Crisis of geen crisis, de opmars van de Haven van Zeebrugge blijft onmiskenbaar. De haven van Zeebrugge is zelfs uitgegroeid tot mondiaal marktleider in de automotive. De cijfers in het segment van de nieuwe auto’s laten in het eerste half jaar van 2014 een stijging van 12,7 procent zien tot in totaal 1.061.866 eenheden. Terwijl de verkoop van nieuwe wagens op de Europese markt stagneert, groeien de shortsea trafieken in Zeebrugge.
“De haven van Zeebrugge is een logistieke draaischijf in de automotive. We zitten op koers om dit jaar over de kaap van twee miljoen wagens te gaan. Een absoluut wereldrecord. De wagens worden meestal van overzee aangevoerd – met name uit het Verre Oosten, Amerika en Zuid-Afrika – om via Zeebrugge te worden gedistribueerd naar het achterland. Het RoRo verkeer, vrachtverkeer en nieuwe wagens (alles wat rolt), is goed voor een kwart van de totale op- en overslag in de haven van Zeebrugge. Een auto weegt gemiddeld maar 1.000 kilogram. Ondanks het relatief lage tonnage zorgen de wagens voor veel toegevoegde waarde en werkgelegenheid. Ze moeten een aantal keren verreden worden, opties moeten desgewenst worden toegevoegd en de auto’s worden ook gewassen om klaar te zijn voor de markt. Ze worden in Zeebrugge gestockeerd en naargelang de vraag van de markt klaargemaakt voor vertrek”, aldus ir Joachim Coens (47), CEO van de Haven van Zeebrugge, die bouwkunde studeerde aan de TU in Delft. Het totale roll-on/roll-off trafiek, vrachtverkeer en nieuwe wagens, heeft de groeicijfers flink opgestuwd. Het roro-verkeer nam in de eerste zes maanden van 2014 met 5,8 procent toe tot 6.603.180 ton. Met dank aan het economisch herstel in het Verenigd Koninkrijk.
Voorzichtig optimistisch
De haven heeft in het eerste half jaar van 2014 ruim 22 miljoen ton goederen behandeld. “In vergelijking met het eerste halfjaar van 2013 een stijging van bijna een miljoen ton. Dit stemt ons uiteraard tevreden, maar wij zijn ‘slechts’ voorzichtig optimistisch. De maritieme wereld blijft voor grote uitdagingen staan. Politieke instabiliteit heeft een stagnerend effect op de economie. De burgeroorlog in Oekraïne laat zijn sporen na. De gespannen verhoudingen tussen Rusland en het Westen doet zich gevoelen in de Europese economie. De boycot van Rusland betreft de export van alle groenten, hoewel aardappelen inmiddels zijn vrijgesteld. Gelukkig heeft de boycot geen betrekking op de automotive.” De haven van Zeebrugge heeft tijdens het eerste half jaar om precies te zijn 22.040.932 ton goederen behandeld. Dat is 3,7 procent meer dan tijdens dezelfde periode vorig jaar.
Containers
Ook de containertrafieken namen gedurende het eerste semester van 2014 sterk toe. Door een stijging met 10,2 procent komen de containers uit op 10.952.836 ton, een equivalent van 1.056.311 TEU. Het stukgoed bereikte een totaal tonnage van 600.304 ton. Voor deze daling met 35 procent ten opzichte van het voorgaande jaar zijn echter aanwijsbare oorzaken. Een belangrijke factor is dat er geen bouwmaterialen meer worden vervoerd voor de realisatie van de windmolenparken op zee. Ook is er minder aanvoer van papierpulp vanuit Brazilië en Zweden. Een topjaar in het aantal cruiseaanlopen. In 2014 zal de teller van het aantal cruiseschepen nog hoger uitkomen dan het topjaar 2013, toen in totaal 108 cruiseschepen ruim 448.000 passagiers naar Zeebrugge brachten.
Vloeibare bulk
De overslag van vloeibare bulk daalde met 4,7 procent tijdens het eerste semester van het jaar tot 3.288.370 ton. In 2013 was er ook al een daling toen ‘slechts’ 58 schepen 3,3 miljoen ton vloeibaar aardgas in Zeebrugge laadden en losten. De lagere aanvoer heeft te maken met de aanhoudende sterke vraag naar gas op de Aziatische energiemarkt. Door de hoge prijs van LNG op de wereldmarkt is er minder vraag naar LNG in Europa. Mitsubishi Corporation, GDF SUEZ en NYK tekenden op 13 mei 2014 een overeenkomst voor het ontwikkelen van de LNG bunkermarkt wereldwijd, in het licht van de aangescherpte de internationale regelgeving betreffende de impact van de scheepvaartactiviteiten op het milieu. Er zijn twee concrete contracten afgesloten. In de eerste plaats een gezamenlijke order voor de bouw van het eerste LNG-bunkerschip, met als doel het voorzien van vloeibaar aardgas aan LNG gedreven schepen. Daarnaast is er ook een LNG-bunkeringcontract afgesloten tussen GDF SUEZ en United European Car Carries (UECC), een van Zeebrugge’s grootste short sea operators.
LNG bunkerschip
Het LNG bunkerschip, dat vanaf 2016 operationeel zal zijn, heeft Zeebrugge als thuishaven. De bunkering operaties in Zeebrugge zullen gebruik gaan maken van het large scale LNG bunkerschip met een capaciteit van 5.100 m³, het eerste ter wereld geschikt om LNG aangedreven schepen van alle groottes te kunnen bevoorraden. Het bunkerschip zal LNG-aangedreven schepen in de Noordzee en de Baltische zee voorzien van LNG. Het schip zal de twee LNG dual fuel car carriers van United European Car Carriers (UECC) bunkeren, die in maart van dit jaar werden besteld en ook in 2016 operationeel zullen zijn. Ook andere LNG aangedreven schepen in de Noordzee en de Baltische zee zijn een potentiële markt voor het partnerschap. Ongeveer 50 LNG-aangedreven vaartuigen zijn ondertussen operationeel in Noord-Europa, waarvan de meeste overzetboten en kleine cruiseschepen. Het bestelde bunkerschip werd specifiek ontworpen voor het bunkeren van LNG-aangedreven cargo schepen, wat wereldwijd een primeur is.
Projecten
Het havenbestuur van Zeebrugge ondersteunt de ontwikkeling van verschillende LNG projecten die verbonden zijn aan de haven. Ze verleende haar volledige medewerking aan de partners voor de realisatie van hun project, onder andere door de uitvoering van risico-analyses en de voorbereiding van een aanpassing aan het havenreglement voor deze nieuwe veelbelovende technologie. “Wij geven van harte onze medewerking aan Mitsubishi Corporation, GDF SUEZ and NYK met dit baanbrekende project in de ontwikkeling van LNG als maritieme brandstof. Deze bundeling van krachten en de 27 jaar expertise in de gasdistributie, tonen de wereld dat Zeebrugge een vooraanstaande LNG-haven is die verschil kan maken in de LNG bunkerbusiness. We danken de partners voor hun inspanningen in dit project en hun geloof in onze haven.”
Tweede aanlegsteiger
Coens legt uit dat medio 2015 de tweede aanlegsteiger van de Belgische gasnetbeheerder Fluxys in Zeebrugge gereed zal zijn. Deze is bedoeld voor de ontvangst van kleinere schepen. “Zeebrugge heeft een echte pioniersfunctie vervuld op het gebied van LNG. Ongeveer vijftien procent van de gasconsumptie in Noordwest Europa is gas uit Zeebrugge. Daarnaast wordt LNG ook in stijgende mate gebruikt als brandstof voor schepen. De opmars van LNG als maritieme brandstof, maar ook als vervanging van diesel voor vrachtwagens, strookt prima met onze duurzame ambities. Op de terminal in Zeebrugge is ook een LNG laadstation voor vrachtwagens.”
Verre Oosten
De internationalisering van de Haven van Zeebrugge uit zich in een verdere verbreding van de horizon naar het Verre Oosten. Het havenbestuur van Zeebrugge ontving onlangs een belangrijke Japanse delegatie onder leiding van het havenbestuur van Hakata. Met deze grote Japanse haven werd vijftien jaar geleden een samenwerkingsovereenkomst getekend. Tijdens het bezoek aan Zeebrugge leidde de vertegenwoordiger van het Zeebrugse havenbestuur in Japan, Chisato Watanabe, de Japanners rond in de haven. Later op de dag werd onder andere een bezoek gebracht aan de Bridgestone terminal. “Gezien wereldhandel samengaat met maritiem transport en beide havens toegangspoorten zijn, de een in Europa, de andere in Japan, zien beide havens het als een strategische taak om kennis en ervaring met elkaar uit te wisselen. Dit doen we nu al vijftien jaar. Het akkoord stimuleert de handel tussen beide havens”, memoreerde Joachim Coens. Tijdens de viering van het samenwerkingverband, ’s avonds in Brugge, waren diverse havenklanten van Zeebrugge aanwezig. Zeebrugge is al ruim twintig jaar nauw verbonden met Japan. Er zijn in Zeebrugge Japanse rederijen, Japanse stuwadoorsbedrijven en een brede waaier aan Japanse vestigingen: Toyota, NYK, Toyofuji, Mitsui, K Line, KESS, UECC, Bridgestone, Sumitomo, Meiko, Daikin, AGC Glass, Mitsubishi, Mazda, Suziki, Nissan.
Food hub
Zeebrugge heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot een echte Europese Food hub. “Zeebrugge is immers een ‘clean port’. Wij zitten in een agrarische regio met veel toelevering vanuit de landbouw. We zijn een duurzame haven, mede doordat producten die lokaal worden geproduceerd, ook lokaal worden verwerkt. De goede luchtkwaliteit van de kustregio is ideaal voor gevoelige producten zoals voedingswaren. Zeebrugge is een belangrijke invoerhaven voor voedingswaren zoals vers fruit en fruitsappen, groenten, aardappelen, koffie, vlees, vis en zuivelproducten. Het Amerikaanse bedrijf Tropicana heeft in de kusthaven geïnvesteerd in een verpakkingsfabriek om verse fruitsappen afkomstig van Florida en Brazilië te verpakken in kartons en plastic flesjes, alvorens te verdelen naar de Europese markten.
Kiwi’s
De fruitladingen bestaan vooral uit bananen uit Centraal-Amerika en kiwi’s uit Nieuw-Zeeland. Beide fruitsoorten worden over West-Europa gedistribueerd via de terminal van BNFW. In de achterhaven is ook de Vlaamse Visveiling gevestigd. In 2009 werd dit complex uitgebreid met het magazijnencomplex Zeebrugge Food Logistics. Dit zijn gigantische koel- en diepvriesloodsen voor de behandeling en opslag van voedingswaren. Ook Flanders Cold Centre biedt verladers magazijnen voor diepvriesopslag. Ook de aanwezigheid van een Grensinspectiepost (GIP) is een troef in het aantrekken van nieuwe trafieken van geconsitioneerde goederen. Zeebrugge speelt met succes in op het toenemende vervoer van voedingsmiddelen met ‘reefer’-containers’.
Spoor
European Containers (ECS) heeft onlangs een nieuwe spoorverbinding gelanceerd die gericht is op 45 voet containers tussen de spoorterminal van Perrigny-lès-Dijon en die van Zeebrugge. ECS is een intermodale logistieke operator, gespecialiseerd in transport tussen Groot-Brittannië, Ierland en het Europese vasteland. De nieuwe spoorshuttle gaat één keer per week heen en terug naar Dijon. De trein bestaat uit 16 wagons en kan 32 aan 45 voet containers vervoeren. De trein vertrekt in Dijon op donderdagavond en en arriveert in Zeebrugge op vrijdag, zodat de containers tijdens het weekend kunnen worden verscheept naar Groot-Brittannië. In de omgekeerde richting vertrekt de trein in Zeebrugge op zaterdagochtend met aankomst in Dijon op maandagmiddag. De dienst wordt in de toekomst vermoedelijk uitgebreid tot twee keer per week.
Roemenië
Ondertussen is ook een nieuwe spoordienst op Curtici in Roemenië gestart. Drie keer per week vertrekt een trein via Duisburg en Wenen naar Curtici. Van daaruit kan verder vervoer per spoor plaatsvinden naar de haven van Constanza.
Het spoorproject naar Curtici vanuit Zeebrugge is een prioriteit voor Inter Ferry Boats, een intermodale logistieke speler en terminal operator met een uitgebreid internationaal netwerk.
“In Zeebrugge speelt het spoor een ontzettend belangrijke rol in de verbinding met ons hinterland, die nu weer aangesterkt wordt met twee nieuwe verbindingen. Onze terminals zijn allen ontsloten via het spoor, waardoor bijna een kwart van de containers via het spoor komen of gaan. De intermodale logistiek moet blijven groeien, want het levert voordeel op in tijd, kosten, efficiëntie en milieuvriendelijkheid”, verklaart Joachim Coens.
