De offshore windindustrie is één van de belangrijkste economische pijlers van Groningen Seaports. Met veel offshore wind ervaring en alle (nautische) faciliteiten voorhanden is de Eemshaven (in Noord-Groningen) geweldig uitgerust als basis- en servicehaven. Doordat inmiddels 15 windparken deels vanuit Eemshaven zijn aangelegd is in de afgelopen jaren een uitstekend track record opgebouwd. De haven is gebruikt voor constructie, opslag en vervoer van funderingen, windmolenpalen, turbines, wieken en andere onderdelen. Enorme offshore installatieschepen zoals de Vole au Vent van Jan de Nul en reusachtige kabelleggers zoals de Nexus van Van Oord zijn geregeld te bewonderen in de noordelijke haven. Tenslotte moeten voor elk project aanpassingen worden gedaan, dient er ge(de)mobiliseerd te worden en nieuwe kabels worden gelegd. Met de activiteiten voor vijf windparken vanuit Eemshaven in 2018 is misschien zelfs sprake van een wereldrecord.
Momenteel is het weer een drukte van belang vanwege de realisatie van de windparken Merkur Offshore en Borkum Riffgrund II waarvoor de fundaties inmiddels zijn geplaatst. Met Hohe See is inmiddels ook al gestart. Deze parken zullen binnen afzienbare tijd gereed zijn en aan het eind van het jaar zal ook begonnen worden met Albatros. Verder zijn er de service- en onderhoudsactiviteiten voor een periode van vijftien jaar voor bestaande windparken zoals Gemini boven Schiermonnikoog en Veja Mate in de Duitse Noordzee.
Trackrecord
,,Ons trackrecord is te danken aan sterke betrokkenheid bij de totstandkoming van 15 windparken waaronder Gemini. De monopiles en de transition pieces zijn geïnstalleerd vanuit de Eemshaven. Vervolgens werden in Esbjerg de turbines opgehaald. Op nog een Engels windpark na zijn het verder allemaal Duitse windparken. De Eemshaven ademt offshore wind. Logisch toch als je in één jaar betrokken bent bij de aanleg van maar liefst vijf windparken. De ontwikkeling van offshore windparken op het Nederlandse en Duitse deel van de Noordzee draagt in sterke mate bij aan de duurzame ambities van Groningen Seaports en brengt veel werkgelegenheid en investeringen met zich mee. Zo vindt voor het windpark Merkur Offshore de volledige installatie vanuit Eemshaven plaats, zowel onder als boven water”, aldus Erik Bertholet van Groningen Seaports, business manager offshore wind.
Groningen Seaports
Groningen Seaports is de beheerder, commerciële exploitant en ontwikkelaar van de haven van Delfzijl en de Eemshaven en aangrenzende industrieterreinen. Groningen Seaports verwerkte in 2017 meer dan 12 miljoen ton vracht. Deze bestond voor ongeveer de helft uit mineralen, zoals zout, kalksteen en zand en voor een kwart uit olieproducten en chemicaliën. Ongeveer 10.000 schepen, gelijk verdeeld over zee- en binnenvaartschepen, deden de havens aan. In de afgelopen jaren is er met name in de Eemshaven veel nieuwe bedrijvigheid. De haven is getransformeerd naar energiehaven, waarbij de focus ligt op windenergie op zee, energieproductie en grote energieafnemers zoals datacenters. ,,In de verdere toekomst is er ook de ambitie om windenergie om te zetten in waterstof. Dan wordt dus offshore wind onderdeel van de vergroening van de chemie op Chemport Europe (Delfzijl en Emmen)”, zegt Bertholet.
Nederlandse energie
Grote gascentrales, een kolencentrale en 90 windturbines produceren in de Eemshaven ruim een derde van alle Nederlandse energie (ongeveer 8000 MW). De ontwikkeling van windparken op zee is een belangrijke groeimarkt voor de haven. Dat geldt zowel voor de aanleg van de windparken als het onderhoud van de windturbines. In de Eemshaven is een cluster van bedrijven ontstaan die allemaal hun geld verdienen met de bouw van windmolens op zee. Met grote internationale offshore-aannemingsbedrijven als Van Oord, turbinebouwer General Electric, een servicelocatie van windmolenfabrikant Siemens en op- en overslagbedrijven zoals Orange Blue Terminals, Sealane, Wijnne Barends en Wagenborg. Rondom een schil van constructie-, toeleverings- en servicebedrijven met diverse ondernemers uit de regio. Minstens 350 mensen verdienen hun boterham dankzij de offshore wind in de Eemshaven.
Google
RWE/Essent en Google zijn voorbeelden van buitenlandse ondernemingen die een vestiging in de Eemshaven hebben. Met de bouw van Europa’s grootste datacenter door Google staat de Eemshaven ook nadrukkelijk op de datacenter wereldkaart. Andere sterke sectoren in de Eemshaven zijn recycling, agribusiness en logistiek.
Zware ladingkades
Groningen Seaports heeft in de afgelopen jaren in de Eemshaven zware-lading kades aangelegd. Dat blijkt zijn vruchten af te werpen. Zo bouwde IHC eerder dit jaar haar 1300 ton wegende Noise Mitigation Systems (NMS) voor monopile installatie op de zware lading kade in de Beatrixhaven en doet Orange Blue Terminals al sinds 2010 de op- en overslag van windmolendelen via de zware lading kade op haar locatie aan de Julianahaven. Dat bedrijf haalde het ene na het andere project binnen. Zo is het hier gaan lopen.
Heliport
Groningen Seaports werkt ten behoeve van de offshore windindustrie aan de vestiging van een helikopter start- en landingsplaats in de Eemshaven. Met de komst van een heliport versterkt de Eemshaven haar toch al goede positie als hub in de offshore windindustrie. ,,Het is heel belangrijk dat deze heliport er komt. Soms kan de keuze voor schip of helikopter pas op het laatste moment worden gemaakt. Vandaar dat het wenselijk is om de diverse mogelijkheden dicht bij elkaar te clusteren. Dat is ook de reden dat de heliport zich in de Eemshaven moet bevinden, omdat hier de schepen worden bevoorraad. Door de helikopters kan er ook bij ‘niet vaarbare dagen’ snel en adequaat gefaciliteerd worden”, licht Bertholet toe.
Gunstig gelegen
De Nederlandse Eemshaven, het Duitse Cuxhaven en het Deense Esbjerg zijn de voornaamste havens in de driehoek Nederland, Duitsland, Denemarken van waaruit de windparken gebouwd kunnen worden. Cuxhaven en Esbjerg hebben beide het voordeel dat Siemens er uitgebreide windmolenfaciliteiten heeft. Deze multinational heeft vorig jaar in Cuxhaven een eigen windturbinefabriek geopend. De Eemshaven is echter tot de meeste windparken gunstiger gelegen. ,,Het project Deutsche Bucht wordt vanaf Cuxhaven geïnstalleerd maar de kans dat de jaren erna het onderhoud vanuit de Eemshaven plaatsvindt, behoort tot de mogelijkheden. Het is namelijk nog geen uitgemaakte zaak dat dit ook vanuit Cuxhaven zal gebeuren.”
Duitse bedrijven
Duitse ondernemers doen graag zaken met Duitse collega’s. Dat was in het verleden voor Cuxhaven een voordeel. Inmiddels zijn in de Eemshaven echter zoveel Duitse bedrijven gevestigd, dat dit niet meer uitmaakt. ,,Ik zie de andere havens niet als concurrenten, maar als concullega’s in de supply chain van de offshore wind. Projecten worden regelmatig vanuit twee havens tegelijk verricht. Het Gemini Windpark en Veja Mate werden deels vanuit Esbjerg gedaan door Siemens, dat de turbines leverde. De installatie van het onderwaterdeel gebeurde evenwel vanuit de Eemshaven, onder andere door de Nederlandse offshore aannemer Van Oord. Ook de service van Gemini, maar tevens van Veja Mate en Merkur (als deze gereed) geschiedt de komende vijftien jaar volledig vanuit de Eemshaven. Dat is dus een garantie voor de lange termijn”, besluit Bertholet.
