij Anthony Veder koos voor de expertise van Zeebrugge voor de LNG-trials van twee nieuwe dual fuel tankers.
Yamal-contract
Vanaf 2017 kan Zeebrugge een aanzienlijke toename in de LNG-overslag tegemoet zien door het onlangs getekende Yamal-contract met Rusland. Het gaat om 8 miljoen ton op jaarbasis of 200 extra scheepsbewegingen in de kusthaven. Yamal LNG zal tijdens de arctische zomer zijn LNG via de Noordelijke Zeeroute naar de markten in Azië en de Stille Oceaan brengen. In de winter daarentegen, wanneer het niet mogelijk is om deze noordelijke zeeroute te volgen, zullen de ice class LNG-schepen afvaren naar Zeebrugge, waar Fluxys het LNG zal overslaan naar conventionele LNG-schepen. Die zullen dan de reis verder zetten en via het Suez-kanaal het LNG leveren op de markten in Azië en de Stille Oceaan.
StoraEnso
Terminaloperator PSA Zeebrugge vernieuwde in 2014 het contract met papierfabrikant StoraEnso. Door de vernieuwde samenwerking verwacht de terminal een aanzienlijke toename van de volumes. De multipurpose terminal van PSA wordt een erg belangrijke schakel in het logistieke netwerk van StoraEnso: de belangrijkste hub voor haar Europese en intercontinentale scheepvaartverbindingen. Met de concentratie van StoraEnso Short Sea System (4S)-trafieken aan het Wielingendok in de voorhaven, krijgt de terminal van PSA in Zeebrugge een waardevolle rol toebedeeld. De consolidatie van extra diensten in Zeebrugge zal de volumes op de terminal significant doen stijgen en bevestigt en versterkt Zeebrugge in haar hubfunctie. Via het 4S shipping netwerk is de terminal gelinkt aan verschillende locaties binnen en buiten Europa.
Cruisevaart
De haven van Zeebrugge is de grootste cruisehaven van Vlaanderen. Samen met de haven van Oostende werkt het havenbestuur van Zeebrugge sinds 2009 aan de promotie van de regio West-Vlaanderen als cruisebestemming. Die inspanningen gebeuren onder de noemer Belgian Coast Cruise Project. De havens worden daarin bijgestaan door Bob Harrison, een expert met 30 jaar maritieme cruise-ervaring. Het aantal passagiers steeg de voorbije jaren spectaculair tot 440.000 in 2014 op maar liefst 107 cruisechepen. Dit jaar zal het aantal cruise aanlopen in Zeebrugge verder stijgen. “Met de bouw van een nieuw cruisegebouw willen we passagiers meer verankeren in de stad, en rederijen in de haven. We zetten in op een nieuwe cruise terminal. We zijn volop bezig om de bouwvergunning rond te krijgen. In Artes Depret hebben we een partner gevonden om het bouwproject in een stroomversnelling te brengen. Onze doelstelling is om cruises te laten starten en aankomen, met inschepingsmogelijkheden, in Zeebrugge. De toeleveringsbedrijven voor de cruiseschepen zorgen voor een boost voor economie en werkgelegenheid.”
Nieuwe stromen
Joachim Coens legt uit dat bestaande sterke goederenstromen (zoals de auto’s) gekoesterd moeten worden, maar dat de haven van Zeebrugge ook inzet op nieuwe stromen. “In de ruimere omgeving gaan we daarom op zoek naar specifieke producten en gaan we na hoe de haven in die goederenstromen een toegevoegde waarde kan bieden. Op die manier kunnen we nieuwe sectoren naar de haven brengen. Zo creëren we meerwaarde voor de regionale actoren én bijkomende tewerkstelling. Verder spelen we in op niches, zoals de voeding, agro-industrie, (aansluitend met het West-Vlaamse hinterland), specifieke breakbulk en bulkgoederen die een speciale service vereisen, zoals staal, aluminium, wood-pallets, zink, papier, bioproducten.
