De haven van Moerdijk heeft vorig jaar de crisis achter zich gelaten en gaat vol goede moed het nieuwe jaar in. De overslag is weer aan het groeien, de uitgifte van grond aan nieuwe bedrijven is afgelopen jaar fors toegenomen. En als de Raad van State op korte termijn definitief groen licht geeft voor de ontwikkeling van het Logistiek Park Moerdijk kunnen voor het einde van dit jaar hier ook de eerste percelen worden uitgegeven.
Het Havenschap verwacht daarnaast voor dit jaar een doorbraak in de besluitvorming over de verzelfstandiging. Na inmiddels bijna alle andere Nederlandse havens zal ook Port of Moerdijk een overheids-NV worden. Voor de haven is dit van belang omdat hierdoor de slagvaardigheid van de organisatie vergroot wordt. In een gesprek voorafgaand aan de nieuwjaarsreceptie van het Havenschap voor betrokken ondernemers en bestuurders, toont havenschap-directeur Ferdinand van den Oever zich optimistisch over het nieuwe jaar. Volgens Van den Oever is de haven vorig jaar duidelijk uit het dal opgekrabbeld na de wat mindere jaren 2013 en ’14. “Op alle fronten ervaren we nu een behoorlijke push omhoog,” aldus de havenschap-directeur. De overslag is over het afgelopen jaar weliswaar gelijk gebleven ten opzichte van 2014, 16,6 miljoen ton. Dat komt vooral doordat de overslag via de binnenvaart bleef steken op 10,4 miljoen ton, een daling van 6 procent. De overslag in de zeevaart steeg echter wel met 9 procent tot 6,2 miljoen ton. Erg hoopvol voor de haven van Moerdijk is dat de overslag van de tonnage in containers vorig jaar stevig groeide met een plus van 11 procent.
Nieuwe vestigingen
Maar misschien nog wel belangrijker voor de toekomstige groei van de haven van Moerdijk is dat het Havenschap vorig jaar ook weer grond heeft uitgegeven. In totaal zo’n 7 hectare. Nieuwe bedrijfsvestigingen creëren niet alleen meer activiteiten met extra overslag van lading. Maar het is ook van groot belang voor het creëren van de broodnodige nieuwe arbeidsplaatsen. Daarmee kon ook een groot deel van het personeel van de in 2014 gesloten fabriek van de Zweedse verpakkingsgigant Tetra Pak weer aan een baan worden geholpen. De fabriek is inmiddels ontmanteld. Het kantoorpersoneel is naar de vestiging in Dordrecht verhuisd. Het fabriekspersoneel kon voor een groot deel bij andere bedrijven op het haven- en industrieelcomplex van Moerdijk worden ondergebracht. Het aantrekken van nieuwe bedrijven of uitbreiding van bedrijfsactiviteiten die leiden tot een verdere groei van overslag is ook de belangrijkste doelstelling voor de herontwikkeling van het Industrial Park, de voormalige reservegronden van Shell Moerdijk Vorig jaar kon het Havenschap Moerdijk op dit 137 hectare grote park een eerste kavel uitgeven. Het Maleisische chemiebedrijf Kolb, dat al op Moerdijk gevestigd is, breidt hier de productie uit van vetalcoholen uit palmolie. Het bedrijf is hier wereldleider in. Die vetalcoholen zijn bestemd als halffabricaat voor de productie van was- en reinigingsmiddelen. Daarvoor bouwt Kolb ook een nieuwe aanlegsteiger, wat weer extra overslag oplevert.
Op volle toeren
Ook Shell heeft vorig jaar een forse investering gedaan in de herbouw van de in 2014 beschadigde MSPO2-fabriek die styreen en propeenoxide maakt. Daarnaast is er geïnvesteerd in vernieuwing van het stoomcircuit en de kraker. Shell meldt zelf dat het verschillende aanpassingen heeft uitgevoerd op basis van onderzoeken naar de oorzaak van het incident. De fabriek is inmiddels volledig geïnspecteerd en half december is de fabriek opnieuw in gebruik genomen. Draait Shell Moerdijk weer op volle toeren, dan moet dit voor de haven van Moerdijk ook weer leiden tot een groei van de overslag in vooral de natte bulk van minerale oliën en petrochemische halffabricaten. Havenschap Moerdijk hoopt het Industrial Park zoveel mogelijk te kunnen vullen met nieuwe chemische en chemie gerelateerde bedrijven. Door de hoge olieprijs en de schaliegasrevolutie in de VS waren de vooruitzichten hiervoor de afgelopen jaren niet al te best. Een grote investering in een nieuwe chemische fabriek werd twee jaar geleden nog op het laatste moment door de raad van bestuur van de onderneming in kwestie afgeblazen. Maar Van den Oever ziet nu partijen, die destijds zijn afgehaakt, langzaam aan weer interesse tonen voor vestiging op Moerdijk. Het Belgische Solvay is ze inmiddels voorgegaan door zich vorig jaar ook op Moerdijk te vestigen. Daarnaast ziet Van den Oever de belangstelling voor opslag van chemische middelen toenemen. De Rotterdamse David Hart Groep (DHG) is met het Havenschap in gesprek over de afname van 25 hectare op het Industrial Park voor dit soort opslag. De in totaal vijftien nieuwe vestigingen die de haven van Moerdijk vorig jaar nieuw mocht verwelkomen betreffen hele uiteenlopende bedrijven die actief zijn in diverse sectoren. Recycling, overslag van meststoffen, onderhoud en reparatie, constructie e.d. Soms betreft het verplaatsing van elders uit Brabant en soms ook uitbreiding van activiteiten van bestaande bedrijven. De leegstand in bedrijfsgebouwen op Moerdijk is daarmee volgens Van den Oever ook weer teruggelopen tot een normaal niveau van 4/5 procent.
Uitbouw logistiek
Naast herinvulling van het Industrial Park zet Havenschap Moerdijk ook sterk in op uitbouw van logistieke activiteiten. Wat dat betreft is Van den Oever erg ingenomen met het feit dat logistiek dienstverlener DSV een gebouw van 50.000 m2 aan de Tradeboulevard in gebruik heeft genomen. Aan diezelfde boulevard heeft overigens het eerder genoemde DHG de laatste zes beschikbare, voor logistiek bestemde hectare afgenomen. Hier wordt inmiddels druk gebouwd. En nu wachten Van den Oever en zijn medewerkers met spanning op de definitieve uitspraak van de Raad van State over het bestemmingsplan voor het Logistiek Park Moerdijk. “Wij hopen deze maand (januari-red.) het definitieve Go te krijgen,” aldus de havendirecteur. Alle voorbereidingen zijn er op gericht om nog voor het einde van dit jaar te kunnen beginnen met de uitgifte van de eerste grote kavels van vijf hectare op dit tussen de A16 en A17 te ontwikkelen terrein. De uitgifte is gepland in vier fasen en omvat in totaal 142 hectare die netto uitgeefbaar is. De ontwikkeling van het Logistiek Park Moerdijk gebeurt in samenwerking met de Brabantse logistiek ontwikkelaar Roozen van Hoppe. In het Brabantse is een sterke vraag naar grond voor de opzet van grote logistieke distributiecentra waarin de ontwikkeling van dit Logistiek Park Moerdijk moet voorzien. In de zuidelijke provincie wordt niet alleen veel gedistribueerd, maar ook veel geproduceerd. En dit wordt ook voor een groot deel geëxporteerd. En wat is er dan mooier dan vlak naast de deur over een zeehaven te kunnen beschikken. Zo begon twee jaar geleden ondernemer Gerard de Groot de rederij A2B met een containerlijndienst vanuit de haven van Moerdijk op havens aan de Engelse oostkust. “De groei van de overslag in containers komt voor een groot deel voor rekening van A2B. Het afgelopen jaar is het aantal bestemmingen opnieuw uitgebreid, en heeft A2B een vijfde schip in gebruik genomen. En daarmee is A2B van enorme toegevoegde waarde voor Moerdijk,” zegt Van den Oever.
Spaghetti-expres
Met A2B wordt ook gewerkt aan de opzet van nieuwe vervoerscombinaties via binnenvaart en spoor. De zogenoemde Spaghetti-expres, met bestemming Milaan, gaat in 2016 van drie naar vijf keer per week. Daarnaast is de haven van Moerdijk met partners in overleg over het opzetten van nieuwe spoorverbindingen op Duisburg (via Venlo), Antwerpen en zelfs Polen. Die laatste verbinding zou weer nieuwe lading kunnen opleveren voor de aansluitende scheepvaartlijnen van A2B op het Verenigd Koninkrijk. Een sector die over het afgelopen jaar nog achterbleef is die van de overslag van bouwmaterialen als zand en grind. Maar met het aantrekken van de activiteiten in de bouw zou die overslag ook weer kunnen toenemen. Andere sectoren die veel last hebben van ontwikkelingen op de wereldmarkt zijn die van de overslag van schroot en ertsen. Maar trekt de industrie verder aan dan zou ook de overslag hierin weer kunnen
toenemen.
