Indien u bovenstaande regel leest denkt u in eerste instantie misschien: “Is dit belangrijk”
Het betekend echter dat duizenden vrachtwagens rondrijden terwijl de spiegels niet optimaal staan afgesteld en dat de bestuurders daar niet eens weet van hebben. Al vele jaren zijn we met velen bezig met de dode hoek problematiek en steeds wordt er gehamerd op de importantie van spiegel afstel plaatsen (SAP) We zijn er altijd van uitgegaan dat de spiegelafstelling globaal wel in orde zou zijn. Niets blijkt minder waar en gedurende anderhalf jaar hebben we alle factoren die hier mee te maken hebben onderzocht.
OSC bestaat in 2015 al 20 jaar – Extra aandacht voor spiegelprobleem
Het 20-jarig bestaan van O.S.C. is aanleiding een probleem uit de transportwereld nader te bekijken en natuurlijk proberen we oplossingen te vinden. Als eerste nemen we het probleem “Spiegels” want ondanks jarenlange aandacht voor dit probleem zijn we er nog lang niet. De doelstelling van O.S.C. is het imago van het wegvervoer in het algemeen en dat van de chauffeur in het bijzonder te verbeteren. Nergens lijden we zoveel imagoschade als door (dodelijke) ongevallen in “De Dode Hoek” O.S.C. geeft voorlichting op scholen (groep 7&8) en we hebben een workshop zithouding en spiegelafstelling voor chauffeurs, we leggen spiegel afstel plaatsen aan en vragen tijdens evenementen aandacht voor het probleem. Toch blijkt dit alles niet voldoende en daarom startten we in 2014 met een onderzoek om exact vast te leggen waar de problemen zitten. Tot onze verbazing bleek al direct dat ruim 80% van de beroepschauffeurs geen idee heeft hoe de spiegels eigenlijk moeten staan. Om zo effectief mogelijk te kunnen werken hebben we het probleem verdeeld in 6 aandachtspunten. Bedoeling is dit jaar voor zo veel mogelijk problemen aandacht te vragen want door een brede belangstelling worden de gevaren eerder onderkend.
Aandachtspunten voor het “Spiegel” probleem.
[1] Opleidingen
In de basisopleiding wordt regelmatig gewezen op het gebruik van de spiegels. Hoe de spiegels dan precies moeten staan wordt echter niet behandeld. Het is trouwens maar de vraag of de opleider dit zelf weet. Wij denken dat een bezoek aan een SAP in de basisopleiding hoort en dat er ruim aandacht moet worden gegeven aan de afstelling. Wie eenmaal weet hoe eenvoudig het is zal eerder een controle uitvoeren dan iemand die geen idee heeft van de werking.
Al vele jaren geven we voorlichting zithouding en spiegelafstelling tijdens Code-95 dagen. Dat deze dagen omstreden zijn ligt vooral aan het feit dat in de eerste jaren de opbrengst voor de opleider scheen te prevaleren. Toch zijn we overtuigd van het nut van Code-95 maar dan moeten we stoppen met een dag lang over de digitale tachograaf te praten, een opleiding heftruck of E-learning. Inventariseren waarin we chauffeurs moeten nascholen om o.a. meer veiligheid op de weg te krijgen is veel belangrijker. Juist een zaak als de spiegelafstelling is belangrijk maar levert schijnbaar niet genoeg op.
[2] Spiegel afstel plaatsen (SAP)
Door initiatieven in het verleden zijn er al heel wat SAP’s aangelegd maar van vele wordt geen optimaal gebruik gemaakt. Dit is niet het gevolg van gebrek aan interesse of gemakzucht (of werkdruk) maar aan het feit dat een chauffeur die geen idee heeft hoe zijn spiegels moeten staan, ook niet weet wat hij met die lijnen op de grond aan moet. Door enkel SAP’s aan te leggen gaan chauffeurs er niet massaal gebruik van maken. Zodra ze echter weten hoe ze gebruikt moeten worden, en ook nog eens voorgelicht zijn over eventuele consequenties voor de chauffeur na een (dodelijk) ongeval, komt er schot in de zaak.
TVM gaat met O.S.C. SAP’s aanleggen waarbij TVM vooral denkt aan klanten terwijl OSC zoekt naar gebieden met een hoge concentratie aan transportbedrijven. Om voldoende aandacht te trekken zal bij de opening voorlichting gegeven worden in de vorm van een workshop met zowel theorie als praktijkoefeningen.
[3] Dealers moeten hun verantwoording nemen
Helaas hebben we uit eigen ervaring dat bij de aflevering van nieuwe voertuigen gebak, bloemen, etc. niet worden vergeten maar helaas de spiegelafstelling wel. De chauffeur die verwacht dat bij een nieuw voertuig alles in orde is rijdt soms maanden (jaren) met spiegels die niet goed staan. Ook wordt er momenteel bij een APK geen aandacht gegeven aan de spiegels terwijl dit juist een mooi moment zou zijn. Het verweer dat er nu eenmaal grote en kleine chauffeurs zijn is een excuus wat in de praktijk slechts voor de trottoirspiegel opgaat. Indien deze in een soort middenstand wordt gezet is het mogelijk om met meerdere chauffeurs op een auto te rijden zonder dat er tussentijdse verstellingen hoeven plaats te vinden. Bij een snelheid boven de 15 a 20 kilometer kijkt er sowieso niemand meer in de trottoirspiegel.
Na een gesprek met een dealer nam men direct maatregelen en naast de zogenaamde 0-urenbeurt gaat men ook bij andere inspecties een controle houden. Om dit zo goed mogelijk te doen worden de monteurs voorgelicht en komen er markeringen in de buurt van de werkplaats om een spiegelcontrole te kunnen houden. Nu nog een SAP bij iedere wasplaats omdat ook daar, zonder tijdverlies, een controle gedaan kan worden.
[4] Spiegels die onvoldoende veiligheid geven – of – juist gevaarlijk zijn
Na de wet op de zijzichtsystemen (spiegels en camera’s) van 2007 was er nog veel vrijheid voor constructeurs en daarom zien we dat sommige merken spiegels monteren die niet optimaal functioneren, ja in sommige gevallen zelfs gevaarlijk zijn. Na een uitgebreide studie weten we dat van de 7 vrachtwagenmerken er 2 zijn die het predicaat uitmuntend verdienen, 1 merk scoort voldoende en van de overige vier, met een onvoldoende, is er een merk dat spiegels monteert die een enorme dode hoek veroorzaken. Dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn.
Zo zijn er nog steeds merken die de panoramaspiegel bovenop monteren terwijl hier door oa de stichting RAI voor gewaarschuwd wordt. Misschien omdat enkel Nederland een echte fietscultuur heeft dat dit niet doordringt tot de (buitenlandse) ontwerpers maar dan zouden de importeurs meer moeten aandringen op veranderingen. Een merk gaat uit van groter is beter maar door een tapse A-stijl en enorme spiegels (panoramaspiegel geïmplementeerd in de hoofdspiegel) moeten chauffeurs voorover leunen om de dode hoek achter de spiegels te kunnen overzien.
[5] De verkeerde auto voor distributie en “stadsverkeer”
Nu onze Westelijke tweedehands vrachtwagenmarkt in het Oosten opdroogt is het tijd weer een auto te kopen die geschikt is voor het doel waar hij voor gebruikt wordt. Tot nu toe kopen de meeste transportbedrijven een zo groot mogelijke trekker, met hoge voorruit, hoog dak en zeker een slaapcabine, terwijl men levensmiddelen van Zaandam naar Amsterdam vervoert. Door de hoge inruilwaarde kwam de meerprijs er bij inruil dubbel en dwars uit. Uit een rapport van de SWOV weten we immers dat voertuigen met een hoge voorruit veel vaker betrokken zijn bij ongevallen dan lagere soortgenoten. Ook uit ergonomisch standpunt is het veel beter een aangepaste distributietrekker te nemen als de chauffeur vele malen per dag het voertuig in en uit moet.
Hoewel niemand uit koffiedik kan opmaken wat de inruilwaarde over 3 jaar zal zijn is het toch mogelijk een redelijke prognose te doen als het gaat om de te verwachten afzetmarkt van gebruikte voertuigen. Een mooi voertuig is het visitekaartje van het bedrijf maar dat hoeft niet het grootste voertuig te zijn.
[6] Beter gebruik van de panoramaspiegel
In de praktijk kijkt niemand in de trottoirspiegel van een voertuig dat sneller gaat dan 15 a 20 kilometer. Omdat de panoramaspiegel pas op 2,25 meter van de voorkant van het voertuig begint ontstaat er tijdens het rijden een blinde vlek. De hoofdspiegel begint immers pas op 5 meter van de voorkant en hierdoor gebeurd het regelmatig dat een personenauto, die rechts naast de vrachtauto rijdt, in een dode hoek zit. Uiteraard geld dit ook voor fietsers en overige weggebruikers
Door de panoramaspiegel helemaal naar beneden te draaien kan men deze blinde vlek wegwerken terwijl het gedeelte wat wettelijk gezien moet worden niet veranderd. Grootste probleem is dat enkele merken de panoramaspiegel bovenop monteren waardoor dit proces niet werkt.
Gelukkig gaat er ook veel goed en voor alle bovenstaande punten hebben we ook bedrijven die er positief uitspringen. Omdat ik dit artikel positief wil eindigen ga ik gewoon een aantal noemen.
- Zoekt u een opleider die in Code-95 uw chauffeurs wegwijs maakt op het gebied van spiegelafstelling kan ik u twee adressen geven. Het gaat dan niet enkel om veiligheid maar vooral ook om het terugdringen van schade rijden (Cursus verdient zich terug) Simon Loos nodigde ons tot 2 keer toe uit om chauffeurs een workshop spiegelafstelling te laten volgen.
- De Heus veevoeders reageerde onmiddellijk toen ze van ons plan hoorden, GETRU en Muller Holten hebben een SAP waar de chauffeur, bij het verlaten van het terrein, overheen moet rijden.
Weet u een geschikte locatie voor een spiegel afstel plaats neem dan contact met ons op. Wij gaan overleggen met TVM en wie weet?
- Baan Twente, de Mercedes dealer in het oosten, stond open voor ons spiegelverhaal. Sterker nog, er werd direct begonnen om onze ideeën over te nemen en uit te werken.
- DAF en VOLVO verdienen een onderscheiding omdat beiden spiegels leveren die maximale veiligheid bieden en daarnaast het uitzicht van de chauffeur nauwelijks belemmeren.
- Alle bedrijven (ook overheden) die voor intensief stadsverkeer speciale voertuigen als de Econic hebben aangeschaft.
Absolute topper is voor mij Post-NL waar men op alle filialen een SAP liet aanleggen. Waar men op grote schaal gebruik maakt van camera’s als aanvulling op de spiegels. Verder kregen alle chauffeurs die “code-95 plichtig” zijn voorlichting op het gebied van spiegelgebruik en afstelling.
7 juni staat OSC met een stand in Tilburg tijdens “Transport & Logistiek”
13 juni staat OSC met een stand in Rijssen bij Baan Twente.
