Havenbedrijf Amsterdam geeft met haar regioprogramma onder meer invulling aan de Visie Noordzeekanaalgebied 2040 en haar eigen Visie 2030. In deze visies wordt ingezet op groei voor de bedrijven in de Amsterdamse havenregio ofwel het gehele Noordzeekanaalgebied. De ambitie is om in 2030 een metropolitane haven te zijn; een haven waarbij stad, regio en haven met elkaar verbonden en verweven zijn. Daarom zet het regioprogramma in op regionale ontwikkeling en samenwerking die de groei ondersteunen, een aantrekkelijke haven met een positief vestigings- en recreatieklimaat en een leefbare omgeving.
Toekomst
“Hoe zien wij de toekomst? Wat zijn onze ambities? Antwoorden op dergelijke vragen zijn opgeschreven in de Visie Noordzeekanaalgebied 2040 en in de Visie 2030 van Havenbedrijf Amsterdam. Dat is allemaal prima, maar wat betekenen die visies nu eigenlijk in de praktijk? In 2014 is Havenbedrijf Amsterdam intern het regioprogramma gestart, waarbij het ‘meer bereiken voor de havenregio’ voorop staat. De primaire focus ligt daarbij op het Noordzeekanaalgebied. Met dit regiodoel levert Havenbedrijf Amsterdam een bijdrage aan gewenste groei voor de hele regio, gecombineerd met een leefbare omgeving. Daarmee komt de ambitie van een metropolitane haven een stap dichterbij. “Met een succesvol regioprogramma kunnen we, in nauwe samenwerking met de regionale partners, toewerken naar een toekomst van langdurige en structurele samenwerking. Essentieel is het verbinden van haven, regio en stad. Het hele Noordzeekanaalgebied staat dus centraal. 1+ 1 = 3. Wat goed is voor de havenregio is goed voor het havenbedrijf. Of het omgekeerde ook geldt, zullen onze regiopartners moeten aangeven. Het ervaren van deze wederkerigheid door onze partners in IJmuiden, Beverwijk en Zaanstad samen met de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de gemeente Amsterdam is de basis voor een metropolitane haven”, aldus Yvonne van der Hoff, Regiomanager Havenbedrijf Amsterdam.
Noordersluis
De Noordersluis bij IJmuiden nadert het einde van haar technische levensduur en is daarom aan vervanging toe. De nieuwe zeesluis is essentieel om redenen van veiligheid en toegankelijkheid. Havenbedrijf Amsterdam, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, de Provincie Noord-Holland en Rijkswaterstaat zijn druk in de weer met de voorbereidingen voor de aanleg van de nieuwe zeesluis. De gemeente Velsen is eveneens nauw betrokken bij het project, vanwege de beoogde locatie. De nieuwe zeesluis speelt in op de trend van schaalvergroting en houdt het Amsterdamse havengebied bereikbaar voor de nieuwe generatie schepen (cruise-, bulk- en containerschepen). Een grotere, getij-onafhankelijke sluis beperkt de wachttijd voor schepen en maakt forse groei van de haven mogelijk.
Gezamenlijk belang
De nieuwe Zeesluis in IJmuiden is toch vooral van belang voor Amsterdam? Van der Hoff wijst andermaal op de regiofunctie. “De nieuwe zeesluis voorkomt congestie en maakt de Amsterdamse haven eerder bereikbaar voor de grote schepen. Ze zorgt ervoor dat de bereikbaarheid van de havens en bedrijven aan het Noordzeekanaal voor grote zeeschepen ook in de toekomst wordt geborgd. Ze vormt de nieuwe toegangspoort voor de havens van Amsterdam, Beverwijk, Velsen en Zaanstad. De nieuwe zeesluis creëert spin off voor de hele Noordzeekanaalregio.”
Regiobreed
In plaats van losstaande individuele belangen, is het volgens Van der Hoff dus veel beter om regiobreed te kijken. Past een bedrijf niet in Amsterdam, dan misschien wel elders in de regio en vice versa. De dynamiek in de Amsterdamse haven is goed voor het vestigingsklimaat van bedrijven en biedt voor de hele regio kansen op het gebied van werkgelegenheid. In de havenregio zijn in totaal 66.000 mensen actief. Ze zijn rechtstreeks werkzaam bij bedrijven in de haven of indirect bij havengerelateerde bedrijven. Van deze directe en afgeleide werkgelegenheid neemt Amsterdam 34.000 banen voor zijn rekening. De focus van een havenbedrijf is voorwaarden scheppen om bedrijvigheid aan te jagen. Dat betekent een commercieel vestigingsbeleid voor haven- en kadegebonden bedrijven die een toegevoegde waarde leveren aan de havenbedrijvigheid. “Toegevoegde waarde zit niet alleen in harde overslagcijfers, maar ook in het creëren van werkgelegenheid. De haven van Amsterdam is sterk in onder andere de sectoren energy, food en cruise. Dat heeft effecten voor de hele regio.”
Leefbaarheid
Er is altijd een spanningsveld tussen economie en ecologie. Havenbedrijf Amsterdam streeft naar een zo goed mogelijk evenwicht tussen beide terreinen. Tegelijkertijd met de groei van de bedrijvigheid staat dan ook de leefbaarheid in de regio centraal. In de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude ligt een groot natuur- en recreatiegebied met daarin het in aanbouw zijnde Groene Schip. Het wordt door de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude aangelegd en is een typisch voorbeeld van regionale ontwikkeling. Het Groene Schip vormt een buffer tussen de drukke activiteiten in het havengebied van Amsterdam en de rust van het recreatie- en natuurgebied. Het kunstwerk aan het Noordzeekanaal heeft de potentie om een trekpleister te worden voor recreanten. De twee terpen geven de contouren weer van een schip dat voor anker ligt in de haven van Amsterdam. “Aan de ene kant ontneemt het Groene Schip het zicht op de haven en tegelijkertijd geeft het de mogelijkheid om juist weer een mooi zicht op de haven te krijgen door een uitkijkpunt aan te leggen.”
Gevarieerde haven
Van der Hoff kenschetst de havenregio als een ‘uitermate gevarieerde haven’. “Amsterdam is toonaangevend op het gebied van benzine, cacao en cruise, Beverwijk met betrekking tot pootaardappelen en ook Zaanstad is gerenommeerd in de foodsector. IJmuiden is niet alleen centrale draaischijf voor vis, maar tevens sterk in de offshore en cruise.”
Nieuwe zeesluis IJmuiden
Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, de Provincie Noord-Holland en de Gemeente Amsterdam hebben gezamenlijk hun steun gegeven aan de versnelde aanleg van de nieuwe grote zeesluis in IJmuiden. In 2016 wordt gestart met de bouw. De oplevering is voorzien in 2019. De nieuwe zeesluis heeft een lengte van 500 meter, een breedte van 65 meter en een diepte van 18 meter. Ter vergelijking: de huidige Noordersluis heeft een lengte van 400 meter, een breedte van 50 meter en een diepte van 15 meter.
