Port of Harlingen is een goed bereikbare haven die sterk inzet op de energietransitie en een groene-energie cluster. De haven van Harlingen is een duurzaam logistiek knooppunt met een belangrijke rol voor de regionale economie. De haven voorziet in 1800 directe banen en een zelfde aantal indirecte jobs. De zeehaven in combinatie met een grote binnenhaven beschikt over goede achterlandverbindingen. Grenzend aan het kwetsbare waddengebied heeft de haven van Harlingen een bijzondere positie, waar bedrijvigheid, recreatie en natuur samen komen.
Verzelfstandigd Havenbedrijf
Om de rol van aanjager van de regionale economie te behouden en te versterken is Port of Harlingen enkele jaren geleden verzelfstandigd. ,,We willen groeien met respect voor de omgeving. Dat doen we door de beschikbare ruimte in het havengebied beter te benutten, de visserij te koesteren, het toerisme te faciliteren én in te zetten op een groene-energie cluster”, aldus Paul Pot, directeur NV Port of Harlingen.
Duurzaamheidsinitiatieven
,,Duurzaamheid zit in ons DNA. We zetten in op de energietransitie, stimuleren goederenvervoer over het water en ondersteunen duurzaamheidsinitiatieven van bedrijven en visserij. Vanwege onze ligging hebben we ook onze beperkingen. Al onze activiteiten gebeuren dan ook met behoud van de ecologische waarden van het Waddengebied.” Hieronder volgen enkele actuele initiatieven.
Green Shipping programma
Met het Green Shipping Programma (een samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen én havens) worden de innovaties voor CO2-neutrale en fossielvrije scheepvaart in de Waddenhavens gestimuleerd. Er wordt gestreefd naar een versnelde reductie van de uitstoot van CO2 voor de scheepvaart. Deze ambitie kan alleen gehaald worden als een groot deel van de waddenvloot fossielvrij gaat varen. Een stap in de goede richting is dat de dagelijkse veerdiensten van Harlingen naar Vlieland en Terschelling inmiddels op LNG varen.
EcoPort
Er worden steeds meer stappen gezet om de impact van de haven op de omgeving te verkleinen, zoals het verminderen van afval en tegengaan van olieverontreiniging. Ook is er een toenemende focus op CO2 neutraliteit, slimmer baggeren en het verduurzamen van verbindingen tussen vaste wal en eilanden. In dit kader zijn onlangs in Harlingen de EcoPort-certificaten uitgereikt aan de Waddenzeehavens Port of Harlingen, Port of Den Helder, Groningen Seaports en de haven van Den Oever.
Synergie
Paul Pot wijst op de toenemende synergie binnen het bedrijfsleven in Harlingen. Bijvoorbeeld op het gebied van de circulaire economie. Wat afval is voor de een, is grondstof voor de ander. Zo worden bijvoorbeeld met de hete stoom van de Reststoffen Energie Centrale (REC), de zoutwaterketels van de naburige zoutfabriek Esco Frisia verhit. Dat bespaart veel aardgas en er wordt tegelijkertijd veel CO2-uitstoot voorkomen. Een kwart van alle opgewekte duurzame energie in Friesland wordt geproduceerd in de REC. De energiecentrale zorgt zo jaarlijks voor een besparing van 75 miljoen kubieke meter aardgas en levert elektriciteit aan 50.000 huishoudens.
Hubfunctie
,,Harlingen heeft een hubfunctie. Waar shortsea en inland shipping elkaar ontmoeten. Wij zijn een zeehaven in combinatie met een binnenhaven. Dat geeft ons extra kracht. Mede door onze relatieve kleinschaligheid, zijn we ook flexibel. De haven van Harlingen is gunstig gelegen op de corridor van de Noordzee naar de Baltic en Scandinavië. Het heeft ook een goede verbinding met het Friese en Groningse achterland, zowel over de weg als de binnenwateren. Zo is Harlingen in staat om zijn hubfunctie in het noorden van Nederland en richting Amsterdam goed te vervullen.”
Lijndienst
Op- en overslagbedrijf HOV Harlingen heeft met haar partner TMA Logistics een binnenvaartlijndienst met drie afvaarten per week, waarmee Harlingen en dus ook Noord-Nederland intermodaal aan Rotterdam en Amsterdam worden verbonden. Vanuit Harlingen gaan containers naar deze mainports, van waaruit ze de hele wereld overgaan. Andersom wordt lading vanuit Rotterdam en Amsterdam gedistribueerd via Harlingen naar het Noord-Nederlandse achterland, Duitsland, Engeland en Noord-Afrika.
Modal shift
Harlingen richt zich in toenemende mate op de modal shift. Binnenvaart is dan ook aanzienlijk milieuvriendelijker dan vrachtwagenvervoer. ,,We stimuleren goederenvervoer over het water naar het achterland. Dat doen wij door partijen bij elkaar te brengen en lading te bundelen, onder andere via het samenwerkingsverband Ports of Fryslan”, vervolgt de voorman van Port of Harlingen.
De veelzijdige haven
De veelzijdige regionale haven van Harlingen is vanouds sterk in de behandeling en verwerking van zand, grind, zout en pootaardappelen. Belangrijke sectoren zijn ook de visserij, de veerdiensten naar Vlieland en Terschelling, bouw, reparatie en onderhoud van schepen en megajachten en recreatievaart. Op het gebied van recreatie & toerisme heeft Harlingen het vizier op niche zeecruises.
Lading
In het havengebied zijn zo’n 170 bedrijven gevestigd. Er wordt lading overgeslagen uit zee- en binnenvaartschepen (met name zand, grind, zout en pootaardappelen) en de vangst van de vissers wordt ter plaatse verwerkt. Binnenkort zal er, vanuit de Baltische Staten, ook turf worden geïmporteerd.
Industrie
In de haven van Harlingen is er ook de nodige industrie. Zo worden ook op grote schaal casco’s voor de woningbouw geproduceerd. De huizenfabriek van Spaansen Bouwsystemen in Harlingen is jaarlijks goed voor 3.500 woningen.
Scheepsbouwcluster
Op de verschillende werven worden schepen gebouwd, afgebouwd, gerepareerd en onderhouden. Het scheepsbouwcluster omvat ook scheepsmotoren, scheepselektronica en metaalbewerking. Een bijzonder specialisme is de bouw en refit van megajachten, waarvoor enkele jaren geleden een drijvende hal in gebruik is genomen. Om de scheepsbouw en -reparatie nog beter te faciliteren overweegt NV Port of Harlingen de bouw van een nieuwe kade voor de afbouw van superjachten en andere schepen.
Nieuwe emissie-eisen
Vanwege de verduurzaming van de scheepsbouw en de nieuwe emissie-eisen voor de zeescheepvaart (Green Shipping) verwachten de scheepswerven in de komende decennia een forse toename van de orderportefeuille. Diverse vissers-, zee- en binnenvaartschepen zullen omgebouwd of vervangen moeten worden, onder andere door schepen die op LNG en waterstof gaan varen. Het is dus de bedoeling dat bijvoorbeeld garnalenkotters worden omgebouwd. Het uiteindelijke streven is om de uitstoot van CO2 op de Waddenzee volledig aan banden te leggen.
Duurzame hart
De haven van Harlingen wil uitgroeien tot hét duurzame maritieme en logistieke hart van Noord-Nederland. De ambities moeten gestalte krijgen met een bloeiende groene-energie sector met de productie, distributie en opslag van LNG, waterstof en groengas, geothermie en onderdelen voor de offshore windparken. ,,Harlingen heeft een unieke positie om zich te ontwikkelen tot duurzame logistieke hotspot. Daarbij zoeken we graag de samenwerking met andere havens. Samen sta je sterk”, benadrukt de directeur van Port of Harlingen.
