De Antwerpse haven boekte voor het vijfde jaar op rij een recordoverslag. In 2017 werden 223.606.610 ton goederen behandeld, een stijging van 4,4 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Nagenoeg alle sectoren leverden een uitstekend jaarrapport af: containers gingen er in tonnage met 4,3 procent op vooruit (123 miljoen ton), vloeibaar massagoed, zoals aardoliederivaten, dikte verder aan met 5,7 procent (73,1 miljoen ton), conventioneel stukgoed, zoals staal, steeg met 4,8 procent (10,3 miljoen ton) en ro/ro groeide met 10,5 procent (5,1 miljoen ton).
Slechts het droog massagoed, zoals kolen en ertsen, liet een daling van 3,7 procent (12,2 miljoen ton) zien. ,,Zulke mooie groeicijfers geven vertrouwen voor de toekomst. Ook onze bedrijven geloven onverminderd in de troeven en sterktes van Antwerpen, getuige de talrijke investeringen die we in 2017 mochten verwelkomen. Dit jaar borduren we verder op het elan van het afgelopen jaar. Dat betekent dat we de wereld als schaal nemen voor onze beslissingen, waarbij het maximaal faciliteren van onze klanten het uitgangspunt is”, aldus Jacques Vandermeiren, CEO van het Havenbedrijf Antwerpen.
Petrochemie
Zeven van de tien belangrijkste chemiebedrijven ter wereld hebben een productiesite in Antwerpen. De petrochemie is van oudsher sterk verankerd in de haven van Antwerpen en de op- en overslag van natte bulk is in de afgelopen jaren alleen maar sterker gestegen. Grote concerns als Total, ExxonMobil, BASF en Covestro (het voormalige Bayer) blijven grote bedragen investeren in het vernieuwen van hun installaties in de haven van Antwerpen. Daardoor is het petrochemische cluster ook voor de komende decennia gewaarborgd in Antwerpen. ,,Er zijn veel vraagtekens over de toekomst van de industrie. Op wereldschaal zijn er grote economische veranderingen gaande die zijn weerslag hebben op de industrie. Desondanks hebben petrochemische bedrijven in de afgelopen jaren in de haven van Antwerpen gigantische sommen geld geïnvesteerd, goed voor honderden banen. En er komen nog veel meer investeringen aan. Dat betekent dat de petrochemie ook voor volgende generaties verankerd blijft in de Antwerpse haven. We blijven voor de lange termijn een internationaal hoofdkwartier in de petrochemie. Dat geeft een gerust gevoel”, licht havenschepen Marc Van Peel toe.
Total
Hij wijst op de investering van ruim een miljard euro van de Franse oliegigant Total in haar Antwerpse raffinaderij en petrochemiefabriek. Total bleef investeren in Europa en maakte zijn activiteiten efficiënter door de raffinage en petrochemische activiteiten samen te voegen. Zoals in Antwerpen waar ongeveer 1700 mensen werkzaam zijn. Patrick Pouyanné, CEO van Total, heeft onlangs een aantal nieuwe installaties in Antwerpen ingehuldigd. De investeringen van Total in Antwerpen zijn tweeledig. Enerzijds zal de raffinaderij door de nieuwe installatie minder zware stookolie produceren. Anderzijds zal er meer diesel en huisbrandolie geproduceerd worden die aan de nieuwste normen voldoen.
Vopak
Het tank- en opslagbedrijf Vopak bouwt op zijn ACS-terminal een volledig nieuw laadstation voor het laden van treinwagons met acetyls. Dat zijn basisgrondstoffen voor eindproducten zoals dashboards, coatings, verpakkingen en farmaproducten. Het overgrote deel van de verwerking gebeurt in Duitsland, waarbij de Antwerpse haven als bundelings- en opslaghub fungeert. Met het nieuwe laadstation zal de capaciteit van Vopak om bloktreinen te laden richting Duitsland, met 400 procent toenemen. De investering bevestigt de sterke positie van Antwerpen als chemie-hub voor Noord West Europa. Het nieuwe laadstation zal worden voorzien van de nieuwste technieken op gebied van veiligheid en milieu.
Containers
De containertrafiek steeg in 2017 met 4,3 procent in tonnage (122.969.409) en met 4,1 procent in TEU (10.450.89). Het laatste kwartaal van 2017 scoorde op jaarbasis relatief gezien het beste met een groei van 7 procent (in TEU) ten opzichte van hetzelfde kwartaal het jaar voordien. Daarnaast telde het voorbije jaar drie maanden (mei, augustus en oktober) met een absolute recordbehandeling van meer dan 900.000 TEU.
Vaargebieden
Wat vaargebieden betreft ging Antwerpen er vooral in Noord-Amerika (11,6 procent), Latijns-Amerika (8,5 procent) en het Verre Oosten (7,7 procent) op vooruit. In Europa, het grootste vaargebied voor Antwerpen, verliest de haventrafiek (3,6 procent), wat te verklaren valt door een verlies in aanvoer van transhipmentlading. ,,Het gunstig economisch klimaat, in combinatie met de allianties die voor hun aanlopen resoluut voor Antwerpen blijven kiezen, maakt dat de containerbehandeling in Antwerpen de wind in de zeilen heeft. Ook voor de komende jaren verwachten we nog steeds groei in de behandeling van containers, vandaar dat we ook in 2018 volop blijven inzetten op het voorzien van extra capaciteit voor de behandeling van containers in Antwerpen”, aldus Vandermeiren.
Extra capaciteit
De Vlaamse regering maakt in de loop van het jaar bekend welke oplossing zij kiest om Antwerpen te voorzien van die broodnodige extra containercapaciteit. ,,Voor ons is er slechts één keuze mogelijk, en dat is het Saeftinghedok. Deze piste scoort in alle opzichten het beste: voorzien van voldoende capaciteit, operationele haalbaarheid en belangstelling vanuit de markt. Dankzij het extra getijdendok kunnen we de positie van onze haven als motor van de economie, van welvaart en van werkgelegenheid voor onze regio verder versterken.”
Breakbulk
Het roro-verkeer maakte in 2017 een stevige klim: 10,5 procent tot 5.052.403 ton. Het aantal behandelde auto’s steeg met 4 procent tot 1.238.128 eenheden. Het conventioneel stukgoed gaat er flink op vooruit in vergelijking met het jaar daarvoor. Eind 2017 stond er een overslag van 10.273.369 ton in de tabellen, goed voor een stijging van 4,8 procent. In dit segment is er vooral een groei te noteren in de aan- en afvoer van ijzer en staal (7,8 procent tot 8.350.565 ton). Vorig jaar zat er een zeer sterke groei in de aanvoer van ruw ijzer en staal vanuit India (91 procent of +520.209 ton). Ook de import van staal uit landen als Zuid-Korea, Taiwan, Vietnam en (dichterbij) Turkije nam in 2017 toe als gevolg van een beter draaiende staalindustrie en compenseerde op die manier een daling van de aanvoer van staal uit China (44 procent of 657.308 ton). De antidumpingmaatregelen die Europa heeft genomen om de import van Chinees staal dat onder de marktprijs wordt verkocht te beperken, zijn een verklaring voor deze evolutie.
Vloeibaar massagoed
De overslag van vloeibaar massagoed eindigde in 2017 op 5,7 procent groei (73.134.912 ton). Het laatste kwartaal van 2017 was het beste ooit voor dit segment. De stijging in de totale overslag van vloeibare bulk wordt gedreven door een stijging in de behandeling van ruwe aardolie met maar liefst 49,9 procent (5.963.279 ton). Ook de behandeling van aardoliederivaten, goed voor bijna drie kwart van het totaal binnen dit segment, ging er in 2017 andermaal op vooruit: 3,1 procent tot 52.939.495 ton.
Droog massagoed
Droog massagoed ging er het voorbije jaar met 3,7 procent op achteruit (12.176 ton). De overslag van meststoffen, de grootste categorie binnen het droog massagoed, nam toe met 3,7 procent (3.734.661 ton). De overslag van ertsen groeide met 12,7 procent (2.385.536 ton). Anderzijds is er een verdere daling in de overslag van kolen met 54,2 procent (477.515 ton).
Zeeschepen
In 2017 liepen er 14.223 zeeschepen (daling van 1,7 procent) aan in Antwerpen. De bruto tonnenmaat van de schepen die Antwerpen aanliepen, steeg met 1,4 procent tot 406.762.315 BT.
Toegevoegde waarde
De haven van Antwerpen is internationaal een ijzersterk label. Met een globale toegevoegde waarde van 19 miljard euro en directe en afgeleide arbeidsplaatsen voor 150.000 mensen is de haven van Antwerpen cruciaal voor de economie en welvaart van België. Meer dan 900 bedrijven in de haven creëren duurzame toegevoegde waarde voor hun klanten en stakeholders.
Vacatures
In de Antwerpse haven staan permanent honderden vacatures open, onder andere voor procesoperators en onderhoudstechnici. ,,Wij zijn voortdurend op zoek naar medewerkers. Als je kijkt naar het relatief hoge aantal werkzoekenden in Antwerpen, is dat zeer opmerkelijk. We willen er dan ook alles aan doen om die mensen naar een baan, als het even kan in de haven, te leiden. Helaas kampen havens met een imagoprobleem. Havenwerk wordt vaak ten onrechte geassocieerd met vuil, zwaar en slecht betaald werk. Er zijn juist mooie doorgroeimogelijkheden. De werkgelegenheid is onze achilleshiel. Als de vacatures niet adequaat worden ingevuld, zal de haven aan dienstverlening inboeten. Het is dus zaak dat er ook op termijn voldoende technische en logistieke medewerkers beschikbaar zijn”, aldus Van Peel.
Quadrimodaal
Goederen en producten worden quadri modaal naar het achterland gedistribueerd: over de weg, het water, per spoor en via pijpleidingen. De haven is het belangrijkste knooppunt van het West-Europese pijpleidingennetwerk en dankzij haar strategische ligging, in het hart van de Europese productie- en afzetmarkt, biedt ze bedrijven een uitstekend georganiseerd logistiek platform met tal van transportmogelijkheden naar het achterland. Daarnaast is de haven van Antwerpen ook een centrale hub voor het aanvoeren van grondstoffen en het beleveren van overzeese markten.
Deurganckdok
In de afgelopen jaren zijn op Linkeroever met de Liefkenshoekspoortunnel en de Kieldrechtsluis barrières weggenomen ten bate van een gestroomlijnd goederenvervoer. De nieuwe spoorverbinding van ruim 16 kilometer verbindt de Waaslandhaven rechtstreeks met het Antwerpse havengebied op de rechteroever en het rangeerstation Antwerpen-Noord, het op één na grootste rangeerstation in Europa. De Kieldrechtsluis,’s werelds grootste sluis aan het einde van het Deurganckdok, vormt de maritieme verbinding tussen de Schelde en het Waaslandkanaal. Het scheepvaartverkeer heeft via de Kieldrechtsluis snel toegang tot alle andere dokken op de Linkeroever.