Het Noordzeekanaalgebied wordt gevormd door de havens van Amsterdam, Zaanstad, Beverwijk en IJmuiden. De Amsterdamse haven is veruit de grootste. Het Noordzeekanaalgebied sloeg in 2017 in totaal een record van ruim 100 miljoen ton goederen over waarvan circa 81 miljoen ton in de haven van Amsterdam. In de regio werken in totaal 69.779 mensen bij havengerelateerde bedrijven, waarvan 32.461 mensen in Amsterdam. Havenbedrijf Amsterdam N.V. heeft in 2017 een omzet behaald van ruim 150 miljoen euro, een stijging van bijna 4 miljoen euro ten opzichte van 2016.
,,Een recordoverslag van 81,3 miljoen ton in 2017 draagt bij aan ons goede bedrijfsresultaat van ruim 74 miljoen euro. 2017 is ook het jaar van een aantal mooie vestigingen in onze haven zoals Bio Energy Netherlands en Chaincraft, die bijdragen aan de realisering van onze strategie en Visie 2030. Daarnaast hebben we onze ambitie uitgesproken om voor te sorteren op een kolenvrije haven in 2030. Tegelijkertijd was het ook een moeilijk jaar waar onderwerpen als Haven-Stad, Sprong over het IJ en verplaatsing van de PTA veel van onze aandacht heeft gevergd. Wij zijn er van overtuigd dat de haven niet alleen van maar ook voor Amsterdam is en de stad helpt bij het verwezenlijken van haar ambities op het gebied van circulariteit en energieneutraliteit”, aldus Koen Overtoom, CEO Port of Amsterdam. De overslag in de Amsterdamse haven groeide met 2,5 procent tot 81,3 miljoen ton (2016: 79,3 miljoen ton).
Ladingstromen
In vrijwel alle ladingstromingen is een toename te zien, met als grootste stijgers agribulk, ertsen en meststoffen. De kolenoverslag daalde met 3,1 procent tot 15,8 miljoen ton. Het aantal zeeschepen dat in 2017 de havenregio Velsen Beverwijk, Zaandam en Amsterdam bezocht bedroeg 7.011 tegenover 6.982 in 2016. Het aantal aanlopen in 2017 van binnenvaart was 40.012 tegen 39.205 in 2016. Amsterdam werd in 2017 door 134 zeecruiseschepen bezocht. Het aantal riviercruiseschepen dat Amsterdam aandeed was 1946.
Benzinehaven
Amsterdam is de grootste benzinehaven van Europa. De verwachting is dat de op- en overslag van fossiele transportbrandstoffen als benzine, diesel en kerosine de komende jaren blijft stijgen. Transportbrandstoffen blijven ook door de populariteit van de luchtvaart belangrijk voor de Amsterdamse haven. Daarnaast breidt ook in 2018 het circulaire cluster uit met nieuwe vestigingen en worden verdere stappen genomen in de energietransitie.
Energieproducten
De Amsterdamse haven is de vierde haven van West-Europa en groot in de overslag en verwerking van energieproducten. Groei bij bedrijven wordt gestimuleerd, waarbij zorgvuldig wordt omgegaan met beschikbare ruimte en kwaliteit van water, bodem en lucht. Als Port of Partnerships werkt Port of Amsterdam intensief samen met partners in het bedrijfsleven, de stad en de regio.
Toegevoegde waarde
Amsterdam – van oudsher toonaangevend op het gebied van benzine, cacao en cruise – is uitgegroeid tot een internationale haven van formaat. Het is een belangrijke toegangspoort tot Europa voor grondstoffen en goederen. De toegang die een haven moet bieden tot de stad de mensen en de wereld kan altijd nog sneller, slimmer én schoner. Met toegevoegde waarde en werkgelegenheid reikt dat belang verder dan tonnages en ladingstromen. Havenbedrijf Amsterdam zet in de komende decennia in op een dynamische metropoolhaven waar mondiale logistiek, stedelijke dienstverlening en regionale industrie elkaar optimaal versterken.
Waarde toevoegen
Zo zal in 2030 de haven, stad en regio met elkaar verbonden worden. Amsterdam staat bekend om zijn strategische ligging, hoogwaardige innovatie en als financieel centrum van Nederland. De Amsterdamse haven, met uitstekende modaliteiten over weg, spoor, water en door de lucht, heeft de ambitie om op duurzame en innovatieve wijze waarde toe te voegen voor klanten en omgeving. De nieuwe Zeesluis bij IJmuiden biedt daarbij extra mogelijkheden, terwijl ook de offshore wind een boost geeft aan het hele Noordzeekanaalgebied.
Samenwerking
In Amsterdam IJmuiden Offshore Port (AYOP) wordt op constructieve wijze samengewerkt tussen de havens van Amsterdam en IJmuiden met het bedrijfsleven. ,,Wij hechten veel waarde aan regionale samenwerking. Met IJmuiden bijvoorbeeld op het gebied van offshore en met Zaanstad op gebied van food, cacao en offshore”, aldus Femke Brenninkmeijer, directeur Energy, Cargo & Offshore van Port of Amsterdam.
Infrastructuur
Het Noordzeekanaalgebied heeft unieke eigenschappen voor een snelle en efficiënte aanleg van Hollandse Kust Zuid, zoals voldoende kaderuimte, een goede infrastructuur en beperkte vaartijd tot het windpark. ,,Wij bieden een netwerk van bedrijven met ervaring in eerdere windparken, een groot arbeidspotentieel in aan de haven gelegen industriegebieden, een keuze tussen twee of meer leveranciers voor elk onderdeel in de keten en korte lijnen met de havenautoriteiten. Samen met betrokken overheden garanderen wij veilige en beveiligde locaties direct aan het water en alle flexibiliteit die nodig is voor installatie, exploitatie- en onderhoud voor Hollandse Kust Zuid”, aldus AYOP-voorzitter Ron Davio.
Bidbook
Onlangs is door burgemeester Frank Dales van de gemeente Velsen in de haven van IJmuiden een bidbook aangeboden aan Erik Hiensch, directeur Offshore Operations van Vattenfall. Deze meeting werd mede georganiseerd door de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA). Vattenfall, het moederbedrijf van Nuon, is bezig met de voorbereidingen voor de aanleg van het windpark. De komende maanden wordt het aanbestedingsproces voor belangrijke onderdelen afgerond, zoals productie, transport en installatie van fundaties en windturbines. Volgens de aanbestedingsregels moet het windpark binnen vijf jaar na een onherroepelijke vergunning volledig operationeel zijn.
Windcluster
Met vestigingen van Breman Offshore, Eneco, MHI Vestas Offshore, C-Ventus Offshore Windfarm Services, Windcat Workboats en Wind BV heeft zich in Velsen / IJmuiden een mooi offshore windcluster ontwikkeld. ,,Het eerste windpark in Nederland zonder subsidie is een doorbraak. Een echte gamechanger. De windparken Luchterduinen, Prinses Amalia en Egmond zijn goed voor 360 MW. In de periode tot 2020 komt daar 2100 MW bij via de windparken Hollandse Kust Zuid (1400 MW) en Hollandse Kust Noord (700 MW). In drie jaar tijd zes keer zoveel als het vermogen van de bestaande parken! Vanuit het samenwerkingsverband Amsterdam IJmuiden Offshore Ports (AYOP) hebben we met alle betrokken bedrijven en overheden een koers uitgestippeld voor de komende jaren. Doelstelling is om in 2025 in totaal 4.500 MW geïnstalleerd vermogen te hebben”, aldus algemeen directeur Peter van de Meerakker van Zeehaven IJmuiden.
Groei
Om te kunnen voldoen aan 14 procent duurzaam vermogen in 2020, moet een en ander in de komende jaren zijn beslag krijgen. ,,We hebben met onze geboden voorzieningen, faciliteiten en kennis een geweldig track record opgebouwd, dankzij de drie gerealiseerde parken Luchterduinen, Prinses Amalia en Egmond. In combinatie met de gunstige geografische ligging van onze haven en gespecialiseerde (kapitaalkrachtige) bedrijven ligt voor ons een stevige economische groei van offshorewind activiteiten in het verschiet.”
Hernieuwbare energie
Hernieuwbare energie past perfect in de haven van Amsterdam, terwijl ook de bestaande bedrijvigheid blijft groeien. Zie bijvoorbeeld de uitbreiding van de benzineterminals. Door samen met bedrijven in de haven energie te produceren, op te slaan en via een slim softwaresysteem vraag en aanbod te matchen, wordt de energie voor de haven zelf, de stad en de regio groener en goedkoper gemaakt. Om de innovatiekracht van de haven te vergroten, wordt actief ingezet op het aantrekken van start-ups en scale-ups die zorgen voor diversificatie en vernieuwing van de bedrijvigheid in de haven. Deze bedrijven kunnen gefaciliteerd worden op het gebied van ruimte, kennis, financiering en netwerk.
Doorlooptijd
De havens in het Noordzeekanaalgebied beogen de doorlooptijd van een schip in de haven te verkorten, wat tijd en geld oplevert aan alle betrokken partijen. Met alle partners in de havenketen wordt de logistieke operatie van een schip in kaart gebracht. Van de zeesluis en slepers tot de terminals en de binnenvaart. Processen worden gestroomlijnd door transparant samen te werken, data te delen en slimme digitale oplossingen in te zetten.
Rail Service Center
Met het Rail Service Center wordt de logistieke hub-functie van de haven van Amsterdam verder versterkt door bestaande railvoorzieningen beter te benutten. Daarbij is de haven matchmaker tussen verladers en logistiek dienstverleners. Door slim gebruik te maken van data en digitale technologie kunnen we ladingen optimaal plannen en efficiënt bundelen. Dat scheelt vervoerskilometers en daarmee kosten en CO2-uitstoot.
Averijhaven
De voormalige Averijhaven ontwikkelt zich tot duurzame energiehaven. Het is een ideale plek, vlak bij zee, voor assemblage en onderhoud van offshore windparken, overslag van nieuwe energievormen en milieuvriendelijk ontmantelen van oude olieproductieplatforms.
Samen sterk
Ook Jacoba Bolderheij, directeur van Port of Den Helder, is van mening dat er zoveel staat te gebeuren dat alle havens een belangrijke rol kunnen spelen in de energietransitie, inclusief wind op zee. ,,Samen met Amsterdam en IJmuiden willen we allerlei offshore activiteiten organiseren. Op Windbeurs 2017 hadden we samen met Amsterdam en IJmuiden één gezamenlijke stand. We moeten er voor zorgen dat offshore wind activiteiten ook naar Noord-Holland komen. Daar moeten we ons samen sterk voor maken.”
De Kop werkt!
In het samenwerkingsverband ‘De Kop werkt!’ heeft Port of Den Helder met de gemeenten Den Helder, Texel, Schagen en Hollands Kroon en de Provincie Noord-Holland de krachten gebundeld. De komende jaren worden diverse projecten gelanceerd om de economische vitaliteit van de Kop van Noord-Holland te stimuleren. Één van de speerpunten is havenontwikkeling. ,,Eenzijdig leunen op de Marine is te gevoelig voor de economie. Er is de partijen dan ook alles aan gelegen om een divers pallet aan bedrijvigheid en werkgelegenheid aan te bieden.”
Positioneren
Voor Bolderheij staat de vraag centraal hoe de haven van Den Helder zich in de energietransitie kan positioneren. ,,Wat betekent die transitie voor de Kop van Noord-Holland? Hoe vertaal je dat in nieuwe werkgelegenheid? Integratie van gasinfra met windinfra. Hoe vertaalt zich dat in verdiencapaciteit? Welke rol kan Port of Den Helder spelen in die integratie? Als motor van de economie bevinden we ons midden in dit proces.”
