Het onafhankelijke tankopslagbedrijf Standic uit Dordrecht slaat zijn vleugels uit naar de haven van Antwerpen. Op de rechter Scheldeoever bouwt Standic aan het 5e Havendok een volledig nieuwe terminal met een opslagcapaciteit van 230.000 m3. Daarmee wordt Standic bijna twee keer zo groot want de bestaande terminal aan de Wieldrechtseweg in de haven van Dordrecht omvat 230.500 m3.
De bouw van de nieuwe terminal vergt een investering van om en nabij de € 200 miljoen. Alle voorbereidingen zijn inmiddels gestart om begin volgend jaar met de bouw van de terminal te kunnen starten. Volgens de plannen moet in de eerste helft van 2021 de eerste fase van de nieuwe terminal in gebruik kunnen worden genomen. De terminal krijgt een 830 meter lange kade waaraan gelijktijdig drie zeeschepen of vier binnenvaartschepen kunnen aanmeren.
De nieuwe terminal krijgt rond de 180 tanks met een opslagcapaciteit van 500 tot 3500 m3. Daarmee richt Standic in Antwerpen zich vooral op klanten uit de chemiesector. Anders dan in Dordrecht waar de diepgang is beperkt tot 9.30 meter kan Standic aan de kade van de nieuwe terminal in Antwerpen ook de tot 14 meter diep stekende grote chemicaliëntankers uit de Golf van Mexico en het Midden-Oosten ontvangen. Daarvandaan komen onder andere veel chemieproducten gemaakt van ethyleen wat een grondstof is voor veel kunststoffen gemaakt door de Europese industrie.
Belangrijk chemiecluster
‘De reden dat we zochten naar uitbreiding is dat we een groeiende vraag naar opslagcapaciteit vanuit de chemiesector zien. Deze sector laat ook voor de toekomst een stabiele groei zien en de haven van Antwerpen beschikt over een belangrijk chemiecluster’, legt commercieel directeur van Standic Paul Voogt uit.
Hij vertelt dat Standic al zo’n vier of vijf jaar met het Antwerpse havenbedrijf in gesprek is over een plek voor de bouw van een tankterminal in de Scheldehaven. De verhuizing via grondruil van een aantal bedrijven vanuit het 5e Havendok bood uiteindelijk ruimte voor Standic. De Dordtenaren zijn ook wel met het Havenbedrijf Rotterdam in gesprek geweest maar dat bood uiteindelijk geen oplossing voor de wensen van Standic. Een vestiging in de Europoort of op de Tweede Maasvlakte zou ook te ver weg komen te liggen van klanten in het Antwerpse.
Kleinere volumes
Voogt: ‘Bovendien zit het in Rotterdam gewoon vol. Daar komt bij dat Rotterdam zich met name op de grote volumes richt terwijl wij juist opslagfaciliteiten voor de kleinere volumes voor chemieproducten willen bieden. Daarin is meer groei te verwachten terwijl het met de petroleumproducten steeds moeilijker gaat. Het chemiecluster van Antwerpen behoort tot de tien grootste van de wereld en in onze plannen past vestiging in het Antwerpse het beste.”
‘Bovendien was de bereidheid groot om ons binnen te halen. Je merkt dat er in Antwerpen bij het havenbedrijf veel meer kennis zit van de markten in de chemie. Voor ons is er wat dat betreft in de haven van Antwerpen dan ook meer synergie te behalen in de samenwerking met andere terminals en bedrijven’, aldus Voogt. Een belangrijke trend waarop Standic wil inspelen is dat petrochemische grondstoffen en halffabricaten zoals ethyleen steeds vaker worden geproduceerd in gebieden op de wereld waar dat veel goedkoper kan dan in Europa.
Petrochemische industrie
Anders dan voorheen uit de raffinaderijen in Europa komen dit soort producten steeds vaker uit de Golf van Mexico waar de Amerikanen over heel veel schaliegas beschikken waaruit ze goedkoop ethyleen kunnen produceren. Daarnaast investeert met name Saoedi-Arabië flink in zijn petrochemische industrie om niet langer alleen afhankelijk te zijn van de export van ruwe olie. Zo komt chemie voor de verwerkende chemische industrie in Europa ook steeds vaker uit het Midden-Oosten.
Maar als het daar vandaan komt moeten de importerende bedrijven hun leveringen vaak eerst laten opslaan bijvoorbeeld bij Standic. Iets waarin ook de terminal in Dordrecht zich heeft gespecialiseerd. ‘Wij slaan hier drie soorten lading op. Chemieproducten, smeermiddelen voor de automobiel- en maritieme industrie en in volume het grootst, biodiesel. Verder doen wij hier ook aan blenden om smeermiddelen op de gewenste specificaties te krijgen’, vertelt Voogt.
Tanks in alle groottes
Standic is volgens de commercieel directeur sterk in vervoer, het laden en lossen van tankwagens en zee- en binnenvaarttankers. Bedrijven die hun lading via Standic invoeren of exporteren zitten volgens Voogt verspreid over heel Noordwest-Europa. Voogt: ‘Wij hebben hier tanks in vijftien groottes. Daarmee kunnen wij voor elke hoeveelheid vrij goed een passende tank aanbieden, sterk in maatwerk dus. Hier in Dordrecht is de grootste tank 6600 m3 maar het gros van de 163 tanks zit tussen de 500 en 2000 m3. Dat is ideaal voor distributie per tankwagen. De lading komt binnen per schip. Het afgelopen jaar hadden we hier 23000 tankwagens en onze terminal is bijna altijd voor de volle 100 procent gevuld.’
De opslagtanks van Standic zijn van roestvrijstaal of mild steel. Alle tanks hebben eigen aansluitingen voor het laden en lossen van tankwagens. Met bereikbaarheid over water, via de weg en spoor is de terminal in Dordrecht multimodaal maar aan het laden en lossen van bepaalde stoffen zijn beperkingen gesteld, bijvoorbeeld alleen ’s nachts en alleen in bepaalde tanks zo ver mogelijk weg van de (woon)bebouwing.
Milieu-en veiligheidseisen
‘In Antwerpen hebben we daar minder last van omdat we daar in een industriegebied zitten. Wij willen daar ook meer gaan uitbreiden in chemie waar dat hier niet of nauwelijks mogelijk is in verband met bestaande vergunningvoorschriften voor deze terminal in Dordrecht. Wat niet betekent dat we in Antwerpen inleveren op de veiligheid want bij de bouw van een nieuwe terminal moet je voldoen aan de laatste milieu- en veiligheidseisen. Maar in nieuwbouw kun je alle voorgeschreven veiligheidsvoorzieningen makkelijker meenemen dan in de bestaande situatie’, legt Voogt uit.
Ook zal de terminal in Antwerpen beter zijn aangesloten op het spoorwegnet. Voogt: ‘Wij willen onze klanten niet laten vastlopen op de drukke ring van Antwerpen. Daarnaast zien wij de vraag naar vervoer per spoor sterk toenemen. Klanten willen ook graag een alternatief per spoor hebben als transport via de binnenvaart problematisch wordt bij bijvoorbeeld te lage waterstanden. Dat kan straks in Antwerpen mogelijk ook voor tankwagens 24 uur per dag waarmee wij met onze nieuwe terminal optimaal multimodaal zijn.’
Speciality chemicals
De klanten die Voogt voor de nieuwe terminal van Standic in Antwerpen op het oog heeft zijn vooral bedrijven die hun grondstoffen of halffabricaten hier willen laten opslaan om te verwerken of om te exporteren naar bijvoorbeeld Azië. De handelsoorlog van Trump met China en inmiddels ook India kan er volgens Voogt wel eens toe leiden dat afnemers in Azië vaker voor een leverancier uit Europa kiezen. Met name België en Duitsland kennen volgens Voogt veel producenten van hoogwaardige chemieproducten die China en andere Aziatische landen nu ook nog vaak uit de VS importeren.
Standic zelf is een dochteronderneming van de Hametha groep, een familiebedrijf. Tot deze groep behoort ook het tankopslagbedrijf van Haan Oil Storage, even verderop aan de Wieldrechtseweg in de haven van Dordrecht. Hametha, waaronder ook De Haan Minerale Oliën valt, is vanouds een exploitant van inmiddels 140 tankstations, die in 2007 de kans kreeg de in 1958 door de bekende gebroeders Broere begonnen terminal over te nemen. Die was in 1988 overgenomen door Pakhoed wat later Vopak werd die de terminal in 2007 verkocht. Na de overname in 2007 is de terminal verdubbeld in opslagcapaciteit.
Nieuwe zwavelregels
Naast Standic is Voogt ook commercieel directeur van Haan Oil Storage. In die functie is van belang hoe de per 1 januari 2020 van kracht wordende nieuwe zwavelregels voor de zeescheepvaart gaan uitpakken. Voogt: ‘Ik ben heel benieuwd welke producten uiteindelijk de hoofdmoot gaan vormen. Het zijn tot op heden vooral overheden die het voortouw nemen om hun schepen op biobrandstof of andere schone alternatieven te laten varen. De vraag is dan wat anderen gaan doen.’