Yara Sluiskil loopt voorop met CCS-project
Yara Sluiskil gaat vanaf 2026 dankzij haar Carbon Capture and Storage (CCS) project per jaar 800.000 ton CO2 uitstoot verminderen. De kunstmestgigant loopt voorop door als eerste ter wereld grensoverschrijdend CO2 te leveren voor CCS. Over een periode van 15 jaar voorkomt Yara hiermee dat 12 miljoen ton CO2 in de atmosfeer komt. Zo wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de klimaatdoelen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. De eerste paal voor het CCS-project is op 22 mei in Sluiskil geslagen. De fabriek die Linde bouwt om de afgevangen CO2 vloeibaar te maken is de grootste ter wereld en vergt een investering van 194 miljoen euro. De vloeibare CO2 wordt door Northern Lights vanuit Sluiskil met twee schepen per week naar Noorwegen gebracht om daar permanent te worden opgeslagen in de zeebodem.
Fabrieken op het terrein van Yara Sluiskil waar afgevangen CO2 vloeibaar wordt gemaakt om vervolgens te verladen.
CCS-technologie is essentieel in de de-carbonisatie van de ammoniak plants; een cruciale schakel in de energietransitie. Met dit project kan Yara meststoffen blijven produceren met een lage CO2 footprint. CCS zal ook nieuwe opportuniteiten bieden voor Yara als flexibele afnemer en leverancier van blauwe waterstof.
Nieuwe fabriek
De CO2 wordt vloeibaar gemaakt om het vervolgens op te slaan in zeven enorme tanks die samen 15.000 ton CO2 kunnen bevatten. Genoeg om twee schepen te vullen die vervolgens een zeereis van ruim 800 kilometer maken naar het Noorse Øygarden. Daar wordt het gelost in hoge verticale tanks, eigendom van Northern Lights. Vanuit die tanks wordt de CO2 via een honderd kilometer lange pijpleiding naar een injectiepunt gebracht waar het uiteindelijk voor altijd verdwijnt in zogenaamde aquifers, 2,6 kilometer onder de Noordzeebodem. Ook Noorse bedrijven die CO2 uitstoten gaan leveren aan Northern Lights.
Igor Lavretsov (Project Manager Linde Engineering Dresden), Michael Schlaug (Vice President Yara Netherlands) en Jostein Tegle (Strategy & Market Director Northern Lights) hebben de eerste paal voor het Carbon Capture & Storage project geslagen op 22 mei 2024.
Zeebodem
Naar verwachting zal de bouw van de nieuwe fabriek in Sluiskil in de zomer van 2025 klaar zijn, waarna de zogenaamde commissioning start. Als alles volgens planning verloopt kunnen in de eerste maanden van 2026 de eerste schepen vertrekken met Nederlandse CO2 naar het verre Noorden. De CO2 zal daar voor altijd in de zeebodem blijven.
Hoogste niveau
,,Toen ik in 2018 begon als Plant Manager in Sluiskil en net terug uit Canada aan de Nederlandse klimaattafels aanschoof, had ik zo mijn bedenkingen. Toch had ik deze discussies niet graag willen missen. Het was leerzaam en na heel veel praten en uitleggen is het ons gelukt om opnieuw koploper te zijn als Yara. Onze CEO Svein Tore Holsether heeft op een bepaald moment met de minister gesproken. Die betrokkenheid op het hoogste niveau is cruciaal voor het CCS-project”, aldus Michael Schlaug, Vice President Yara Netherlands. Het bedrijf investeert bijna 200 miljoen euro in de afvangst van CO2.
De CO2 ontvangstinstallatie van Northern Lights in Øygarden. De CO2 schepen worden hier gelost in opslagtanks. Vervolgens wordt de CO2 vanuit deze tanks 100 kilometer uit de Noorse kust opgeslagen in lege gasvelden die bestaan uit poreus gesteente op 2,6 kilometer diepte in de zeebodem.
Maatwerkafspraken
Het project was de eerste investering in de Maatwerkafspraken die minister Adriaansens van Economische Zaken met één van de grote uitstoters maakte. ,,Deze investeringen van bedrijven in een duurzame toekomst zijn de basis van de energietransitie. Met een bijdrage van 30 miljoen euro door de overheid kan Yara sneller starten om de CO2-uitstoot fors te reduceren“, aldus de minister op 21 november 2023 in het Conference Center in Den Haag.
Waterstof
In 1990 stootte Yara nog 5,2 miljoen ton CO2 uit in Sluiskil, maar in 2026 zal dit nog maximaal één miljoen ton bedragen. Het volume eindproducten is tegelijkertijd toegenomen van drie naar vijf miljoen ton per jaar. Enerzijds wordt CO2-reductie geborgd via het CCS-project en anderzijds werkt Yara Sluiskil parallel aan grootschalige flexibele inname van groene waterstof. Vanaf 2026 staat een aansluiting gepland op de nationale waterstof-backbone.
Yara Sluiskil vangt jaarlijks 2,2 miljoen ton CO2 af uit het ammoniakproces
Yara is een van de grootste producenten van ammoniak in de wereld. De multinational maakt ammoniak van de basisgrondstoffen aardgas en water en vervolgens van de combinaties van ammoniak en CO2 ureum, dat een breed spectrum aan toepassingen heeft. Behalve ureum worden ook grote volumes salpeterzuur, nitraatmeststoffen en CO2 geproduceerd voor verschillende marktsegmenten. De meststoffen worden wereldwijd gebruikt in de precisielandbouw, maar zijn bijvoorbeeld ook terug te vinden in kleinschalige producten in tuincentra. Daarnaast maakt Yara in Sluiskil een grote hoeveelheid AdBlue, die stikstofuitstoot van dieselmotoren voorkomt.
De site van Yara Sluiskil.
Sinds eind jaren tachtig van de vorige eeuw vangt Yara Sluiskil zuivere CO2 uit het productieproces af om het vloeibaar te maken en te verkopen. Momenteel wordt 2,2 miljoen ton per jaar afgevangen, bij een volle productie. Ruim 60 procent (1,4 miljoen ton) wordt nuttig toegepast als grondstof. CO2 zit in de bubbels van bier en frisdrank, maar wordt ook gebruikt in de glastuinbouw als groeistof. Verder wordt het bijvoorbeeld ook toegepast in de farmaceutische sector, voor cafeïne-extractie uit koffiebonen en als verdovingsmiddel in slachterijen
Verscheept
De resterende 800.000 ton, die momenteel nog als zuivere CO2 wordt afgeblazen naar de atmosfeer, wordt vanaf 2026 vloeibaar gemaakt en vervolgens verscheept naar Noorwegen om daar permanent opgeslagen te worden in poreus gesteente, 2,6 kilometer diep onder de zeebodem.
