Zeebrugge heeft zich ontwikkeld van een pure transithaven tot een draaischijf voor Europese distributie, essentieel voor de economie en werkgelegenheid in de regio West Vlaanderen. De haven van Zeebrugge is goed voor tienduizenden banen aan directe en afgeleide werkgelegenheid. Het havencomplex Brugge-Zeebrugge wordt uitgebaat door de Maatschappij van de Brugse Zeehaven (MBZ). Het is een naamloze vennootschap met als hoofdaandeelhouder de Stad Brugge.
Zeebrugge is in betrekkelijk korte tijd geëvolueerd tot een prominente toegangspoort tot de Europese markten. De haven van Zeebrugge is een snelle groeier in de rij van havens van Le Havre tot Hamburg, die samen jaarlijks meer dan een miljard ton goederen behandelen. Vrijwel alle producten die de consument in de winkelschappen vindt, worden vervoerd en behandeld via deze havens. Zeebrugge was zelfs jarenlang de snelst groeiende haven van Europa met een recordoverslag in 2010 van 50 miljoen ton. Zeebrugge heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdige haven. Naast Europese roll-on/roll-off-trafieken is de kusthaven ook belangrijk voor intercontinentaal (container)verkeer, containerfeedertrafieken, conventionele ladingen, vloeibaar aardgas, cruises en last but not least voor de import en export van nieuwe wagens. In dit segment is Zeebrugge zelfs mondiaal marktleider. Zeebrugge is in enkele decennia uitgegroeid van een pure doorvoerhaven naar een logistiek platform van allure. De eenheidsladingen, roro en containers, zijn goed voor driekwart van de totale goederenoverslag. Zeebrugge is een snelhaven voor het intense roroverkeer tussen continentaal Europa, Groot-Brittannië, Scandinavië en Zuid-Europa en een Europese hubhaven voor de auto-industrie.
George Forster
Daarnaast is Zeebrugge een containerhaven met een nautische toegankelijkheid voor de grootste containerschepen die momenteel in de vaart zijn. Zo meerde het containerschip CMA CGM George Forster van de Franse rederij CMA CGM onlangs af in de haven van Zeebrugge. Het schip werd begin juli gedoopt in de haven van Hamburg. CMA CGM George Forster is het tweede van zes schepen met een capaciteit van 18.000 TEU die de rederij aan haar vloot toevoegt. Eerder ontving de haven van Zeebrugge CMA CGM Kerguelen. De schepen van deze serie zijn 398 meter lang en 54 meter breed. Ze zijn de grootste containerschepen van de rederij CMA CGM en de derde grootste containerschepen ter wereld.
Hotspot
De haven Zeebrugge is ook een logistieke hotspot voor de aanvoer van LNG (vloeibaar aardgas) en andere energieproducten. Verder ook voor de aanvoer van groenten, fruit en andere landbouwproducten; behandelen van conventionele stukgoederen en projectlading. Het havenbestuur geeft de kaders aan en staat in voor de technische, nautische en commerciële aspecten van het havenbeheer. Het havenbestuur is onder meer verantwoordelijk voor grote infrastructurele werken zoals het bouwen van kaaimuren en steigers en aanleggen van wegen. De haven opereert op een duurzame wijze, met de focus op een evenwichtige verhouding tussen mens, milieu en welvaart. De terreinen in het havengebied worden door het havenbestuur voor een lange periode in concessie gegeven of verhuurd aan terminaluitbaters. Deze operatoren zijn private bedrijven die instaan voor de deskundige overslag, behandeling en opslag van de goederen. De terminals voor het snelverkeer (containers en roro-vracht) liggen vooral in de voorhaven. In de achterhaven, achter de sluizen, zijn voornamelijk terminals voor auto’s, projectladingen, conventionele ladingen en distributiecentra.
Toegangspoort
Zeebrugge heeft zich sinds 1985 ontwikkeld tot een prominente toegangspoort tot de Europese markten. Het is een jonge zeehaven met een moderne havenuitrusting die geschikt is voor de grootste schepen. De opkomst van de roll-on/roll-off-technieken, de containerisering en de schaalvergroting van de schepen overtuigden de Belgische regering in de jaren ’70 tot de grootschalige uitbouw van de kusthaven tot een diepzeehaven. Een uitgestrekte voorhaven, een nieuwe zeesluis met toegang naar een achterhaven, gaf Zeebrugge in de daarop volgende jaren nieuwe impulsen.
Focus
Zeebrugge is een veelzijdige haven voor de behandeling van een grote diversiteit goederen. De focus ligt niet enkel op Europese roll-on/roll-off-trafieken en het verkeer van nieuwe wagens. De kusthaven is ook belangrijk voor intercontinentaal (container) verkeer, containerfeedertrafieken, conventionele ladingen, projectlading, vloeibaar aardgas en cruises. In de haven worden veel toegevoegde waarde activiteiten verricht, bijvoorbeeld ten aanzien van de meer dan twee miljoen nieuwe auto’s die jaarlijks (grotendeels van overzee) naar Zeebrugge komen om gereed te worden gemaakt voor export.
Automotive
De stijgende trafiek in de automotive sector in Zeebrugge zet het havenbestuur aan tot extra investeringen. In 2014 behandelde de haven van Zeebrugge 2,2 miljoen nieuwe wagens. Een absoluut record, terwijl nieuwe trafieken zich blijven aandienen. Op 12 juni 2015 werd alvast een belangrijke mijlpaal behaald: de miljoenste behandelde wagen van 2015 is van boord gereden. De eer ging naar de Toyota Motor Europe terminal in de achterhaven. Toyota’s hub in Zeebrugge speelt een cruciale rol in de doelstelling van Toyota Motor Europe (TME) om zijn logistieke efficiëntie te verhogen door kosten en levertijd te verlagen en zo klantentevredenheid te maximaliseren. Naast de verdeling van wagens via schepen, trucks en het spoor naar grote delen van Europa is de vestiging ook uitgerust als opslagruimte, voor de installatie van accessoires en worden er keuringen uitgevoerd vóór de Toyota en Lexus wagens worden afgeleverd in België, Duitsland en Nederland.
Toyota
“Toyota is een grootschalige logistieke hub voor de import en export van zowel Toyota als Lexus personen- en commerciële wagens door heel Europa. Toyota is ons meest behandelde merk, dus het is geen toeval dat de miljoenste wagen ook op haar terminal behandeld werd. Maar we kijken ook uit naar die vele andere wagens op al onze specifieke terminals in de achterhaven (ICO, WWL, Toyota en C.Ro) die ons dit jaar naar een nieuw record brengen” aldus Joachim Coens, CEO Port of Zeebrugge. Alle autoterminals in Zeebrugge doen het immers goed. In 2015 kondigden zich verschillende nieuwe stromen wagens aan. ICO Zeebrugge heeft opnieuw extra trafiek kunnen aantrekken. De terminal operator zal 110.000 Peugeots uit Frankrijk voor de Britse markt en 30.000 Honda’s uit Mexico voor de Europese markt gaan behandelen. Ook WWL ziet de nog steeds groeiende interesse van rederijen om specifiek voor Zeebrugge te kiezen.
Value added logistics
De trafiek van nieuwe wagens is arbeidsintensief en daarom ook belangrijk voor de werkgelegenheid in de haven. Zo worden opties toegevoegd, wordt eventuele schade gecontroleerd na transport, worden handleidingen toegevoegd, auto’s gewassen, auto’s geverfd, enzovoorts. Voor al deze ‘value added logistics’ zijn in Zeebrugge verschillende logistieke centra operationeel. Vanwege de alsmaar groeiende autotrafieken heeft het Havenbestuur de beslissing genomen om extra infrastructuur te bouwen in het Zuidelijk Kanaaldok in de Zeebrugse achterhaven. Het havenbestuur wil in de toekomst ook extra terreinen aanwenden voor de autosector.
Cruiseschepen
In Zeebrugge zijn plannen voor een nieuwe cruiseterminal volop in ontwikkeling. Zeebrugge is namelijk dé cruisehaven van België. Het aanlopen van luxueuze cruiseschepen geeft extra dynamiek aan de regio. De nabijheid van de stad Brugge en andere Vlaamse historische- en kuststeden oefenen aantrekkingskracht uit op vele cruisepassagiers.
Voorhaven
Sinds de grootschalige uitbouw tot een diepzeehaven, die werd voltooid in 1985, bestaat de haven uit drie delen. De voorhaven is op de zee gewonnen en beschermd door twee strekdammen van meer dan vier kilometer lengte. Door de directe toegang tot de zee en de grote waterdiepte is de voorhaven bijzonder geschikt voor het snelle roll-on/roll-off- en containerverkeer. Ook de schepen met vloeibaar aardgas leggen hier aan. Deze schepen transiteren niet door de sluizen. Via de Pierre Vandammesluis (1985) en de Visartsluis (1905) varen schepen naar de achterhaven. De achterhaven omvat drie grote dokken: het Verbindingsdok, het Noordelijk Insteekdok en het Zuidelijk Kanaaldok, waar rondom terminals met logistieke centra zijn gevestigd voor de behandeling, opslag en distributie van enerzijds nieuwe auto’s en anderzijds voedingswaren zoals groenten, fruit, fruitsappen, vis, vlees en koffie.
Food hub
Zeebrugge heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot een echte Europese Food hub. Zeebrugge is immers een ‘clean port’, die zich bevindt in een agrarische regio met veel toelevering vanuit de landbouw. Het is een duurzame haven, mede doordat producten die lokaal worden geproduceerd, ook lokaal worden verwerkt. De goede luchtkwaliteit van de kustregio is ideaal voor gevoelige producten zoals voedingswaren. Zeebrugge is een belangrijke invoerhaven voor bijvoorbeeld vers fruit en fruitsappen, groenten, aardappelen, koffie, vlees, vis en zuivelproducten.
Windturbines
In de achterhaven van Zeebrugge worden vier windturbines gerealiseerd. Portfineco NV (MBZ/Finiwo) en Eneco Wind Belgium NV zijn via hun gezamenlijke projectvennootschap Libeccio gestart met de funderingswerken van de windturbines. Dit windmolenpark bevindt zich op de terminals van Wallenius-Wilhelmsen Logistics Zeebrugge NV en Toyota Motor Europe NV/SA in de achterhaven van Zeebrugge. De bekabelings- en funderingswerken lopen van juni tot eind september 2015. Daarna zullen de verschillende onderdelen van de windturbines per schip via de haven van Zeebrugge ter plaatse worden geleverd. De opbouw van de windturbines is gepland in oktober/november. “Dit project past perfect bij de realisatie een Clean Port te zijn, waar schone lucht en duurzame oplossingen prioritair zijn. Zowel Wallenius-Wilhelmsen Logistics als Toyota Motor Europe zijn bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen” verklaart Joachim Coens, CEO Port of Zeebrugge.
