Automatisering in de logistieke dienstverlening

Het economisch herstel tekent zich af, maar waakzaamheid blijft geboden. Om ook op termijn concurrerend te blijven, zijn productiviteitsverhoging en kostenbeheersing door procesinnovatie en automatisering essentieel. Bedrijven die durven te innoveren worden vaak beloond voor hun moed. Het innovatieve vermogen wordt versterkt door samenwerken met andere bedrijven binnen de sector, klanten en toeleveranciers De woningmarkt trekt aan, de werkgelegenheid stijgt en het producenten- en consumentenvertrouwen ligt boven het langjarig gemiddelde. De verwachte groei met 2 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP) zal een positieve impact hebben op bijna alle sectoren. Dat nagenoeg elke sector groeit houdt niet in dat ook elk bedrijf direct profiteert. Concurrentievoordeel vasthouden wordt steeds moeilijker. Het is zaak om te anticiperen op de snel veranderende trends en technologische ontwikkelingen.

Ketenoptimalisatie kan geschieden door samenwerking op zowel het vlak van productie als productontwikkeling. Snelle technologische veranderingen vragen om investeringen in Research & Development (R&D) en netwerksamenwerking. Aansluiting bij kennisclusters is daarom essentieel. De opkomst van ‘smart industry’ concepten is niet meer te stuiten en er vindt een toenemende implementatie plaats van clean tech productieprocessen. De klant voor je kunnen winnen met een onderscheidend product en het snel kunnen inspelen op (onverwachte) ontwikkelingen is bepalend voor succes. Daarvoor is kwaliteit en flexibiliteit van het verdienmodel cruciaal.

Robots
Op de wereldranglijst van industrielanden staat Nederland in de top 10, maar die goede marktpositie moet iedere dag opnieuw bevochten worden, terwijl de internationale concurrentie steeds heviger wordt. Dit blijkt ook uit de prijsvorming. Ondanks de bestendige volumegroei van 2 procent, ervaren de ondernemers nog steeds veel druk op de prijzen. Nieuwe ontwikkelingen in techniek, zoals robots die direct tussen mensen kunnen werken (cobotisering), 3D printing, sensoring en nanotechnologie bieden volop kansen.

ICT investeringen
Ondernemers dienen na te gaan wat het effect van deze doorbraaktechnologieën is op hun huidige businessmodel én hoe deze nieuwe technologieën samen met ketenpartners kunnen helpen om de klant nog beter en efficiënter van dienst te zijn. ICT investeringen in de toelever- en distributieketen spelen hierbij een belangrijke rol. Ook kan een beweging richting de circulaire economie de positie van elk industrieel bedrijf versterken. De internationale concurrentie wordt heviger en de eisen van de afnemers worden hoger. De Nederlandse industrie lijkt zich bewust van de uitdagingen. Cruciaal is dat bedrijven hun innovatie-inspanning op peil houden. Met nieuwe producten of productgeneraties kunnen zij extra vraag genereren en de marktpositie ten opzichte van de internationale concurrentie versterken.

Technische competenties
Voor de ontwikkeling van complexe producten zijn steeds meer technische competenties nodig. Zelfs grote ondernemingen kunnen niet al deze competenties bezitten en onderhouden. Daarmee wordt zichtbaar hoe belangrijk het is dat gespecialiseerde toeleveranciers, naast hun specifieke productiecapaciteit, investeren in competenties om onderdelen en producten te ontwikkelen. Hierbij kan aansluiting bij opleidings- en kennisinstituten helpen om het productieproces te innoveren.

Belangrijkste AGF-export product
Een ideale mix van teelt, verwerking en logistiek. Dat is waar de Hollandse ui voor staat. Qua volume al jaren ons belangrijkste AGF-exportproduct. Met tussen de vijftien en twintig procent marktaandeel op de exportmarkt is de Hollandse ui zelfs de onbetwiste nummer één in de wereld. Deze positie heeft het te danken aan verregaande automatisering binnen de verwerking en de logistieke dienstverlening. Uien van Hollandse bodem verrijken miljoenen maaltijden in meer dan 120 landen. Onze kleibodem levert uien van een knisperende topkwaliteit, die het hele jaar verkrijgbaar zijn. Ze worden overal in de wereld efficiënt afgeleverd. Er worden in ons land jaarlijks bruto 1,5 miljoen ton uien geteeld, slechts twee procent van de wereldproductie. Sterke logistieke functie. Door de sterke logistieke functie van de havens van Vlissingen, Antwerpen en Rotterdam steekt de export echter boven de vijftien procent uit. Ongeveer driekwart van de totale Nederlandse uienproductie wordt in Zeeland verwerkt en vervolgens wereldwijd geëxporteerd. Uien worden voornamelijk geteeld in de IJsselmeerpolders en zuidwest Nederland. Er zijn gele, rode, witte, roze, biologische en zoete uien in verschillende kwaliteitsklassen, rassen en sorteringen. De uien worden in ons land gesnipperd, gesneden en gebakken. Uit de mindere kwaliteit wordt ui-olie en ui-concentraat gewonnen en het restant wordt verwerkt tot veevoer. De buitenste droge uienpellen gaan naar vergistingsinstallaties vanwege de hoge biogasopbrengst.

Wereldbevolking
De wereldwijde handelsstromen van voedsel zullen de komende decennia alsmaar stijgen, hetgeen versterkt wordt door de relatief lage transportkosten richting landen in het Verre Oosten, Zuid-Amerika en Afrika. Door de stijgende wereldbevolking zal in 2050 zeker 120 miljoen ton uien nodig zijn, een toename van 40 miljoen ton. Dat biedt uiteraard ook goede perspectieven voor de Zeeuwse uiensector. Die heeft er samen met Havenbedrijf Zeeland Seaports voor gezorgd dat ’s werelds derde grootste containerrederij (CMA-CGM) met een vaste lijndienst naar Vlissingen afvaart om containers uien naar Afrika te vervoeren. Daarnaast varen dagelijks binnenvaartschepen met meer dan 100 containers uien naar de havens van Antwerpen en Rotterdam. Ze zijn er al 4 respectievelijk 12 uur later. Daarmee worden nu al 1,5 miljoen kilometers van de weg gehaald, goed voor een reductie van 1.500 ton CO2. Ondertussen lopen er projecten om restwarmte te gebruiken voor het drogen van uien, want ook dat bespaart aardgas en dus CO2.

Optisch sorteren
De ijzersterke Nederlandse marktpositie wordt verder uitgebouwd dankzij innovatieve trends en ontwikkelingen. Mindere exemplaren in een partij uien moeten of handmatig of via optisch sorteren worden verwijderd. Optisch sorteren is een innovatief systeem waarbij uien gescand kunnen worden om te kijken of ze van binnen ook goed zijn. Zo kunnen drama’s voor de uienboer voorkomen worden. Deze nieuwe techniek wordt inmiddels als vooruitstrevende pilot toegepast bij Wiskerke Onions in Kruiningen. Het blijft echter reparatiewerk achteraf. Optimalisering van de kwaliteit kan het beste aan de voorkant geschieden. Denk aan perfect uitgangsmateriaal, een mooi zaaibed, voorzichtig zijn met herbiciden, aandacht voor de gewasverzorging en op tijd rooien met goed afgestelde machines.

New Generation
Bij het nieuwe concept containerterminal, New Generation Integrated Container Terminals (NGICT), van Koch Adviesgroep, Ingenieurs & Architecten worden alle bewegingen op elkaar afgestemd, waardoor er sprake is van een optimale efficiëntie. Op de revolutionaire uitvinding voor de volledige integratie van de logistieke processen op containerterminals, zijn officieel meerdere octrooien verleend, zowel voor de nieuwe visie op de logistieke inrichting van een containerterminal als voor het nieuwe concept van kadekranen.
Het nieuwe concept speelt in op de wereldwijde groei in containerisatie. Met de nieuwe generatie containerterminal kan een enorme efficiëntieslag worden gemaakt. Deze is per overgeslagen container, aanzienlijk goedkoper dan een traditionele terminal en er wordt flinke ruimtewinst geboekt. Het concept is zowel toepasbaar in het kader van nieuwe terminals als bij het ombouwen van bestaande containerterminals. Behalve havenbedrijven en terminaloperators tonen ook fabrikanten van kraan- en transportsystemen hun interesse.

Rederijen
Mondiaal is er een sterke vraag vanuit de rederijen naar grote terminals om 10.000 TEU per etmaal te kunnen behandelen. Dat betekent het hele etmaal door 250 à 300 moves per uur op één schip, zonder dat er verder in het traject congestie ontstaat. Schepen moeten varen. Daar zijn de rederijen maar al te goed van doordrongen. Het kost een vermogen als een schip een dag stilstaat. De nieuwe generatie containerterminals is een uitkomst voor de operators, die de druk van de rederijen voelen toenemen. Containerterminals krijgen vanwege de steeds grotere schepen te maken met enorme piekbelastingen. De congestie op de bestaande terminals is een groot probleem. Met dit concept kan een dubbele snelheid behaald worden voor laden en lossen. Niet alleen de rederijen stellen steeds hogere eisen aan de terminaloperators, maar ook in de afvoer aan de landzijde wordt een grotere flexibiliteit gevraagd.

Geïntegreerd
In het ontwerp gaan overslag en stallen van containers (stacking) in één beweging door: de stack loopt vanaf de kadekraan tot aan de afvoer per vrachtwagen, trein of binnenvaartschip. Gevolg is een hogere doorvoer per kraan en per meter kade tegen lagere kosten. Alle handelingen worden geïntegreerd met de verschillende vervoersmodaliteiten op de weg, per spoor of over het water.

Verschillende transportmodaliteiten
Nederland heeft een unieke kans om voorop te lopen met synchromodaal vervoer. Het is het optimaal flexibel en duurzaam inzetten van verschillende transportmodaliteiten in een netwerk onder regie van een logistiek dienstverlener, zodanig dat de klant een geïntegreerde oplossing voor zijn vervoer krijgt aangeboden. Het NGICT concept sluit daar naadloos op aan. Nederland kan alle modaliteiten bieden en heeft ook het volume om lading te bundelen.

Havenmeester
De functie van havenmeester wordt steeds belangrijker vanwege de aangescherpte eisen op het gebied van veiligheid, automatisering, efficiëntie en duurzaamheid. Een havenmeester is in principe in dienst van de overheid of een geprivatiseerd havenbedrijf, belast met het toezicht op veilig en economisch gebruik van zee- en/of binnenhavens en vaarwegen. Een havenmeester houdt zich bezig met het toelaten van schepen in de haven, met het aanbieden van een ligplaats en het erop toezien dat men zich ordelijk en veilig gedraagt. Schepen mogen van elkaar geen last ondervinden. De havens vormen een onmisbare pijler voor de economie en werkgelegenheid in Nederland. Onveilige situaties leveren vertraging op, waardoor economische belangen worden geschaad. Daarom is het zaak dat risico’s worden uitgesloten of in ieder geval zo klein mogelijk worden gehouden. Een schip is in feite ook een bedrijf, dat haar activiteiten zo goed en vlot mogelijk moet kunnen afwikkelen. Het schip moet zo makkelijk mogelijk de haven binnen kunnen varen. Als alle normale activiteiten in de bedrijfsvoering zijn verricht – laden en lossen en het eventuele bunkeren, repareren, afgeven van afval – , moet het schip weer zo makkelijk mogelijk kunnen uitvaren.

Stuwadoors
De havenmeester heeft te maken met een grote diversiteit op nautisch gebied. Is er toestemming van Rijkswaterstaat om de rivier te bevaren? Is er beloodsing vereist?  Hoe zit het met stuwadoors of eventueel slepers? De activiteiten van de havenmeester variëren van het geven van ondersteuning aan kleinere schepen die de haven niet goed kennen tot het bieden van nautische toegankelijkheid aan grote zeeschepen. Het is essentieel dat er zo maximaal mogelijk gebruik wordt gemaakt van de grootte en de diepte van de vaargeul. De schepen worden tenslotte steeds groter en komen steeds dieper te liggen.

Auteur: Henk van de Voorde

Deel dit bericht op