Voor de haven van Amsterdam, een belangrijke toegangspoort tot Europa voor grondstoffen en goederen, is de circulaire economie een belangrijk speerpunt van beleid. “Wij zijn ervan overtuigd dat de toegang die een haven moet bieden tot de stad de mensen en de wereld altijd beter kan: sneller, slimmer én schoner. Met toegevoegde waarde en werkgelegenheid reikt dat belang verder dan tonnages en ladingstromen. Zo bouwen we aan de metropoolhaven die in 2030 de haven, stad en regio aan elkaar verbindt”, aldus Leonie van den Beuken, clusterhoofd Ruimte & Milieu bij Havenbedrijf Amsterdam.
De combinatie in Amsterdam van kennis, kapitaal, handelsgeest en infrastructuur is daarbij van groot belang. Amsterdam staat bekend om zijn strategische ligging, hoogwaardige innovatie en als financieel centrum van Nederland. Er heerst een florerend ondernemersklimaat met een uitstekende handelsgeest. “Handel en eigenzinnigheid zit echt in de genen van Amsterdam. Het is geen toeval dat de haven van Amsterdam – van oudsher toonaangevend op het gebied van benzine, cacao en cruise – al 800 jaar bestaat. Amsterdam is al eeuwenlang een grote internationale speler en had in de gouden eeuw zelfs de grootste haven ter wereld”, zegt Leonie van den Beuken.
Strategisch plan
Havenbedrijf Amsterdam geeft in het Strategisch Plan 2017-2021 concrete invulling aan de Visie 2030. In de komende decennia wordt ingezet op een dynamische metropoolhaven waar mondiale logistiek, stedelijke dienstverlening en regionale industrie elkaar optimaal versterken. De Amsterdamse haven, met uitstekende modaliteiten over weg, spoor, water en door de lucht, heeft de ambitie om op duurzame en innovatieve wijze waarde toe te voegen voor klanten en omgeving. “Hoe maak je het voor je klanten makkelijk? Hoe zorg je ervoor dat bedrijven voor de haven van Amsterdam kiezen? Wij stimuleren groei bij bedrijven door zorgvuldig om te gaan met ruimte en kwaliteit van water, bodem en lucht.” Als mooi voorbeeld wijst Leonie op het biotechbedrijf ChainCraft, dat zes miljoen euro investeert in een demonstratiefabriek in het Amsterdamse westelijk havengebied voor de vergisting van groente- en fruitresten. De nieuwe fabriek, die bijdraagt aan de reductie van de CO₂-uitstoot, zal in 2018 operationeel zijn. De keuze voor Amsterdam is met name een gevolg van de clustering van circulaire bedrijvigheid, hoog opgeleide inwoners en dus medewerkers en medefinanciering door het havenbedrijf.
Voordeel
“Het mogelijke nadeel van een haven die dicht tegen de stad is gelegen, wordt bij circulaire bedrijvigheid – waarbij afval voor de een, grondstof voor de ander is – omgezet in een voordeel. Met korte vervoersstromen van afval en reststromen. Met het oog op geschikte (industriële) haventerreinen komen wij in beeld als essentiële schakel. Bijvoorbeeld bij de vestiging van bedrijven in de recycling. Dat type nieuwe bedrijvigheid landt perfect in de haven van Amsterdam, terwijl ook de bestaande bedrijvigheid blijft groeien. Daarnaast zijn er ook bedrijven die opereren op het snijvlak van oude en nieuwe economie, zoals in de schrootverwerking. Ook daar vindt een steeds hoogwaardigere herwinning van grondstoffen plaats. In Amsterdam zijn diverse bedrijven gevestigd die op het gebied van de circulaire economie voorop lopen”, vertelt Leonie van den Beuken.
Hernieuwbare energie
Havenbedrijf Amsterdam wil de circulaire en biobased economie verder stimuleren Doelstelling is om 25 hectare terrein in de haven uit te geven aan nieuwe circulaire en biobased bedrijvigheid voor eind 2020. Voor het onderzoeken en testen van nieuwe mogelijkheden op dit gebied werkt de haven intensief samen met de wetenschap en innovatieve bedrijven in de (chemische) maakindustrie. Amsterdam beoogt daarnaast de opwek- en opslagcapaciteit van hernieuwbare energie (zon en wind) in het havengebied te vergroten. Doelstelling eind 2020 is 100 MW aan opgesteld vermogen windenergie en 100.000 vierkante meter aan zonnepanelen in de haven.
Samenwerken
“De circulaire economie krijg je alleen van de grond door samen te werken. We versterken bestaande marktclusters en netwerken, innoveren, diversifiëren en ontwikkelen de haven tot een plek waar kansrijke ondernemers en initiatieven bij voorkeur neerstrijken”, aldus Leonie van de Beuken.Door samen met bedrijven in de haven energie te produceren, op te slaan en via een slim softwaresysteem vraag en aanbod te matchen, wordt de energie voor de haven zelf, de stad en de regio groener en goedkoper gemaakt. Om de innovatiekracht van de haven te vergroten, zetten we actief in op het aantrekken van start-ups en scale-ups die zorgen voor diversificatie en vernieuwing van de bedrijvigheid in de haven. Deze bedrijven kunnen gefaciliteerd worden op het gebied van ruimte, kennis, financiering en netwerk”, aldus Leonie van den Beuken. Speerpunten van beleid van Havenbedrijf Amsterdam zijn onder andere Greenlane en Plug & Play.
Greenlane
Doel van ‘greenlane’ is om het vergunningstraject bij vestiging of uitbreiding voor bedrijven te vereenvoudigen, versnellen en versoepelen. Dat doen we door de processen van de Omgevingsdienst, onze klanten en het havenbedrijf slim op elkaar af te stemmen, gericht informatie te delen en vroegtijdig ontoereikende processen of procedures te signaleren waar vernieuwers vaak tegenaan lopen.
Plug & play
Met ‘plug & play’ beogen we het vestigingsproces waar nodig te versnellen en het ruimtegebruik in het havengebied te intensiveren. Daartoe ontwikkelen we kavels en kades die zo goed als ‘klaar’ zijn voor gebruik, zodat klanten zich snel kunnen vestigen en aan de slag kunnen: plug&play kavels. De terreinen zijn bouwklaar gemaakt en infrastructuur is al aangelegd of voorbereid, zoals kades, steigers, wegen, leidingen en aansluitingen.
